Giewont: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian |
|||
Linia 46:
Powyżej położone są płytkomorskie dolomity najwyższej części dolnego triasu oraz płytkomorskie dolomity z przeławiceniami wapieni środkowego triasu (wyłącznie [[anizyk]], bez wyższej części tego piętra). W porównaniu do dolomitów dolnotriasowych skały te cechują się grubszymi ławicami. Wierzchołkowe partie południowych stoków Giewontu budują wapienie środkowej jury, a sam wierzchołek i wyższą część północnych zboczy tworzą wapienie jury górnej. Niższe partie zboczy północnych budują wapienie kredy z licznymi [[Amonity|amonitami]] kredowymi. Podobną budowę ma Mały Giewont. Wszystkie warstwy osadowe zapadają pod kątem 80° na północ<ref name=geologia/>.
▲Masyw Giewontu położony jest w obrębie [[Tatrzański Park Narodowy (Polska)|Tatrzańskiego Parku Narodowego]]. Wapienne podłoże sprzyja występowaniu bogatej flory roślin wapieniolubnych. M.in. stwierdzono tutaj występowanie tak rzadkich w Polsce roślin, jak: [[ostrołódka polna]], [[rogownica szerokolistna]], [[starzec pomarańczowy]], [[szarota Hoppego]], [[wierzba oszczepowata]], [[jastrzębiec śląski]], [[przymiotno węgierskie]], [[podejźrzon rutolistny]], [[potrostek alpejski]] (wszystkie z wyjątkiem starca i podejźrzona występują w Polsce tylko w Tatrach i to na nielicznych stanowiskach)<ref name=K>{{Cytuj książkę |imię=Zbigniew |nazwisko=Mirek |imię2=Halina |nazwisko2=Piękoś-Mirkowa |tytuł=Czerwona księga Karpat Polskich |wydawca=Instytut Botaniki PAN |miejsce=Kraków |data=2008 |isbn =978-83-89648-71-6}}</ref>. W ścianach Giewontu przebywają w zimie kozice i jest to jedno z niewielu w polskich Tatrach miejsc, w których mogą przetrwać zimę<ref name=przyrodnicy>{{Cytuj stronę |url= http://web.archive.org/web/20130925033117/http://wspinanie.pl/serwis/200405/13przyrodnicy_kontra_taternicy.php|tytuł= Przyrodnicy kontra taternicy. "Nie będziemy w jednym gnieździe spać"|data dostępu = 2010-01-27}}</ref>.
== Historia i znaczenie ==
Najstarsze dokumenty wspominają o istnieniu już w XVI wieku kopalni miedzi Gyewant w Giewoncie. Nie zostało jednak do tej pory wyjaśnione ostatecznie pochodzenie nazwy góry. Nazwa góry wywodzi się prawdopodobnie z języka niemieckiego, od słowa ''Wand'' (ściana, skała). Pierwotna forma brzmiała zapewne ''Gewand'' (grupa skał) bądź ''Gähwand'' (stroma skała)<ref>Malec Maria: ''Słownik etymologiczny nazw geograficznych Polski'', PWN, Warszawa 2003.</ref>. Jednak według [[Mariusz Zaruski|Mariusza Zaruskiego]] podobnie jak wiele innych nazw tatrzańskich, nazwa góry pochodzi od nazwiska góralskiego – żyje do tej pory ród Giewontów<ref name=A>{{Cytuj stronę |url=http://www.gory.info/ksiazki/tresc.php?id=27 |tytuł=Na bezdrożach tatrzańskich|data dostępu =10 maja 2008}}</ref>.
| |||