Niepełnosprawność: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Badania zagraniczne: Indonezja |
m Bot poprawia odwołania do ustawy; zmiany kosmetyczne |
||
Linia 1:
{{Dopracować|uzupełnić|Dodać najnowsze definicje (WHO) i różnice pomiędzy: impairment, disability, handicap}}
[[Plik:Handicapped Accessible sign.svg|
[[Plik:Handicapped.jpg|
'''Niepełnosprawność''' – pojęcie definiowane wielorako w nauce i prawie.
== Definicje ==
Linia 56:
== Liczebność niepełnosprawnych ==
{{fakt|Według wyników Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z 2011 roku liczba niepełnosprawnych osób w Polsce na koniec marca 2011 r. wynosiła 4,7 mln (dokładnie 4697,0 tys) co stanowiło 12,2% ludności kraju (średnio co ósmy Polak). W 2002 r. było 5,5 mln osób niepełnosprawnych co stanowiło 14,3% ludności kraju. Udział mężczyzn wśród osób niepełnosprawnych wynosił wówczas 46,1% i 53,9% dla kobiet.|data=2016-01}}
== Prawo międzynarodowe ==
[[Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych|Zgromadzenie Ogólne ONZ]] 13 grudnia [[2006]] rezolucją nr 61/106 przyjęło [[Umowa międzynarodowa|Konwencję]] o prawach osób niepełnosprawnych<ref>{{Cytuj stronę | url = http://web.archive.org/web/20140530135613/http://www.niepelnosprawni.gov.pl:80/dokumenty-miedzynarodowe-/dokumenty-organizacji-narodow-zj/ | tytuł = Dokumenty Organizacji Narodów Zjednoczonych | opublikowany = niepelnosprawni.gov.pl | data dostępu = 2016-05-30 | zarchiwizowano = 30 maja 2014}}</ref>. [[Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej|Prezydent RP]] [[Bronisław Komorowski]] [[Ratyfikacja|ratyfikował]] Konwencję 6 września [[2012]]<ref>[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20120001169 Dz.U. 2012 poz. 1169]</ref>.
[[Rada Europy]] podjęła dwie rezolucje (o roli nowych technologii we włączaniu osób niepełnosprawnych do życia społecznego i o [[Projektowanie uniwersalne|projektowaniu uniwersalnym]]) a [[Komitet Ministrów Rady Europy]] wydał cztery zalecenia dla państw członkowskich (tematyka: podnoszenie [[Wskaźnik jakości życia|jakości życia]] osób niepełnosprawnych, projektowanie uniwersalne, udział osób niepełnosprawnych w życiu politycznym i publicznym, godność osób z zaburzeniami psychicznymi)<ref>{{Cytuj stronę | url = http://web.archive.org/web/20150319013028/http://www.niepelnosprawni.gov.pl/dokumenty-miedzynarodowe-/dokumenty-rady-europy/ | tytuł = Dokumenty Rady Europy | opublikowany = niepelnosprawni.gov.pl | data dostępu = 2016-05-30 | zarchiwizowano = 19 marca 2015}}</ref>.
[[Międzynarodowa Organizacja Pracy]] uchwaliła w 1983 Konwencję o rehabilitacji zawodowej niepełnosprawnych<ref>Konwencja Nr 159 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotycząca rehabilitacji zawodowej i zatrudnienia osób niepełnosprawnych, przyjęta w Genewie 20 czerwca 1983 r.
