Marcin V: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m poprawiam przekierowania
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
m L'Aquila -> L’Aquila (z okazji Tyg. Art. Włoskiego)
Linia 46:
 
== Błąd w imieniu ==
W związku z faktem, że w średniowieczu wiele katalogów przekręcało imię papieży [[Maryn I|Maryna I]] (na "Marcin„Marcin II"II”) i [[Maryn II|Maryna II]] (na "Marcin„Marcin III"III”), kolejni papieże, którzy przyjęli imię Marcin zachowywali błędną numerację ([[Marcin IV]] powinien w rzeczywistości nazywać się ''Marcinem II'', a Marcin V ''Marcinem III''{{r|Wollpert}}.
 
== Życiorys ==
Linia 56:
 
== Pontyfikat ==
22 kwietnia 1418 Marcin V zakończył obrady soboru w Konstancji, nie uznając zasady wyższości soboru nad papieżem{{r|Wollpert}}. Liczbę kardynałów obiecał ograniczyć do dwudziestu kilku{{r|Wollpert}}. Podpisał pięcioletnie [[konkordat]]y z Niemcami, Włochami, Hiszpanią i Francją{{r|Kelly}}. Po opuszczeniu Konstancji przebywał w [[Mantua|Mantui]] i [[Florencja|Florencji]], do Rzymu przyjechał pod koniec września 1420{{r|Kelly}}. Początkowym problemem był dla papieża [[kondotier]], [[Andrea Fortebraccio|Braccio da Montone]]{{r|Kelly}}. Początkowo Marcin przeciągnął go na swoją stronę, mianując go władcą Perugii, by potem pokonać go w bitwie pod [[L'AquilaL’Aquila|L'AquiląL’Aquilą]], 2 czerwca 1424{{r|Kelly}}. W konsekwencji zbuntowała się [[Bolonia]], a wraz z nią, całe północne Włochy. Papież stłumił zbrojnie powstanie w 1429{{r|Kelly}}.
 
Dokonał rekonstrukcji [[Kuria Rzymska|Kurii Rzymskiej]], zatrudniając także dawnych urzędników obediencji [[Awinion|awiniońskiej]]{{r|Dopierała}}. Pracował nad odbudową znaczenia papiestwa, zwalczał [[koncyliaryzm]] wśród kardynałów{{r|Dopierała}}. 22 września 1423 zwołał sobór do [[Pawia|Pawii]], przeniesiony następnie – ze względu na epidemię – do [[Siena|Sieny]]{{r|Kelly}}. Widząc żądania reform, docelowo osłabiających rolę papieża w Kościele, Marcin V rozwiązał sobór i zapowiedział zwołanie kolejnego na 1431 w [[Bazylea|Bazylei]]{{r|Wollpert}}. 16 maja 1425 papież ogłosił konstytucję reformatorską o sposobie sprawowania władzy przez kurię i zasadach rezydowania [[biskup]]ów{{r|Kelly}}.
Linia 64:
Przeprowadził renowację bazylik [[Bazylika św. Pawła za Murami|św. Pawła]] i [[Bazylika św. Jana na Lateranie|św. Jana na Lateranie]], odnowił [[akwedukt]]y i ulice, nakazał rozebrać pozostałości dawnych obwarowań rezydencji rodów magnackich. Przywrócił świetność [[Ogrody Watykańskie|Ogrodom Watykańskim]]. Zmarł na [[udar mózgu]] w wieku 62 lat i został pochowany w Bazylice św. Jana na [[Lateran]]ie{{r|Kelly}}.
 
Przez historyków jest określany mianem "trzeciego„trzeciego twórcy państwa kościelnego"kościelnego”{{r|Wollpert}}.
 
{{Uwagi}}
Linia 71:
{{Przypisy-lista|
<ref name="CE">{{cytuj stronę | url = http://www.newadvent.org/cathen/07585a.htm | tytuł = Hussites | opublikowany = Catholic Encyclopedia | język = en | data dostępu = 2013-03-09}}</ref>
<ref name="Cormenin">{{cytuj książkę | autor = [[Ludwik Cormenin]] | tytuł = The public and private history of the popes of Rome | wydawca = M. W. Dodd | miejsce = Filadelfia | data = 1847 | strony = 116-117 | tom = II | url = http://archive.org/details/publicprivatehis02corm | langjęzyk = en}}</ref>
<ref name="DBI">{{cytuj stronę | url = http://www.treccani.it/enciclopedia/papa-martino-v_%28Dizionario-Biografico%29/ | tytuł = MARTINO V, papa | opublikowany = Dizionario Biografico degli Italiani – Volume 71 (2008) | język = it | data dostępu = 2013-03-09}}</ref>
<ref name="Kelly">{{cytuj książkę | nazwisko = Kelly | imię = John N. D. | tytuł = Encyklopedia papieży | wydawca = Państwowy Instytut Wydawniczy | miejsce = Warszawa | data = 1997 | strony = 333-336 | isbn = 83-06-02633-0}}</ref>
<ref name="Dopierała">{{cytuj książkę | nazwisko = Dopierała| imię = Kazimierz| tytuł = Księga papieży | wydawca = Pallotinum | miejsce = Poznań| data = 1996 | strony = 268-270 | isbn = 83-7014-248-6}}</ref>
<ref name="Konrad Eubel Hierarchia Catholica">Konrad Eubel, ''Hierarchia Catholica Medii Aevi'', vol. I, Münster 1913, s. 37.</ref>
<ref name="Poczet papieży Michał Gryczyński">"Poczet„Poczet papieży"papieży” Michał Gryczyński</ref>
<ref name="Wollpert">{{cytuj książkę | nazwisko = Fischer-Wollpert | imię = Rudolf | tytuł = Leksykon papieży | wydawca = Znak | miejsce = Kraków | data = 1996 | strony = 118-120 | isbn = 83-7006-437-X}}</ref>
}}