Średniowiecze: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m drobne redakcyjne |
h |
||
Linia 3:
[[Plik:JuengeresMathildenkreuz.jpg|thumb|[[Krzyż Matyldy]] wykonany ku czci [[Matylda (opatka w Essen)|Matyldy II]], opatki klasztoru w [[Essen]] w latach 973–1011. Na emaliowanej plakietce ukazana jest Matylda klęcząca przed Maryją z Dzieciątkiem Jezus. Wykonany na zlecenie opatki [[Teofano (opatka w Essen)|Teofano]] ok. 1050, jest przykładem [[crux gemmata]]. Zastosowano przy jego wykonaniu kilka technik znanych już w średniowieczu takich jak [[figuratywizm]], [[odlewnictwo]], [[filigran]], [[Emalia|emaliowanie]], [[Szlif kaboszonowy|obróbkę kamieni szlachetnych]] i ich osadzanie w metalu, a także użycie [[Kamea|kamei]] i [[Gemma (kamień)|gemm]].]]
'''Średniowiecze''' – [[periodyzacja|epoka]] w [[historia Europy|historii Europy]] trwająca od [[V wiek]]u do [[XV wiek]]u, która rozpoczęła się wraz z upadkiem [[Cesarstwo zachodniorzymskie|cesarstwa zachodniorzymskiego]] i trwała do epoki [[renesans]]u i [[Wielkie odkrycia geograficzne|wielkich odkryć geograficznych]]. Jest środkowym okresem w tradycyjnym podziale
Schyłek starożytności i początek średniowiecza charakteryzowały się spadkiem liczby ludności, upadkiem miast i [[Wielka wędrówka ludów|najazdami plemion barbarzyńskich]]. Na gruzach cesarstwa zachodniorzymskiego plemiona [[Barbarzyńca|barbarzyńskie]] (w tym różne ludy [[Germanie|germańskie]]) tworzyły nowe państwa. W VII wieku [[Afryka Północna]] i [[Bliski Wschód]], będące dotąd częścią cesarstwa wschodniorzymskiego ([[Cesarstwo Bizantyńskie|Cesarstwa Bizantyńskiego]]), zostały podbite przez Arabów i stały się częścią [[kalifat]]u. Chociaż nastąpiła znacząca zmiana stosunków społecznych i struktur politycznych, nie doszło do całkowitego zerwania z dziedzictwem starożytności. Cesarstwo Bizantyńskie przetrwało i nadal było znaczącą siłą. [[Kodeks Justyniana]] (zbiór [[Prawo rzymskie|prawa rzymskiego]]) miał istotny wpływ na rozwój średniowiecznego prawodawstwa. Na zachodzie Europy większość nowo powstałych królestw zaadaptowała niektóre z nadal istniejących rzymskich instytucji. W miarę rozprzestrzeniania się chrześcijaństwa były zakładane klasztory. [[Frankowie]] pod władzą [[Karolingowie|Karolingów]] stworzyli imperium obejmujące pod koniec VIII i na początku IX wieku większość zachodniej Europy. [[Imperium Karolińskie]] rozpadło się w wyniku walk wewnętrznych i towarzyszącym im najazdów: [[Wikingowie|wikingów]] z północy, [[Węgrzy|Węgrów]] ze wschodu i [[Saraceni|Saracenów]] z południa.
| |||