Order Krzyża Grunwaldu: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Odznaczeni: drobne techniczne
→‎Historia: drobne redakcyjne
Linia 26:
 
== Historia ==
Wprowadzenie orderu wiąże się z rozwojem [[komunizm|komunistycznego]] ruchu oporu w Polsce w 1943 roku, nie podporządkowującego się [[Rząd RP na uchodźstwie|polskiemu rządowi emigracyjnemu]]. Aby wyróżnić uczestników walk tego ruchu oporu, początkowo, 15 lipca 1942, wprowadzono trzystopniowe pisemne pochwały Dowództwa Głównego [[Gwardia Ludowa|Gwardii Ludowej]]<ref name=madej/>. W maju 1943 roku jednakże szef Sztabu Głównego GL płk [[Franciszek Jóźwiak]] „Witold” podjął inicjatywę wprowadzenia nowego, własnego odznaczenia bojowego<ref name=madej>K. Madej, ''Polskie...''</ref>. Po zaakceptowaniu tego pomysłu przez kierownictwo [[Polska Partia Robotnicza|Polskiej Partii Robotniczej]], podjęto działania nad jego wprowadzeniem. Ustalono wtedy, że odznaczenie ma nawiązywać do walki z teutonizmem i [[bitwa pod Grunwaldem|zwycięstwa pod Grunwaldem]] w 1410 roku. Odznaczenie początkowo nazwane zostało: '''order „Krzyż Grunwaldu”''', a od 1960 ostatecznie przyjęło nazwę: '''Order Krzyża Grunwaldu'''. Ustalono, że order ten będzie posiadał trzy klasy i będzie nadawany za czyny [[Heroizm|bohaterskie]] w [[walka (wojsko)|walce zbrojnej]] z okupantem niemieckim o Wolność i Niepodległość Polski. Pracujący wówczas w Sztabie Głównym Gwardii Ludowej gen. [[Michał Rola-Żymierski|Michał Żymierski]] ps. „Rola” (późniejszy Naczelny Dowódca Armii Ludowej) odpowiedzialny za prace nad odznaczeniem z góry odrzucił odnowienie orderu [[Order Virtuti Militari|Virtuti Militari]] oraz [[Krzyż Walecznych|Krzyża Walecznych]] (notabene odnowione przez dowództwo 1 Korpusu Polskich Sił Zbrojnych w Związku Radzieckim) z powodu istnienia kapituł w Londynie oraz chęci stworzenia nowego odznaczenia dla nowej Polski, które miało przyjąć formę orderu. Żymierski popierał podział Krzyża Grunwaldu na pięć klas podobnie jak Virtuti Militari (schemat Legii Honorowej) w celu większej możliweości nagradzania partyzantów i konspiratorów. Spotkało się ze sprzeciwem Jóźwiaka, który uznał to za niepotrzebne zamieszanie ograniczając order do trzech klas.<ref>kazimierz Satora, ''Emblematy, godło i symbole GL i AL''</ref>
 
Pierwszy regulamin orderu z listopada 1943 określił, że zastępczo zamiast odznaki odznaczony będzie otrzymywał dyplom z opisem zasług, za które otrzymał odznaczenie, a jako znak zastępczy tego orderu nadawano wstążki koloru biało-czerwonego o odpowiednich wymiarach dla Orderu „Krzyż Grunwaldu”: