St John’s College (Cambridge): Różnice pomiędzy wersjami

Kolegium ''{{J|en|St John’s College}}'' powstało w roku 1511. Pomysłodawcą przekształcenia istniejącego od roku 1134{{odn|The Cambridge Guide|1845|s=141}} szpitala pw. św. Jana Ewangelisty w [[Cambridge]] w kolegium uniwersyteckie był [[Jan Fisher]], biskup Rochester, kapelan [[Małgorzata Beaufort|Małgorzaty Beaufort]], hrabiny Richmond i Derby. Za jego namową zdecydowała się ona sfinansować przedsięwzięcie<ref group="uwaga">Kilka lat wcześniej ufundowała ona inne z kolegiów Cambridge – [[Christ’s College (Cambridge)|''{{J|en|Christ’s College}}'']].</ref>. Chociaż przygotowania do przekształcenia szpitala w kolegium zakłóciła śmierć hrabiny w 1509 roku, Fisher dopilnował jego ostatecznej realizacji. 9 kwietnia 1511 wydany został akt fundacji Kolegium, a jego pierwszym rektorem (''{{J|en|Master}}'') ustanowiono Roberta Shortona. Pod jego kierunkiem prowadzono budowę ''{{J|en|St John’s}}'' i rozpoczęto rekrutację jego członków. Kolegium zostało otwarte 29 lipca 1516 roku przez jego drugiego rektora – Alana Percy’ego. Budowa ciągnęła się jeszcze do roku 1520. W międzyczasie król [[Henryk VIII Tudor|Henryk VIII]] jako spadkobierca, Małgorzaty Beaufort, znacznie ograniczył środki przeznaczone przez nią w ostatniej woli na uposażenie i dalsze utrzymanie Kolegium, do jakich rościło sobie ono pretensje. Od tego czasu monarcha został w ''{{J|en|St John’s}}'' otoczony legendą tego, który okradł Kolegium, choć w istocie jedynie wypełnił, z korzyścią dla siebie, ale bardzo ściśle, zapisy testamentu{{odn|A History of the County of Cambridge|1959}}.

Rektor ''{{J|en|St John’s}}'' z lat 1518–1537{{odn|ACAD}}, Nicholas Metcalfe, zasłużył się w historii Kolegium podniesieniem na bardzo wysoki poziom nauczania, zwłaszcza klasycznej [[Język grecki klasyczny|greki]]. Sukces ten, wynikający z właściwego doboru kadry, a nie z zamożności ''{{J|en|St John’s}}'', nie uchronił jednak Metcalfe’a przed odwołaniem z funkcji, czego przyczyną było jego wytrwanie przy katolicyzmie. Przez całe następne stulecie Kolegium było polem sporów religijnych i politycznych, za które płacili stanowiskami kolejni rektorzy i w które często włączały się władze. Andrew Perne, rektor kolegium [[Peterhouse]] z drugiej połowy XVI wieku, określił ówczesnych członków ''{{J|en|St John’s College}}'', jako „przebiegłych praktyków w sztuce pozbywania się niepopularnego szefa”{{odn|Mullinger|1901|s=66}}. W tym okresie ''{{J|en|St John’s}}'' było, obok [[Christ’s College (Cambridge)|''{{J|en|Christ’s College}}'']], jednym z dwóch kolegiów najbardziej zaangażowanych w krzewienie [[purytanizm]]u{{odn|Gray|1902|s=80-81}}. Religijny i polityczny ekstremizm członków kolegium pociągał za sobą ostre reakcje zmieniających się władz: restaurująca katolicyzm [[Maria I Tudor|Maria I]] wydaliła z Kolegium kilkunastu jego protestanckich członków, którzy powrócili wraz z objęciem panowania przez zwalczającą katolicyzm [[Elżbieta I Tudor|Elżbietę I]]. Z kolei rojalistyczne sympatie członków kolegium zostały ukarane przez [[purytanizm|purytan]]stronników Parlamentu podczas [[Angielska wojna domowa|angielskiej wojny domowej]] pozbawieniem urzędu i aresztowaniem w roku 1644 rektora, wydaleniem 29 wykładowców i przekształceniem Pierwszego Dziedzińca kolegium w więzienie dla szczególnie„szczególnie „złośliwych”złośliwych” członków władz Uniwersytetu. W trakcie wojennego zamieszania Kolegium została kilkukrotnie złupione – straciło między innymi cenną kolekcję srebrnych monet i medali{{odn|The Cambridge Guide|1845|s=144–5}}.