([http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20050430412 Dz.U. 2005 nr 43 poz. 412]). Oświadczenie Rządowe z 20 stycznia 2005 r. w sprawie mocy obowiązującej Konwencji Nr 159 [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20050430413 Dz.U. 2005 nr 43 poz. 413]). [http://www.ilo.org/dyn/normlex/en/f?p=1000:11300:0::NO:11300:P11300_INSTRUMENT_ID:312304 Lista ratyfikacji Konwencji Nr 159]</ref> oraz Zalecenie Nr 168 na ten sam temat<ref>[http://www.praca.ffm.pl/download/publikacje_onz/ZALECENIE%20NR%20168%20%20MIEDZYNARODOWEJ%20%20ORGANIZACJI%20PRACY%20%20DOTYCZACE%20ZAWODOWEJ%20%20REHABILITACJI%20I%20ZATRUDNIENIA%20OSOB%20%20NIEPELNOSPRAWNYCH.pdf Zalecenie Nr 168]</ref><ref>Patrz też
[http://www.mop.pl/html/aktualnosci/aktual_3.html ''Międzynarodowy Dzień Osób Niepełnosprawnych 3 grudnia 2002'']</ref>. [[Konwencja w sprawie dyskryminacji w zatrudnieniu i wykonywaniu zawodu]] z 1958 w art. 5 przewiduje, że każdy członek Organizacji może, po porozumieniu się z reprezentatywnymi organizacjami pracodawców i pracowników, ''określić jako niestanowiące dyskryminacji wszelkie inne specjalne środki, zastosowane dla uwzględnienia specyficznych potrzeb osób, względem których specjalna ochrona lub opieka jest powszechnie uznana za potrzebną ze względów takich, jak płeć, wiek, inwalidztwo, ciężary rodzinne albo poziom społeczny lub kulturalny.''
Linia 73:
* Konstytucja RP – art. 30, 32, 68, a szczególnie art. 69, który brzmi: ''Osobom niepełnosprawnym władze publiczne udzielają, zgodnie z ustawą, pomocy w zabezpieczaniu egzystencji, przysposobieniu do pracy oraz komunikacji społecznej.''
* Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych<ref>Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych ({{Dziennik Ustaw|2016|2046}})</ref>
* Ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych<ref>Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ({{Dziennik Ustaw|
* Karta Praw Osób Niepełnosprawnych<ref>Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1 sierpnia 1997 r. - Karta Praw Osób Niepełnosprawnych ({{Monitor Polski|1997|50|475}})</ref>.
Linia 112:
=== Edukacja osób niepełnosprawnych ===
Według raportu z 2016 roku przygotowanego przez brukselskie International Disability and Development Consortium (IDDC) co najmniej połowa z 65 milionów dzieci niepełnosprawnych na świecie w wieku szkolnym nie uczęszcza do szkół i placówek oświatowych z powodu braku funduszy na finansowanie ich specjalnych potrzeb edukacyjnych<ref>{{Cytuj stronę | url = http://iddcconsortium.net/news/press-release-costing-equity | tytuł = Press release - Costing Equity | opublikowany = iddcconsortium.net | język = en | data dostępu = 2016-11-08}}</ref>.
Dzieci z niepełnosprawnością do 18. roku życia podlegają w Polsce [[Obowiązek szkolny|obowiązkowi szkolnemu]] na równi z rówieśnikami. Niektóre dzieci, z racji wskazań zdrowotnych, mogą być nauczane w szczególnych warunkach. O przyznaniu prawa do specjalnego trybu nauczania decydują zespoły orzekające Poradni Psychologiczno-Pedagogicznych, jednak zawsze ostateczna decyzja o wyborze metody i sposobu nauczania leży w gestii rodziców lub opiekunów prawnych dziecka z niepełnosprawnością.
Linia 121:
== Organizacje osób niepełnosprawnych ==
Na całym świecie działają lokalne, krajowe i kontynentalne organizacje reprezentujące sprawy osób niepełnosprawnych. Do organizacji działających globalnie należą: International Disability Alliance (IDA) oraz International Disability and Development Consortium (IDDC){{r|adf}}. Organizacje z Europy zrzesza European Disability Forum (EDF){{r|adf}}. Ostatnim regionem bez własnego forum organizacji działających na rzecz niepełnosprawnych była Afryka{{r|adf}}. W listopadzie 2015 odbyło się pierwsze zgromadzenie ogólne African Disability Forum (ADF) w stolicy Kenii, Nairobi, na które przybyli delegaci organizacji niepełnosprawnych z 30 afrykańskich państw<ref name="adf">{{Cytuj stronę | url = http://web.archive.org/web/20160219222643/http://globalaccessibilitynews.com/2015/11/10/african-disability-forum-adf-holds-first-general-assembly/ | tytuł = African Disability Forum (ADF) holds First General Assembly | data = 10 listopada 2015 | opublikowany = globalaccessibilitynews.com | język = en | data dostępu = 2015-11-18}}</ref>.
== Media adresowane do osób niepełnosprawnych ==
| |||