Mehmet Ali Ağca: Różnice pomiędzy wersjami

Młody Ağca już jako nastolatek dopuszczał się drobnych przestępstw. Został członkiem gangu ulicznego terroryzującego jego rodzinne miasto. Potem zaczął działać jako przemytnik na granicy turecko-bułgarskiej. Jak sam twierdził, udał się do Syrii, gdzie szkolił się w technikach terrorystycznych<ref>Rodney Castleden "''Morderstwa polityczne, spiski, tajne zmowy"'' Bellona Warszawa 2007 {{ISBN|978-83-11-11443-2}} str. 406</ref> Po powrocie do kraju Ağca przystąpił do [[Szare Wilki|Szarych Wilków]] – tureckiej skrajnie prawicowej organizacji terrorystycznej. Ataki Szarych Wilków na terenie Turcji przyczyniły się do upadku rządu i wprowadzenia w 1980 roku władz wojskowych<ref>Rodney Castleden "''Morderstwa polityczne, spiski, tajne zmowy"'' Bellona Warszawa 2007 {{ISBN|978-83-11-11443-2}} str. 406</ref>.

1 lipca 1979 roku z polecenia Szarych Wilków zabił wydawcę lewicowej gazety "Milliyet"„Milliyet” [[Abdi İpekçi]] w [[Stambuł|Stambule]]. Ağca został wydany przez tajnego informatora i turecki sąd skazał go na dożywocie. Według agencji [[Reuters|Reutera]]: "uciekł„uciekł prawdopodobnie dzięki pomocy sympatyków w służbach bezpieczeństwa"bezpieczeństwa”. Znalezione w późniejszym okresie dokumenty wskazują na współpracę Ağcy z Abdullahem Çatlı - płatnym zabójcą, handlarzem narkotyków i działaczem ruchu nacjonalistycznego<ref>Rodney Castleden "''Morderstwa polityczne, spiski, tajne zmowy"'' Bellona Warszawa 2007 {{ISBN|978-83-11-11443-2}} str. 406</ref>. Çatlı rozpracowywał i zwalczał na polecenie tureckiego reżimu, środowiska lewicowe oraz [[Partia Pracujących Kurdystanu|PKK]] i [[ASALA]]<ref>[http://yenisafak.com.tr/yazarlar/?t=27.07.2008&y=TamerKorkmaz "Kim„Kim, kimin nesi oluyor?"”]</ref>.

Jedna z hipotez dotyczącą motywacji do popełnienia morderstwa jest inspiracja ze strony władz ZSRR. Wybór Karola Wojtyły na papieża w 1978 roku, odebrany został przez rządy Związku Radzieckiego i państw bloku wschodniego bardzo negatywnie. Działalność polityczna i duszpasterska papieża stanowiła dla nich ogromne wyzwanie, za jeden z jej rezultatów uznawano m.in powstanie [[Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”|„Solidarności”]] w Polsce w sierpniu 1980 roku. Podważyło ono władzę komunistów w Polsce, a sam papież był postrzegany przez KGB jako zagrożenie dla pozycji ZSRR na świecie<ref>Rodney Castleden "''Morderstwa polityczne, spiski, tajne zmowy"'' Bellona Warszawa 2007 {{ISBN|978-83-11-11443-2}} str. 405</ref>.

Sam Ağca zostawił w pensjonacie list, w którym napisał między innymi, że chce ''pokazać światu imperialistyczne zbrodnie Związku Radzieckiego i Stanów Zjednoczonych''. Dziennikarze "„[[Le Monde Diplomatique]]"” ustalili, że zamach sfinansował Abdulah Catli za sumę 3 000 000 marek pochodzących od organizacji Szarych Wilków<ref>Rodney Castleden "''Morderstwa polityczne, spiski, tajne zmowy"'' Bellona Warszawa 2007 {{ISBN|978-83-11-11443-2}} str. 407</ref>.