Pomimo tych wydarzeń poziom nauczania w kolegium był nadal wysoki, a jego popularność wzrosła – przez niemal cały wiek XVIII liczba studentów w ''{{J|en|St John’s}}'' była największa spośród wszystkich kolegiów Uniwersytetu<ref group="uwaga">Pod koniec XVIII wieku Kolegium zostało pod tym względem wyprzedzone przez ''{{J|en|Trinity College}}''.</ref>. Cechą charakterystyczną ''{{J|en|St John’s ColegeCollege}}'' było w tamtym czasie przyjmowanie stosunkowo dużej liczby najuboższych studentów, choć stopniowo ich odsetek malał: od około ½ w latach 1630–1639 do około 1/5 w latach 1792–1802{{odn|A History of the County of Cambridge|1959}}.

W roku 1765 w ''{{J|en|St John’s College}}'' wprowadzono obowiązkowe egzaminy przeprowadzane dwa razy w roku, co zdecydowanie podniosło poziom nauczania (wcześniej przeprowadzano jedynie egzaminy wstępne i końcowe)<ref group="uwaga">{{odn|ref=nie|Leedham-Green|1996}} Kolejnym kolegium, które wprowadziło egzaminy w trakcie trwania studiów było ''{{J|en|Trinity College}}'', ale dopiero w roku 1790. Pozostałe kolegia przyjęły tę zasadę jeszcze później.</ref>{{odn|Leedham-Green|1996|s=122}}. W latach 1765–1767 na zachodniej wieży Drugiego Dziedzińca urządzono obserwatorium astronomiczne, a w roku 1853 stworzono laboratorium chemiczne. W roku 1820 zniesiono zawarty w statucie Kolegium przepis przypisujący miejsca wśród członków Kolegium do konkretnych hrabstw i miejscowości, co pozwoliło na podniesienie poziomu kadry naukowej<ref group="uwaga">{{odn|ref=nie|A History of the County of Cambridge|1959}}: Przykładowo [[Richard Bentley]], późniejszy rektor ''{{J|en|Trinity College}}'', nigdy nie został członkiem ''{{J|en|St John’s College}}'', które ukończył, gdyż miejsce dla kandydata z [[Yorkshire]] było już zajęte.</ref>. W roku 1882 nowy statut Kolegium zniósł dotychczasowy obowiązek wstępowania jego członków do stanu duchownego i zachowywania celibatu. W roku 1927 przyjęty został kolejny, obowiązujący do dzisiaj statut Kolegium.

W roku akademickim 2016/17 ''{{J|en|St John’s}}'' kształciło 805 studentów: 619 na studiach licencjackich, 54 na studiach magisterskich i 132 na doktoranckich{{odn|Student Statistics|2015}}.

Według rankingu ''{{J|en|Tompkins Table}}'' szeregującego kolegia Uniwersytetu w Cambridge według wyników uzyskiwanych od roku 1997 na egzaminach przez ich członków będących studentami studiów licencjackich, ''{{J|en|St John’s}}'' zajęło w 2016 roku 5. miejsce – 29,8% jego studentów uzyskało najwyższe noty (''{{J|en|Firsts}}''){{odn|Varsity 2016}}. Najwyższą – 4. – pozycję Kolegium zajęło w latach 2000 i 2001, a średnia zajmowana pozycja to 12,5.

9 uczonych mających związki z ''{{J|en|St John’s College}}'' otrzymało [[Nagroda Nobla|Nagodę Nobla]] (w tym jeden dwukrotnie):

Na główny kompleks budynków ''{{J|en|St John’s College}}'' składają się trzy dziedzińce oraz Kaplica. Bramy pomiędzy dziedzińcami oraz brama główna (Wielka Brama) ułożone są w jednej linii, dzięki czemu stworzono [[amfilada|amfiladę]].

Jest to najstarsza część ''{{J|en|St John’s College}}'' wybudowana w latach 1511–1520. Północną stronę Dziedzińca zajmuje kaplica, wybudowana w roku 1868. W zachodniej części Dziedzińca, od strony kaplicy znajduje się refektarz (''{{J|en|Hall}}''). Nad zachodnią bramą, prowadzącą do Drugiego Dziedzińca, znajduje się posąg fundatorki Kolegium, Małgorzaty Beaufort z roku 1674. Szpiczaste okna wschodniej części Dziedzińca należały pierwotnie do pierwszej biblioteki Kolegium.

* {{Cytuj książkę|nazwisko=Linehan|imię=Peter|tytuł=St John’s College, Cambridge: A History|url=https://books.google.pl/books?id=UHir3e7Y_jUC&printsec=frontcover&dq=History+of+St+John%27s+college&hl=pl&sa=X&ved=0ahUKEwjTw_Wu68PQAhUBtCwKHU76De0Q6AEIJjAA#v=onepage&q=History%20of%20St%20John's%20college&f=false|wydawca=Boydell Press|rok=2011|isbn=Boydell Press9781843836087|język=en|data dostępu=2016-11-25|odn=tak}}