Wielkie Księstwo Litewskie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
uzupełnienie
→‎Historia: poprawa linków
Linia 110:
Litwa, konkurując z [[Wielkie Księstwo Moskiewskie|Wielkim Księstwem Moskiewskim]], jednoczyła [[księstwa ruskie]] pod swoim zwierzchnictwem. W 1320 r. [[Giedymin]] zawarł sojusz z księciem twerskim. Wykorzystując osłabienie księstw ruskich swój protektorat Litwa narzuciła [[Smoleńsk]]owi (przed 1326), [[Psków|Pskowowi]] (1322), [[Księstwo halicko-wołyńskie|księstwu Halicko-Wołyńskiemu]] (ok. 1320–1324) oraz [[Kijów|Kijowowi]] (1325). Lokalni książęta ([[książę|kniaziowie]]) zachowywali swoją władzę, ale podlegali wielkiemu księciu. W pewnym momencie granica Wielkiego Księstwa Litewskiego zbliżyła się do [[Moskwa|Moskwy]] na około 130 km. Litwini dwukrotnie oblegali [[Kreml moskiewski]] w latach 1368 i 1370.
 
W połowie XIV wieku Księstwo składało się z Litwy etnicznej ([[Auksztota|Litwa właściwa]], Litwa Zawilejska, Litwa Powilejska, Żmudź – razem około 80 000 km², czyli około 10% terytorium kraju) oraz z ziem ruskich ([[Wielkie Księstwo Kijowskie|Księstwo kijowskie]], [[Księstwo Czernihowsko-Siewierskieczernihowskie|czernihowskie]] i [[Księstwo siewierskie|siewierskie]], [[Księstwo halicko-wołyńskie|Księstwo Wołyńskiewołyńskie]], i [[Księstwo podolskie|Księstwo Podolskiepodolskie]] – pozostałe 90% powierzchni kraju). Litwa etniczna liczyła około 300 000 mieszkańców, ziemie ruskie około 1 700 000 mieszkańców<ref>[[Karol Grünberg]], [[Bolesław Sprengel]], ''Trudne sąsiedztwo. Stosunki polsko-ukraińskie w X-XX wieku'', Warszawa 2005, {{ISBN|83-05-13372-9}}, s. 35.</ref>.
 
Giedymin miał siedmiu synów. Dwaj z nich ([[Kiejstut Giedyminowicz|Kiejstut]] i [[Olgierd Giedyminowic|Olgierd]]) ostatecznie podporządkowali sobie braci i ustanowili wspólne rządy na Litwie. Kiejstut był ojcem [[Witold Kiejstutowicz|Witolda]], a Olgierd [[Władysław II Jagiełło|Jagiełły]].