Bitwa pod Midway: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
ort.
Linia 46:
[[Plik:AkagiDeckApril42.jpg|left|thumbnail|Lotniskowiec flagowy "[[Akagi (1925)|Akagi]]"]]
 
Flota admirała [[Isoroku Yamamoto|Yamamoto]] składała się z 1 Zespołu Uderzeniowego Lotniskowców dowodzonego przez wiceadmirała [[Chūichi Nagumo]], zespołu ubezpieczającego (sił głównych) pod dowództwem samego adm. Yamamoto, oraz mającego zająć Midway zespołu inwazyjnego wiceadm. Kondō. Osobne ugrupowanie stanowił Zespół Operacji AL, mający zająć wyspy [[Attu]], Adak i [[Kiska]] w archipelagu [[Aleuty|Aleutów]]. W jego skład wchodziły m.in. dwa lotniskowce 2 Zespołu Uderzeniowego Lotniskowców ([[Ryūjō (19331931)|"Ryūjō"]] i "[[Jun'yō]]").
 
Trzonem 1 Zespołu Uderzeniowego były 4 [[lotniskowiec|lotniskowce]]: "[[Akagi (1925)|Akagi]]", "[[Kaga]]", "[[Hiryū]]" i "[[Sōryū]]", ponadto w jego skład wchodziły 2 szybkie [[pancernik]]i "[[Haruna (19151913)|Haruna]]" i "[[Kirishima (19151913)|Kirishima]]", 2 [[Krążownik ciężki|ciężkie krążowniki]] "Tone" i "Chikuma" oraz 12 [[niszczyciel]]i i 5 [[Zbiornikowiec|zbiornikowców]] zaopatrzeniowych.
 
W skład zespołu ubezpieczającego wchodziło 7 pancerników (w tym flagowy "[[Yamato (19411940)|Yamato]]"), 1 lekki lotniskowiec ("[[Hōshō]]"), 2 [[okręt-baza wodnosamolotów|transportowce wodnosamolotów]], 2 [[krążownik lekki|lekkie krążowniki]] i 12 niszczycieli, z czego 4 pancerniki i 2 krążowniki zostały wydzielone do osłony operacji na Aleutach. Następnie zarówno one, jak i lotniskowce 2 Zespołu Uderzeniowego miały uczestniczyć w spodziewanej decydującej bitwie z interweniującą pod Midway Flotą Pacyfiku<ref>{{cytuj książkę | autor = John B. Lundstrom | tytuł = Black Shoe Carrier Admiral: Frank Jack Fletcher at Coral Sea, Midway and Guadalcanal | miejsce = [[Annapolis]] | data = 2006 | strony = 219–220}}</ref>.
 
Zespół inwazyjny podzielony był na zespoły: osłony, wsparcia ogniowego, desantowy i pomocniczy. W jego skład oprócz okrętów transportowych wchodziły 2 szybkie pancerniki, 8 krążowników ciężkich i niszczyciele.
Linia 124:
Bitwa o Midway okazała się pierwszą porażką floty japońskiej od 350 lat, tzn. od roku [[1592]], kiedy to koreański adm. Yi-Sun pobił Japończyków u wybrzeży [[Korea|Korei]]. Uważana jest umownie za punkt zwrotny w walkach na Pacyfiku, po którym Japończycy przeszli do defensywy.
 
Japończycy stracili trzon swych sił: 4 duże lotniskowce, krążownik "Mikuma" (łącznie około 100 tys. ton wyporności), 253 samoloty z załogami oraz 3 tys. ludzi na pokładach. W budowie wówczas znajdowały się tylko dwa lotniskowce o podobnej wielkości – [[Taihō (19441943)|"Taihō"]] i "[[Unryū]]". Dla odrobienia strat rozkazano przerobić na lotniskowce kilka niedokończonych okrętów, m.in. "[[Shinano]]" – trzeci pancernik typu Yamato. Straty amerykańskie zamknęły się w jednym lotniskowcu ("Yorktown"), jednym niszczycielu, 150 samolotach i 300 ludziach. Lecz jeżeli porównać straty wśród personelu latającego obydwu stron, to okazuje się że w bitwie poległo więcej lotników amerykańskich (194)<ref>Dallas Woodbury Isom, ''Midway Inquest: Why the Japanese lost the Battle of Midway'', Bloomington and Indianapolis 2007, s. 230</ref>.
 
