Wikipedia

Pasaż Simonsa w Warszawie: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Piękna nasza polski język! Budowy się zleca, a nie poleca.
update, drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
Linia 7:
 
== Historia ==
Gmach został zbudowany na zamówienie berlińskiego kupca [[Albert Simons|Alberta Simonsa]], według projektu architekta inż. Terleckiego, w miejscu po zburzonym [[Kościół i klasztor Brygidek w Warszawie|kościele i klasztorze Brygidek]]. Wzniesiono go w latach 1900-19031900–1903. Budynek składał się z czterech pięciopiętrowych skrzydeł frontowych wzdłuż ulic Długiej, Nalewek i Wyjazdu oraz oficyny wewnątrz dziedzińca. W późniejszym czasie od strony Nalewek dobudowano dodatkowe skrzydło. Oprócz lokali handlowych wewnątrz budynku znajdowały się również biura, magazyny i hotel.
 
Pasaż został zbombardowany we [[Kampania wrześniowa|wrześniu 1939]] w czasie [[obrona Warszawy (1939)|obrony Warszawy]].
Linia 13:
W marcu 1943 w pobliżu budynku miała miejsce [[akcja pod Arsenałem]].
 
Podczas [[powstanie warszawskie|powstania warszawskiego]] Pasaż Simonsa stanowił polską redutę ryglującą dostęp na Starówkę, a w jego piwnicach znajdował się powstańczy punkt sanitarny oraz chronili się liczni cywile. Gmach był wielokrotnie bombardowany i ostrzeliwany, a 19 lub 20 sierpnia został poważnie uszkodzony wybuchem pojazdu [[Borgward IV]] (niekiedy mylnie identyfikowanym jako [[goliath (mina)|goliath]]). [[Kalendarium powstania warszawskiego - 31 sierpnia|31 sierpnia]] budynek uległ zawaleniu wskutek nalotu niemieckich [[Junkers Ju 87|stukasów]]. Pod gruzami zginęło ponad 200 osób, głównie spośród broniących pasażu żołnierzy [[batalion Chrobry I|batalionu "Chrobry„Chrobry I"I”]]. W zawalonych piwnicach budynku do dziś (2015) wciąż spoczywa część z poległych (po wojnie wydobyto jedynie 99 ciał).
 
{{Osobny artykuł|Zagłada Pasażu Simonsa}}
Na początku XXI w. (2015) poPo gmachu istniały pozostałości w postaci szczątków konstrukcji (fragmenty żelbetowych słupów). Pod ziemią znajdują sięoraz zawalone piwnice budynku. Na jego miejscu gmachu znajduje się parking oraz tereny zielone (część [[Ogród Krasińskich w Warszawie|Ogrodu Krasińskich]]).▼
 
Plany zbudowania na części działki zajmowanej przez Pasaż Simonsa [[Apartamentowiec|apartamentowca]] przez zostały w 2017 oprotestowane przez Związek Powstańców Warszawskich. Zdaniem powstańców w tym miejscu mogły znajdować się szczątki żołnierzy i osób cywilnych, którzy zginęli w sierpniu 1944<ref>{{Cytuj pismo | nazwisko = Urzykowski | imię = Tomasz | tytuł = Nie zbudują na grobach | czasopismo = Gazeta Stołeczna | strony = 3 | data = 6 lipca 2017}}</ref>.
== Architektura ==
Budynek składał się z czterech pięciopiętrowych skrzydeł frontowych wzdłuż ulic Długiej, Nalewek i Wyjazdu oraz oficyny wewnątrz dziedzińca. W późniejszym czasie od strony Nalewek dobudowano dodatkowe skrzydło. Oprócz lokali handlowych wewnątrz budynku znajdowały się również biura, magazyny i hotel.
 
▲Na początku XXI w. (2015) po gmachu istniały pozostałości w postaci szczątków konstrukcji (fragmenty żelbetowych słupów). Pod ziemią znajdują się zawalone piwnice budynku. Na miejscu gmachu znajduje się parking oraz tereny zielone (część [[Ogród Krasińskich w Warszawie|Ogrodu Krasińskich]]).
 
== Upamiętnienie ==
Poległych w tym miejscu w 1944 powstańców oraz ludność cywilną upamiętniają:
* Dwie [[Tablice pamiątkowe Tchorka w Warszawie|tablice Tchorka]] umieszczone w latach 50. przy ul. Długiej róg Bohaterów Getta (wolno stojąca) oraz na ścianie bloku przy [[Aleja „Solidarności” w Warszawie|al. „Solidarności”]] 66 (od strony ul. Długiej)<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Ciepłowski | imię = Stanisław | tytuł = Napisy pamiątkowe w Warszawie XVII-XX w. | wydawca = Państwowe Wydawnictwo Naukowe | miejsce = Warszawa | data = 1987 | strony = 51, 220-221 | isbn = 83-01-06109-X}}</ref>.
* Pomnik ufundowany przez żołnierzy batalionu "Chrobry„Chrobry I"I” odsłonięty w sierpniu 1989<ref>{{cytuj książkę | tytuł = Encyklopedia Warszawy | wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce = Warszawa | data = 1994 | strony = 620 | isbn = 83-01-08836-2}}</ref>.
 
{{Przypisy}}
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Pasaż_Simonsa_w_Warszawie”