Lelek (ptak): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Morfologia: poprawiona jasność wypowiedzi
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
m Bot poprawia linkowania, typografie i dokonuje drobnych poprawek redakcyjnych.
Linia 67:
 
=== Głos ===
Gdy leci wydaje "ku„ku-ik"ik”. Obecność na danym terenie zdradza też warczący śpiew tokowy samca trwający zwykle minutę i trzaskanie skrzydłami w trakcie lotu godowego. Robi to siedząc na drzewie, a głos ten przypomina pracujący silnik "erro„erro-rrroor"rrroor”. Samicę wabi też wołaniem "hejt"„hejt”. Spłoszony ptak reaguje ochrypłym odgłosem "chrak"„chrak”.
 
== Biotop ==
Linia 80:
 
=== Jaja ===
[[FilePlik:Caprimulgus europaeus MHNT ZOO 2010 11 159 RdN Monjoire.jpg|thumb|''Caprimulgus europaeus'']]
W ciągu roku wyprowadza dwa [[lęg]]i (jeden w skrajnie północnych częściach areału występowania), składając w maju i lipcu po 2 błyszczące eliptycznego kształtu jaja. Są one mlecznobiałe w szare i brązowe plamy, co bardzo dobrze je maskuje. Gdy pierwsze zniesienie zostanie zniszczone zawsze zakłada następne. W razie niebezpieczeństwa matka może przenieść jaja w dziobie w inne miejsce.
 
Linia 94:
 
== Lelek w kulturze ==
Nazwa gatunkowa nawiązuje do ludowych wierzeń, według których lelki przylatywały do stad kóz i piły ich mleko z wymion. W [[Religia Słowian|wierzeniach słowiańskich]] lelek kozodój, podobnie jak [[Bocian biały|bocian]] (w [[język ukraiński|języku ukraińskim]] lelekiem (''Лелека білий'') nazywany jest właśnie bocian (Ciconia ciconia) ), był uważany za ptaka, który przynosi z [[Wyraj]]u dusze mające się ponownie wcielić, bądź też jako zoomorficzne wyobrażenie samych dusz<ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Szyjewski |imię=Andrzej |tytuł=Religia Słowian |wydanie= |wydawca=Wydawnictwo WAM |miejsce=Kraków |rok=2004 |strony = |isbn=83-7318-205-5}}</ref>. Lelki spełniały także ważną rolę w opowiadaniu [[Howard PhillipsH.P. Lovecraft|Howarda Phillipsa Lovecrafta]] pod tytułem ''Koszmar w Dunwich (The Dunwich Horror)'', gdzie masowo zbierały się w pobliżu domu umierającego człowieka, zrównując swój śpiew z oddechem konającego. Gdy tuż po śmierci odleciały, oznaczało to, iż nie zdobyły nowej duszy, a gdy hałasowały i śpiewały do samego rana, znaczyło to, że udało im się ją porwać. Motyw lelków kozodojów na tle wierzeń Słowian wykorzystał pisarz [[Andrzej Sapkowski]] w swej ''[[Saga o wiedźminie|Sadze o wiedźminie]]''.
 
== Zobacz też ==
Linia 105:
== Bibliografia ==
* {{cytuj książkę |nazwisko=Vasak |imię=Pavel |tytuł=Ptaki leśne|wydawca=Delta |miejsce=Warszawa |rok=1993 |id= |isbn= 83-85817-28-X}}
* {{cytuj książkę |nazwisko=Richarz |imię=Klaus |tytuł=Ptaki - Przewodnik |wydawca=MUZAMuza |miejsce=Warszawa |rok=2009 |id= |isbn= 978-83-7495-018-3}}
* {{cytuj książkę|nazwisko=Kruszewicz|imię=Andrzej G.|tytuł=Ptaki Polski. Encyklopedia ilustrowana|wydawca=MULTICO|miejsce=Warszawa|data=2007|strony=165|isbn=978-83-7073-474-9}}