Wikipedia

Równina Satmarsko-Berehowska: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
Boty
1 384 060 edycji
m zamieniam magiczny ISBN na szablon
Linia 4:
Równina Szatmarsko-Berehowska stanowi tektoniczną nieckę, wypełnioną czwartorzędowymi osadami nanieionymi przez [[Cisa|Cisę]], [[Samosz]], [[Kraszna|Krasnę]] i ich dopływy. Od wschodu sąsiaduje z wysoczyzną [[Nyírség]], od której oddzielają ją Cisa i Krasna, natomiast przebieg jej pozostałych granic jest problematyczny, ponieważ jednorodna jednostka geomorfologiczna jest podzielona granicami państwowymi. Nazwę Równiny Szatmarsko-Berehowskiej nosi tylko jej część pozostająca w dzisiejszych granicach [[Węgry|Węgier]], część [[Ukraina|ukraińska]] (''Beregi-sikság'') nosi nazwę [[Nizina Zakarpacka|Niziny Zakarpackiej]], a część [[Rumunia|rumuńska]] - (''Szatmári-sikság'') [[Równina Samoszu|Równiny Samoszu]].
 
Równina Szatmarsko-Berehowska powstała w [[holocen|holocenie]]ie wskutek tektonicznego obniżenia północno-wschodniej części ówczesnego Nyírség. Wskutek zmiany wysokości terenu swój bieg skierowały tu Cisa, Samosz i ich dopływy, które dawniej płynęły wprost na zachód przez dzisiejszy (właściwy) Nyírség. Rzeki te zapełniły obniżenie swoimi osadami. Jeszcze obecnie sporą część Równiny Szatmarsko-Berehowskiej zajmują mokradła. Wzdłuż rzek ciągną się łąki i pastwiska, zaś wyżej położone tereny, pokryte tzw. czerwonymi glinami, zajmują pola uprawne. Między Samoszem a Krasną znajdowały się wielkie bagna [[Ecsed]], obecnie osuszone i zamienione w ziemie uprawne.
 
Tereny Równiny Szatmarsko-Berehowskiej leżały na granicy [[Siedmiogród|Księstwa Siedmiogrodu]], dzięki czemu uniknęły zniszczeń podczas okupacji [[Imperium Osmańskie|tureckiej]]. W wyniku podziału Węgier po [[traktat w Trianon|traktacie w Trianon]] naturalne centra Równiny znalazły się poza granicami Węgier: [[Satu Mare]] w Rumunii, [[Użhorod]], [[Mukaczewo]] i [[BerehoweBerehowo]] na Ukrainie. Węgierska część Równiny jest pozbawiona większych ośrodków miejskich - na północy lokalnym centrum pozostaje miasteczko [[Vásárosnamény]] u ujścia Krasnej do Cisy, leżące na granicy Nyírség, a na południu - miasteczka [[Fehérgyarmat]] i [[Csenger]]. Na Równinie leżą krainy etnograficzne [[Tiszahát]] i [[Erdöhát]]. Obszar należy dziś do komitatu [[Komitat Szabolcs-Szatmár-Bereg|Szabolcs-Szatmár-Bereg]].
 
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.foek.hu/zsibongo/termve/tk/angtk/szatmar.htm Strona na temat Równiny Szatmarsko-Berehowskiej (ang.)]
== Bibliografia ==
Linia 15:
* Jerzy Midzio ''Krajobrazy węgierskie'', WSiP, Warszawa 1988, {{ISBN|83-02-03732-X}}
* Wiesława Rusin ''Węgry'', Wydawnictwo Pascal, Bielsko-Biała 2005, {{ISBN|83-7304-416-7}}
* Márton Pécsi, Béla Sárfalvi ''Węgry'', PWN 1971
 
[[Kategoria:Wielka Nizina Węgierska]]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Równina_Satmarsko-Berehowska”