Ağca twierdził przez pewien czas, że był członkiem [[Ludowy Front Wyzwolenia Palestyny|Ludowego Frontu Wyzwolenia Palestyny]], ale [[Palestyna|Palestyńczycy]] zaprzeczyli tym wypowiedziom. Później stwierdził, że spotkał w [[Sofia|Sofii]] agenta wywiadu bułgarskiego, który za zamordowanie papieża oferował mu 3 mln ówczesnych [[marka niemiecka|marek niemieckich]]. Jego zdaniem Bułgarzy byli kierowani przez KGB, które nie mogło darować wsparcia jakiego papież udzielił "Solidarności"„Solidarności”. Ağca podawał wiele wykluczających się wersji tych wydarzeń. Niektóre z osób badających sprawę Ağcy, jak Edward Herman i [[Michael Parenti]], twierdziły, że historia terrorysty ma wiele luk. Ich zdaniem Ağca nie wspominał o Bułgarach aż do momentu, gdy odwiedzili go agenci włoskiego wywiadu, którzy postulowali tezę o bułgarskim śladzie. O losie Ağcy zadecydował włoski sąd. Zamachowiec został skazany na dożywocie.

Przed sąd trafił też [[Sergej Antonow]], którego aresztowano w oparciu o zeznania zamachowca. Jednak po trwającym trzy lata procesie uznano go za niewinnego ze względu na brak dowodów. Sąd uznał zeznania Ağcy za sprzeczne. Szczególnie wiarygodność zamachowca miały podważać twierdzenia, jakoby był [[Jezus Chrystus|Jezusem]]. Bułgarzy zawsze twierdzili, że nie mają związku z historią Ağcy, którą wymyśliła antykomunistyczna propaganda. Ich zdaniem Szare Wilki były wspierane przez wywiad włoski oraz [[CentralCentralna IntelligenceAgencja AgencyWywiadowcza|CIA]]. W swojej książce Edward Herman stwierdził, że jego zdaniem głośny zwolennik śladu bułgarskiego, [[Michael Ledeen]], działał na usługach amerykańskiego [[Wywiad (instytucja)|wywiadu]].

Dwa miesiące przed śmiercią papieża, który był już ciężko chory, Ağca wysłał do niego list, życząc mu zdrowia oraz ostrzegając przed zbliżającym się końcem świata. W swojej ostatniej książce ''[[Pamięć i tożsamość]]'', Jan Paweł II opisał swoje przeżycia związane z zamachem z [[1981]] roku. Trzy dni przed śmiercią papieża Ağca udzielił wywiadu, w którym stwierdził, że w spisku na życie Jana Pawła II brały udział osoby z Watykanu, które mu w nim pomogły<ref>[http://www.repubblica.it/2005/c/sezioni/esteri/papa4/nuovagca/nuovagca.html Wywiad z Ağcą w "La„La Repubblica"Repubblica” z 31 marca 2005 roku] {{lang|it}}</ref>. Potem jednak zaprzeczył, że udzielił takiej wypowiedzi.

W 2016 roku Ali Ağca zgodził się na pierwszy wywiad z polskim dziennikarzem, Jackiem Tacikiem (TVN24). Do rozmowy doszło po trzech latach<ref name=":0">{{Cytuj|tytuł="Bałem„Bałem się. Wracała myśl: siedzę naprzeciwko mordercy"mordercy”. Reporter TVN24 o spotkaniu z Alim Agcą|czasopismo=TVN24.pl|data dostępu=2017-07-04|url=http://www.tvn24.pl/wiadomosci-z-kraju,3/ali-agca-strzelal-do-papieza-reporter-tvn24-rozmawial-z-zamachowcem,739150.html}}</ref>.<blockquote>Agca był lekko znudzony, kiedy musiał odpowiadać na pytania dotyczące samego zamachu. On na nie odpowiada od 36 lat. Dużo bardziej chciał mówić o Fatimie, cytując go - "o„o planie boskim"boskim”. Kiedy mówił o tym, był bardzo pobudzony, podnosił głos<ref name=":0" />.</blockquote>

* [http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/4593600.stm "Turcja„Turcja zwolni niedoszłego zabójcę papieża"papieża” – ''BBC News''] {{lang|en}}

* [http://web.archive.org/web/20060224134328/http://www.cbc.ca/story/world/national/2006/01/08/pope-gunman060108.html/ "Turek„Turek, który próbował zabić papieża w roku 1981, zwolniony z więzienia"więzienia” – CBC News, 8 stycznia 2006] {{lang|en}}

* [http://www.washtimes.com/commentary/20050404-084659-3187r.htm/ "Czas„Czas zabójców"zabójców” – Washington Times, 5 kwietnia 2005] {{lang|en}}