Santander (miasto): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Propositum (dyskusja | edycje)
różne poprawki
Propositum (dyskusja | edycje)
dalsze poprawki
Linia 25:
|www = santander.es
}}
'''Santander''' – [[miasto]] w północnej [[Hiszpania|Hiszpanii]], nad [[Zatoka Biskajska|Zatoką Biskajską]], stolica wspólnoty autonomicznej [[Kantabria|Kantabrii]], liczy około 173170 tysięcy mieszkańców. W mieście rozwinął się [[przemysł]] samochodowy, stoczniowy, petrochemiczny, metalowy, maszynowy, chemiczny oraz papierniczy. Funkcjonuje tu port handlowy, rybacki oraz pasażerski. Miasto jest węzłem komunikacyjnym, usytuowany jest tu port lotniczy. Santander posiada dwa uniwersytety, jeden z nich ma status papieskiego.
 
== Historia ==
W czasach [[rzym]]skichrzymskich miasto nosiło nazwę '''Portus Victoriae Iuliobrigensium'''. Obecna nazwa wywodzi się od imienia św.świętego Emeteriusza (''Santemter, Santenter, Santander'') – legionisty rzymskiego, którego wraz ze św.z Kaledoniuszem (bratem?) ścięto za wiarę; ich głowy, według legendy, trafiły tu - jako relikwie - w [[III]] lub [[IV wiekuwiek]]u (hiszp. Santos Emeterio [Hemeterius] y Celedonio [Caledonius])<ref>Por. [[Saint-Hymetière]] i [[Henryk Fros|Fros H.]], [[Franciszek Sowa|Sowa F.]], ''Księga imion i świętych'', t. 2, Kraków 1997, {{ISBN|83-7097-374-4}}</ref>.
 
W roku [[1187]] król [[Alfons VIII Szlachetny]] mianował [[opat]]a miejscowego klasztoru rządcą miasta, a w [[1248]] Santander uczestniczyło w walkach o [[Sewilla|Sewillę]], uzyskując w zamian [[herb]]. W [[średniowiecze|wiekach średnich]] było ważnym portem [[Kastylia|Kastylii]], a później ośrodkiem handlu z [[Nowa Hiszpania|Nowym Światem]], chociaż w [[XVII wiek]]u przeżyło regres. Prawa miejskie otrzymało jednak dopiero w roku [[1755]].
 
W [[1893]] roku [[frachtowiec]] "[[Cabo Machichaco"]] eksplodował w porcie, zabijając 590 osób. Santander było ulubionym miejscem letniego odpoczynku królów Hiszpanii mimo pożaru, który w [[1941]] strawił większość zabytkowej starówki. Gnany silnym południowym wiatrem ogień szalał dwa dni. Jedyną ofiarą śmiertelną żywiołu był walczący z pożarem strażak, ale tysiące ludzi straciło dach nad głową. [[Katedra]] również uległa płomieniom.
Santander było w [[średniowiecze|wiekach średnich]] ważnym portem [[Kastylia|Kastylii]], a później ośrodkiem handlu z [[Nowa Hiszpania|Nowym Światem]], chociaż w [[XVII wiek]]u przeżyło regres.
 
W 1893 roku [[frachtowiec "Cabo Machichaco"]] eksplodował w porcie, zabijając 590 osób. Santander było ulubionym miejscem letniego odpoczynku królów Hiszpanii mimo pożaru, który w 1941 strawił większość zabytkowej starówki. Gnany silnym południowym wiatrem ogień szalał dwa dni. Jedyną ofiarą śmiertelną żywiołu był walczący z pożarem strażak, ale tysiące ludzi straciło dach nad głową. [[Katedra]] również uległa płomieniom.
 
== Demografia ==
W 2004[[1991]] Santander było zamieszkane przez 183191 800tysięcy osób., Taka populacja utrzymywała się od 1981,później jednak niski przyrost naturalny, a także rosnące koszty utrzymania ispowodowały opuszczaniespadek miasta przez wiele młodych rodzin powodują jej spadekpopulacji, w pewnym tylko stopniu uzupełniany przez napływ imigrantów.
 
== Ekonomia ==
W Santander rozwinął się [[przemysł]] samochodowy, stoczniowy, petrochemiczny, metalowy, maszynowy, chemiczny oraz papierniczy. Funkcjonuje tu [[port]] handlowy, rybacki oraz pasażerski. Miasto jest węzłem komunikacyjnym, usytuowany jest tu [[port lotniczy]]. Santander posiada dwa [[uniwersytet]]y, w tym papieski.
 
== Turystyka ==
Linia 44 ⟶ 45:
Ważniejsze zabytki:
[[Plik:Claustro - Catedral Santander.jpg|thumb|250px|Dziedziniec w katedrze]]
* [[Gotyk|gotycka]] '''katedra''' z(przebudowywana) zachowanaz trójnawową kryptą zbudowanazbudowaną w latach [[1217]]-[[12191310]]<ref name="pwiz">{{cytuj książkę |nazwisko= |imię= |autor link= |inni= |tytuł=Przewodniki Wiedzy i Życia - Hiszpania|wydanie= |wydawca= Wydawnictwo Hachette Livre Polska sp. z o.o.|miejsce= Warszawa|rok= 2005|strony= 109|isbn= 83-7184-208-2}}</ref>;
* [[XVI wiek|XVI-wieczny]] '''klasztor'''. z [[XIV]]-[[XVI wiek]]u;
* '''pałac''' i park z początku [[XX wiek]]u na półwyspie Magdalena u wejścia do zatoki Santander.
 
Ważniejsze muzea:
* '''Muzeum Prehistoryczno-ArcheologicznePrehistorii i Archeologii''' ([[język hiszpański|hiszp.]] ''Museo de prehistoriaPrehistoría y arqueologiaArqueología'') eksponujące znaleziska z kantabryjskich jaskiń oraz zabytki z czasów rzymskich<ref name="pwiz"/>;
* '''Muzeum Morskie''' (hiszp. ''Museo Marítimo'') w którym można zobaczyć m.in. szkielety wielorybów oraz ok. 350 gatunków ryb.
 
== Osoby związane z Santanderem ==
* [[María Gutiérrez Blanchard]] (1881–1932), Malarzmalarz
* [[Alfred Parte Saiz]] (1899-1936), pijar
* [[Matilde Camus]] (* 1919), poeta
Linia 60 ⟶ 62:
* [[Eduardo Noriega (hiszpański aktor)|Eduardo Noriega]] (* 1973), aktor
* [[Iván de la Peña]] (* 1976), piłkarz
* [[Fernando San Emeterio]] (* 1984), koszykówkakoszykarz
* [[Iván Bolado]] (* 1989), piłkarz
* [[Sergio Canales]] (* 1991), piłkarz