Edward Burne-Jones: Różnice pomiędzy wersjami

| Pełne imię i nazwisko = Edward Coley Burne-Jones<ref group="uwaga">Trzy nazwiska zostały przyjęte od poszczególnych członków rodziny: Jones (ojca), Coley (matki), Burne -– męża ciotki, a połączenie – dla odróżnienia od innych malarzy o nazwisku Jones (G. Crepaldi, dz. cyt., s. 116); łącznik dodano później.</ref>

Przez większość lat siedemdziesiątych nie wystawiał na skutek fali ataków w prasie oraz kryzysu małżeńskiego wywołanego romansem z modelką Marią Zambaco<ref group="uwaga">Maria Teresa Zambaco była kuzynką Ionidesa, jednego z mecenasów artysty (G. Crepaldi, s. 121); portretowana też przez D.G. Rossettiego (1870).</ref>, którą artystyczne zafascynowanie zakończyło się w atmosferze skandalu (usiłowała popełnić samobójstwo)<ref>Stephen Wildman: ''Edward Burne-Jones: Victorian Artist-Dreamer''. New York: Metropolitan Museum of Art, 1998, s. 114.</ref>. Przełomowym w jego karierze twórczej okazał się dopiero rok 1877, kiedy wspólnie z czterema innymi artystami ([[Laurence Alma-Tadema|Alma-Tadema]], [[John Everett Millais|Millais]], [[Edmund Blair Leighton|Leighton]], [[James McNeill Whistler|Whistler]]) zaprezentował swe prace na wystawie urządzonej w londyńskiej antyakademickiej [[Grosvenor Gallery]]. Sukces ten w rok później zyskał potwierdzenie na skalę międzynarodową podczas ekspozycji tych prac na Wystawie Powszechnej w Paryżu. Następne dziesięciolecie przyniosło mu renomę największego z żyjących angielskich artystów<ref>G. Crepaldi: ''Rossetti i prerafaelici'', dz. cyt., s. 126.</ref>. W rzeczywistości to on upowszechnił nurt prerafaelicki w kontynentalnej Europie, wyprzedzając w popularności swych nauczycieli i przyjaciół<ref>A. Konopacki: ''Prerafaelici'', dz. cyt., s. 12.</ref>.

W 1880 zakupił letni dom („Prospect House”) w [[Rottingdean]] k. [[Brighton]] ([[Sussex]]), który stał się jego drugą siedzibą. W 1885 wybrano go członkiem [[Royal Academy of Arts|Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych]] (RAA). W późnych latach życia tworzył monumentalne kompozycje, wyróżniając się przy tym ogromną aktywnością w innych zakresach (m.in. ilustracje książkowe, projekty wyposażenia wnętrz, nawet scenografie teatralne). Szczytowe powodzenie osiągnął przedstawiając swe prace podczas kolejnej paryskiej Wystawy Powszechnej (1889). W 1894 królowa [[Wiktoria Hanowerska|Wiktoria]] przyznała mu tytuł [[baronet]]a Rottingdean i Grange. Od 1897 był też członkiem belgijskiej Królewskiej Akademii Nauki, Literatury i Sztuki. Mając nadwerężone zdrowie, zmarł w Fulham jako niespełna 65-letni wskutek pogrypowych powikłań<ref>G. Crepaldi: ''Rossetti i prerafaelici'', dz. cyt., s. 126.</ref>.

Artystycznie oryginalna, bogata ilościowo i niezwykle zróżnicowana twórczość Burne-Jonesa była wybitnym zjawiskiem nurtu prerafaelityzmu. W początkowym jej okresie zaznaczał się wyraźny wpływ Rossettiego<ref group="uwaga">Później przyznawał Rossettiemu, że „nikt na świecie nie zawdzięczał tyle drugiej osobie, co ja tobie” (A. Konopacki, dz. cyt., s. 10).</ref>, a technika malarska ograniczała się do [[akwarela|akwareli]], w których artysta najlepiej wyrażał swe zdolności. Zapowiedzią przejścia do osobistejwłasnej stylistyki jest obrazduża akwarela ''Miłosierny rycerz'' (1863). Na uwagę zasługuje dwuetapowy proces artystycznego rozwoju Burne-Jonesa, który z prawie nieznanego twórcy odkrywającego swe powołanie w 1855, awansował do roli wyjątkowej powagi brytyjskiej szkoły malarstwa (1877). Po tym pierwszym dwudziestoleciu, mającym charakter przygotowawczy, nastąpiło drugie 20 lat dojrzałej i wytężonej twórczości, kiedy skuteczniej realizował swe pomysły wraz z doskonaleniem sprawności technicznej<ref>A. Lys Baldry, dz. cyt., s. 70-73.</ref>.

* {{Cytuj książkę | nazwisko = Macfall | imię = Haldane | tytuł = Malarstwo angielskie | data = 1913 | wydawca = "Świt" | miejsce = Lwów | seria = Malarstwo świata, t. 7}}