Bukanier: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
int/ |
Nie podano opisu zmian |
||
Linia 1:
'''Bukanier''', '''flibustier''', '''korsarz''' – członek społeczności [[pirat]]ów i myśliwych, składającej się ze zbiegów pochodzenia angielskiego, francuskiego i holenderskiego, osiedlających się od początku XVII wieku na [[Wielkie Antyle|Wielkich Antylach]], będących wówczas posiadłością [[Hiszpania Habsburgów|Hiszpanii]]<ref name=pwn/><ref name=ro/>.
Ich nazwa pochodzi od [[język francuski|francuskiego]] słowa ''boucan'' (zapożyczonego z języka mieszkańców Wielkich Antyli), oznaczającego rodzaj [[grill]]a, za pomocą którego pieczono mięso na pełnym morzu<ref name=buk/>. Używane zamiennie określenie "filibustier" wywodzi się z francuskiego przekształcenia [[Język niderlandzki|holenderskiego]] wyrazu ''vrijbueter'', czyli wolny łowca łupów (z tego samego źródłosłowia pochodzi angielskie słowo ''freebooter'', synonim pirata){{odn|Skrok|1982|s=97}}.
Wśród zbiegów znajdowali się byli żołnierze oraz kryminaliści, jak również osoby uciekające przed prześladowaniami religijnymi i szukające schronienia w trudno dostępnych kryjówkach. Po okresie wojen religijnych w Europie, gdy w połowie XVII w. nastąpił okres pokoju, a równocześnie wzmogło się rugowanie innowierców, szczególnie wielu z nich wyruszyło do Nowego Świata{{odn|Skrok|1982|s=94}}. Polowali najpierw na zdziczałe bydło, a po usunięciu przez Hiszpanów z zachodniej części wyspy [[Haiti (wyspa)|Haiti]] (zwanej wówczas Hispaniolą) w 1640 roku rozpoczęli działalność piracką
Ich pierwotnymi siedzibami były pierwsze nie-hiszpańskie kolonie na Antylach: francuska [[Saint Kitts]] (której gubernatorem był [[Phillippe de Longvilliers de Poincy]]) i angielska [[Nevis]]. Po zlikwidowaniu tych osad przez oddziały hiszpańskie, przenieśli się na niewielką wyspę [[Tortuga|Tortugę]], położona u północnych wybrzeży Haiti{{odn|Skrok|1982|s=95-96}}, a następnie (po 1657 roku) [[Port Royal (Jamajka)|Port Royal]] na [[Jamajka|Jamajce]]<ref name=pwn/><ref name=ro/>. W każdym przypadku ich uznanie władzy królewskich gubernatorów było nominalne; przedstawiciele władz państwowych nie wtrącali się zaś w ich działalność, pobierając jedynie dziesięcioprocentowy podatek{{odn|Skrok|1982|s=99}}. Inną bazą była [[Île-à-Vache]], leżąca między Tortugą a Jamajką{{odn|Skrok|1982|s=101}}.
Zorganizowani byli jako tak zwane Bractwo Wybrzeża. Decyzje o planowanych wyprawach i podziale zdobyczy podejmowano w sposób demokratyczny. Atakowali statki oraz tereny należące do Hiszpanii, sprzymierzając się z siłami [[Królestwo Anglii|Anglii]], [[Królestwo Francji (987–1791)|Francji]] i [[Republika Zjednoczonych Prowincji|Holandii]]. W 1671 roku, pod dowództwem Walijczyka [[Henry Morgan|Henry'ego Morgana]] (zm. 1688), zdobyli [[Panama|Panamę]]. Znani byli z bezwzględności – Morgan, szturmując w lipcu 1686 roku fort w [[Portobelo|Porto Bello]], posłużył się mieszkańcami miasta jako żywą tarczą. Pod koniec XVII wieku, po uznaniu przez Hiszpanów posiadłości tych krajów, zostali wyrugowani<ref name=pwn/><ref name=ro/>.
Linia 15 ⟶ 17:
</gallery>
{{Przypisy|2|przypisy=
<ref name=buk>{{Cytuj książkę| nazwisko = Exquemelin | imię = Alexander O. | tytuł = Buccaneers of America | url =https://books.google.pl/books?id=2Uu8AQAAQBAJ | rozdział = Introduction | nazwisko r =Beeching | imię r =Jack | data = 2012 | wydawca = Dover Publications| miejsce = | isbn = 9780486138695 | język = en}}</ref>
<ref name=ro>{{Cytuj książkę| nazwisko = Wojtasik| imię = Janusz | nazwisko2 =Wagner | imię2 =Marek | tytuł =Rzeczpospolita Obojga Narodów i jej tradycje: studia i szkice| data = 2004 | wydawca = Wydawn. Akademii Podlaskiej| miejsce = | strony = 191-192| isbn = }}</ref>
<ref name=pwn>{{Cytuj stronę | url =http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/bukanierzy;3881780.html | tytuł = bukanierzy| autor = | opublikowany = Encyklopedia PWN | data = | język = | data dostępu = 2017-06-11}}</ref>
}}
==Bibliografia==
*{{Cytuj książkę | nazwisko = Skrok | imię = Zdzisław | autor link =Zdzisław Skrok |tytuł = Świat piratów morskich | wydawca = [[Wydawnictwo Morskie]] | miejsce = Gdańsk | rok = 1982 | isbn = 8321532489 | odn = tak }}
== Linki zewnętrzne ==
| |||