Pruchna: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Historia: Poszerzono treść informacji, o dodatkowe ważne miejsca, placówki i zakłady przemysłowe, ważne w historii wsi. Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej) |
|||
Linia 48:
W połowie XIV wieku książę cieszyński, prawdopodobnie [[Przemysław I Noszak]], zezwolił na założenie na terenie Pruchnej nowej osady położonej koło [[Rychułd|Górnego Rychułdu]], przezwanej Małą Pruchną, której nazwa została po raz pierwszy wzmiankowana w 1416<ref>I. Panic, 2010, s. 306</ref>. Wielka Pruchna pozostała w rękach książęcych, z kolei Mała – w rycerskich.
Używany obecnie podział na Pruchnę Dolną i Górną odpowiada dawnej nazwie – Pruchna Wielka i Pruchna Mała. Na początku [[XVII wiek]]u wieś była w posiadaniu rodziny [[Czelowie|Czelów]] z [[Czechowice-Dziedzice|Czechowic]] a od 1619 roku do rodu [[Bludowscy|Bludowskich]] poprzez małżeństwo Fryderyka Bludowskiego z Katarzyny Czelo. Dobra te w 1737 Gottlieba Agnet, ich prawnuczka, sprzedała Christianowi [[Kalischowie|Kalischowi]]<ref>{{cytuj pismo | nazwisko = Spyra| imię = Janusz| autor link = Janusz Spyra| tytuł = Szlachecka rodzina Bludowskich z Dolnych Bludowic herbu Kozioł i zabytki sztuki z nią związane| url = http://www.sbc.org.pl/dlibra/publication/11951/content| czasopismo = [[Familia Silesiae]]| oznaczenie = | wolumin = 1| wydanie = | strony = 14-26| data = | rok = 1997| miejsce = Cieszyn| isbn = 83-88204-00-9| język = pl}}</ref>. W 1798 została objęta przez [[Komora Cieszyńska|Komorę Cieszyńską]]<ref>Raszka 2010, s. 14.</ref>. W połowie XIX wieku w trakcie budowy linii [[Kolej Północna|Kolei Północnej]] (obecnie linia kolejowa nr [[Linia kolejowa nr 93|93]]) Austriacy wybudowali w Pruchnej [[Pruchna (stacja kolejowa)|dworzec kolejowy]], w którym obok poczekalni i kas biletowych znajdowały się biura i restauracja.
W 1900 r. w miejscowości działał już pierwszy Urząd Pocztowy. W 1870 w celu zarządzamia [[folwark]]ami Komory Cieszyńskiej wybudowano zameczek, a przy nim uruchomiono [[gorzelnia|gorzelnię]] <ref>Raszka 2010, s. 33-34.</ref>. Według [[Austro-Węgry|austriackiego]] spisu ludności z 1900 w 167 budynkach w Pruchnej na obszarze 1914 hektarów mieszkało 1519 osób, co dawało gęstość zaludnienia równą 79,4 os./km². z tego 961 (63,3%) mieszkańców było [[kościół łaciński|katolikami]], 534 (35,2%) [[luteranizm|ewangelikami]] a 24 (1,6%) wyznawcami [[judaizm]]u, 1416 (93,2%) było polsko-, 33 (2,2%) niemiecko- a 20 (1,3%) czeskojęzycznymi<ref>{{cytuj książkę|autor=|tytuł=Gemeindelexikon der im Reichsrate vertretenen Königreiche und Länder, bearbeitet auf Grund der Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1900, XI. Schlesien|url=http://wiki-commons.genealogy.net/images/8/89/Oesterreich-11.djvu?djvuopts&page=13|miejsce=Wien|rok=1906|język=de}}</ref>. Do 1910 roku liczba mieszkańców spadła do 1467, z czego 941 (64,1%) było katolikami, 513 (35%) ewangelikami, 13 (0,9%) żydami, 1370 (96,1%) polsko-,, 43 (3%) niemiecko- a 12 (0,8%) czeskojęzycznymi<ref>{{cytuj książkę|autor=Ludwig Patryn (ed)|tytuł=Die Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1910 in Schlesien|url=http://www.sbc.org.pl/dlibra/docmetadata?id=11734|miejsce=Troppau|rok=1912|język=de}}</ref>.
'''Księga Adresowa Województwa Śląskiego z 1927''' <ref>[http://www.sbc.org.pl/dlibra/docmetadata?id=3065&from=publication Księga Adresowa Województwa Śląskiego, Rok 1926/1927], Opracował: Janusz Bernatt, Wydawca: Komitet Wydawnictwa Księgi Adresowej Województwa Śląskiego pod protektoratem JW Pana Marszałka Sejmu Śląskiego K. Wolnego</ref> roku podaje, że wieś Pruchna była miejscowością [[Powiat cieszyński|Powiatu cieszyńskiego]] (Kreis Cieszyn) z siedzibą '''urzędu gminnego'''. Zajmowała obszar '''1913ha''' (obecnie 1903ha). Zamieszkiwało ją '''1508''' mieszkańców (obecnie ok 2450), z czego: '''986''' wyznania katolickiego, '''536''' wyznania ewangelickiego, '''6'''wyznania mojżeszowego narodowości polskiej (suma daje liczbę 1528). Istniała już wtedy szkoła ludowa i posterunek policji (nr tel. 1). Był to jeden z pierwszych posterunków policji na tych ziemiach. Budynek w którym był posterunek, stoi do dzisiaj przy ulicy Osiedlowej 2. W 1927 roku działał tartak parowy zatrudniający 25 osób, gorzelnia zatrudniająca 5 robotników. Kolonie (dzielnice): Gawliniec, Babusiów, Chałupy, Kilisztwo, Las Rudnicki, Kopaniny, Zamek. Niestety nie było tu sądu. W tamtych czasach sąd w Cieszynie był Sądem Okręgowym, któremu podlegały sądy powiatowe w Bielsku, Skoczowie i Strumieniu.
W 1926 roku została utworzona ciegielnia pod lasem Makowina, zatrudnoajaca 10 osób. Była ona ważma dla zmieniającej się wsi; budownictwo drewniane, było wypierame przez ceglane w tamtym okresie.
<ref> Raszka 2010, s.56 </ref>
W czasie I wojny światowej zginęło 42 obywateli Pruchnej. Dla uczczenia pamięci poległych mieszkańcy wsi postawili w 1927 roku pomnik, znajdujący się obok szkoły. Podczas II wojny światowej Pruchnej również nie ominęła germanizacja, aresztowania i łapanki. Wojna przyniosła wiele zniszczeń i ofiar. 1 maja 1945 roku nastąpiło wyzwolenie Pruchnej przez oddziały 38 armii 4 Frontu Ukraińskiego<ref>”Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939- 1945” Sport i Turystyka 1988, {{ISBN|83-217-2709-3}}, str. 88</ref>.
| |||