Rezerwat przyrody Wąwóz Homole: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Szablon:Geo-stub -> Geografia stub |
tekst, grafika, szablony |
||
Linia 1:
[[Grafika:
[[Grafika:Wawoz homole2.jpg|200px|right|thumb|
[[grafika:Homole a5.jpg|200px|right|thumb|Środkowa część wąwozu]]
[[grafika:Homole a7.jpg|200px|right|thumb|[[Dubantowska Polana]] ponad wąwozem]]
[[grafika:Soldanella carpatica a3.jpg|200px|right|thumb|Urdzik karpacki]]
'''Rezerwat przyrody "Wąwóz Homole" imienia Jana Wiktora''' - [[rezerwat przyrody]] obejmujący skalny [[wąwóz]] [[Wąwóz Homole|Homole]] oraz Czajakową Skałę i boczną część dolinki [[Koniowski Potok|Koniowskiego Potoku]] w [[Małe Pieniny|Małych Pieninach]]. Założony w [[1963]] rezerwat im. [[Jan Wiktor|Jana Wiktora]] ma powierzchnię 58,6 [[hektar|ha]] i położony jest na obszarze miasta [[Szczawnica]] w miejscowości [[Jaworki]]. Głównym celem jego powstania była ochrona pięknego krajobrazu i cennych osobliwości przyrody nieożywionej i ożywionej. Wąwóz uważany jest za najpiękniejszy w [[Pieniny|Pieninach]].
Wąwóz Homole ma długość ok. 800 m i wcina się w północne stoki [[Wysokie Skałki|Wysokich Skałek]], tworząc głęboki [[kanion]] o bardzo stromych ścianach dochodzących do 120 m wysokości. Zbudowany jest z [[wapień krynoidowy|wapieni krynoidowych]] serii czorsztyńskiej (widoczne są w dolnej części wąwozu) i serii niedzickiej (widoczne w górnej części wąwozu i nasunięte od południa na wapienie serii czorsztyńskiej). Wąwóz powstał w wyniku tektonicznych fałdowań w górnej [[kreda (okres)|kredzie]]. Dużą rolę w jego wyżłobieniu odegrał również płynący nim [[Kamionka (dopływ Grajcarka)|Kamionka]]. Tworzy on w wąwozie malownicze kaskady, a jego koryto zawalone jest wielkimi głazami.
Przed powstaniem rezerwatu teren jego był wypasany i całkowicie bezleśny. Wypasanie na stromych zboczach powodowało silną [[erozja|erozję]] stoków. Od czasu powstania rezerwatu jego teren uległ zalesieniu – na stromych skałach w świetlistych miejscach [[jałowiec pospolity|jałowcem]] (''Juniperus communis''), w pozostałych wielogatunkowym lasem z [[świerk pospolity|świerkiem pospolitym]] (''Picea abies''), [[buk pospolity|bukiem pospolitym]] (Fagus sylvatica), [[klon jawor|jaworem]] (''Acer pseudoplatanus''), [[jesion wyniosły|jesionem wyniosłym]] (''Fraxinus excelsior''), [[jarząb pospolity|jarzębiną]] (''Sorbus aucuparia'') i in. gatunkami. Wśród krzewów występują: [[bez koralowy]] (''Sambucus racemosa''), [[porzeczka alpejska]] (''Ribes alpinum''), [[wiciokrzew czarny]] (''Lonicera nigra''), [[kruszyna pospolita]] (''Rhamnus frangula''), [[śliwa tarnina]] (''Prunus spinosa'').
Niezalesione powierzchnie zajęte są przez trzy zespoły roślinności naskalnej: zespół kostrzewy bladej (Festucetum pallentis), seslerii skalnej (Seslerietum variae) i trzcinnika pstrego (Calamagrostietum variae), w których często występują takie gatunki roślin, jak: [[ożanka górska]] (''Teucrium montanum''), [[irga czarna]] (''Cotoneaster niger''), [[złocień baldachogroniasty]] (''Tanacetum corymbosum''), [[skalnica gronkowa]], [[przytulia nierównolistna]] (''Galium anisphlyllum'') oraz bogata [[flora]] [[mchy|mchów]] i drobne [[paprocie]] naskalne.
Występuje tutaj aż 9 gatunków [[rośliny chronione|roślin chronionych]], m. in.: [[bluszcz pospolity]] (''Hedera helix''), [[cis pospolity]] (''Taxus baccata''), [[dziewięćsił bezłodygowy]] (''Carlina acaulis''), [[lilia złotogłów]] (''Lillium martagon''), [[rojownik włochaty|rojownika włochatego]] (''Jovibarba hirta''), [[skalnica gronkowa]] (''Saxifraga paniculata''). Z ciekawszych gatunków roślin wymienić należy [[dwulistnik muszy|dwulistnika muszego]] (''Ophrys insectifera'') (gatunek rzadki), [[przetacznik krzewinkowy|przetacznika krzewinkowego]] (''Veronica frutucans''), ([[relikt glacjalny]]), [[smagliczka skalna|smagliczkę skalną]] (''Alyssum saxatile''), [[rozchodnik ostry|rozchodnika ostrego]] (''Sedum acre''), [[rozchodnik wielki|rozchodnika wielkiego]] (''Sedum maximum'') (jest podstawowym gatunkiem, na którym żerują gąsienice [[niepylak apollo|niepylaka apollo]], [[skalnica dwuletnia|skalnicę dwuletnią]] (''Saxifraga adscendens'') (roślina rzadka), [[stokrotnica górska|stokrotnicę górską]] (''Aster bellidiastrumi''), [[urdzik karpacki|urdzika karpackiego]] (''Soldanella carpatica'') ([[endemit]] zachodniokarpacki).
W wapiennych skałach wąwozu gniazduje [[pustułka]], [[sokół]], [[puchacz]]. W wąwozie spotkać też można [[pluszcz]]a i [[pliszka górska|pliszkę górską]]. Z [[płazy|płazów]] występuje [[salamandra plamista]] i [[żaba trawna]].
'''[[szlak turystyczny|Szlaki turystyczne]]:'''
:{{szlak|zielony}} - zielony szlak przez Wąwóz Homole, [[Dubantowska Dolina|Dubantowską Dolinę]], [[Rówieńki (Małe Pieniny)|Rówieńki]] i [[polana pod Wysoką|Polanę pod Wysoką]] na [[Wysokie Skałki]].
{{commons|Wąwóz Homole}}
===Zobacz też===
*[[Rezerwaty przyrody w Polsce]]
Linia 9 ⟶ 28:
[[Kategoria:Rezerwaty przyrody|Wąwóz Homole]]
[[Kategoria:Pieniny]]
| |||