Dużą i trudną do nadrobienia stratą dla Japończyków była utrata wyszkolonego personelu lotniczego oraz pilotów. Wynikało to z japońskiego systemu szkoleniowego, w którym najlepsi i najbardziej doświadczeni piloci pozostawali w jednostkach liniowych do końca, aż nie polegną w walce. Owocowało to wysokim poziomem wyszkolenia Japończyków, ale system ów był zupełnie nieodporny na duże straty ludzkie. Amerykanie przenosili swoich asów do jednostek szkoleniowych, dzięki czemu utrzymywali stały, aczkolwiek często nie najwyższy, poziom wyszkolenia. Dzięki temu systemowi oraz dużym zasobom ludzkim dostarczenie posiłków nie stanowiło problemu.
Linia 164:
Już 14 września 1942 odbyła się premiera pierwszego filmu poświęconego bitwie – dokumentalnego obrazu pt. ''Bitwa o Midway'' w reżyserii [[John Ford|Johna Forda]]. Ten wybitny amerykański reżyser osobiście kręcił część swego dramatycznego materiału filmowego i podczas japońskiego nalotu na Midway został kontuzjowany, częściowo tracąc słuch. W 1943 r. dzieło Forda zostało uhonorowane Oscarem za najlepszy film dokumentalny.
 
Z 1976 r. pochodzi fabularny film [[Bitwa o Midway (filmujednoznacznienie)|''Bitwa o Midway'']] wyreżyserowany przez [[Jack Smight|Jacka Smighta]]. Jest to nakręcona z rozmachem (choć przy licznych niedoróbkach) hollywoodzka superprodukcja. Przedstawiony w niej obraz bitwy znacznie odbiega od historycznej rzeczywistości.
Bitwa zainspirowała również licznych twórców gier komputerowych, np. [[Battlestations: Midway|''Battlestations: Midway'']] (gdzie prócz zmagań pod Midway gracz bierze udział także w innych operacjach drugiej wojny światowej na Pacyfiku).
 
Linia 185:
*** lotniskowiec "[[Sōryū]]"†
** 8 Dywizjon Krążowników (kadm. [[Hiroaki Abe]])
*** krążowniki ciężkie: "[[Tone (19381937)|Tone]]" (flagowy), "[[Chikuma (1938)|Chikuma]]"
** 3 Dywizjon Pancerników
*** Sekcja 2: "[[Haruna (19151913)|Haruna]]", "[[Kirishima (19151913)|Kirishima]]"
** 10 Flotylla Niszczycieli (kadm. [[Susumu Kimura]])
*** krążownik lekki "[[Nagara]]" (flagowy)
*** 4 Dywizjon Niszczycieli: "[[Nowaki (19411940)|Nowaki]]", "[[Arashi (19411940)|Arashi]]", "[[Hagikaze]]", "[[Maikaze]]" (typ [[Niszczyciele typu Kagerō|''Kagerō'']])
*** 10 Dywizjon Niszczycieli: "[[Kazagumo]]", "[[Niszczyciele typu Yūgumo|Yugumo]]", "[[Makigumo]]" (typ [[Niszczyciele typu Yūgumo|''Yūgumo'']])
*** 17 Dywizjon Niszczycieli: "[[Urakaze]]", "[[Isokaze]]", "[[Tanikaze]]", "[[Hamakaze]]" (typ [[Niszczyciele typu Kagerō|''Kagerō'']])