Choroba kociego pazura: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Mix321 (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
Mix321 (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
Linia 16:
|MeshYear =
}}
'''Choroba kociego pazura''', inaczej '''gorączka kociego pazura''' ([[język angielski|ang.]] ''cat scratch fever'', ''cat scratch disease'') – [[bakterie|bakteryjna]] [[Choroby odzwierzęce|choroba odzwierzęca]] przenoszona przede wszystkim przez młode [[Kot domowy|koty]]<ref name=":0" />, podostre lub przewlekłe miejscowe stany zapalne węzłów chłonnych po zakażeniu skóry, oczu lub błony śluzowej<ref name=":1">{{Cytuj|autor=dr hab. n. med. Ernest Kuchar|tytuł=Choroba kociego pazura|czasopismo=Medycyna Praktyczna|data=2017-01-25|data dostępu=2017-10-21|url=https://choroby-zakazne.mp.pl/choroby/157689,choroba-kociego-pazura|język=pl}}</ref>. Została opisana po raz pierwszy w [[1889]] przez [[Henri Parinaud]]a<ref name=":0">{{Cytuj pismo | autor=Jerris R.C., Regnery R.L | tytuł=Will the real agent of cat-scratch disease please stand up? | czasopismo=Annual Review of Microbiology | rok=1996 | doi=10.1146/annurev.micro.50.1.707 | wolumin=50 | pmid= 8905096 | strony=707–725}}</ref>.
 
== Epidemiologia ==
Czynnikiem chorobowym są [[bakterie Gram-ujemne|Gram-ujemne]] bakterie ''[[Bartonella henselae]]'' i rzadziej ''[[Bartonella clarridgeiae]]''; przenikają do organizmu człowieka najczęściej na skutek zadrapania przez zwierzę-nosiciela. Choroba jest najczęstsza w krajach o klimacie ciepłym i wilgotnym, ale występuje na całym świecie – w USA częstość występowania wynosi 9,3 na 100 000 osób, a liczba hospitalizacji oscyluje wokół 1000. Ok. 1/3 kotów jest zakażonych bakterią ''Bartonella henselae''<ref name=":1" />.
 
== Rozpoznanie ==
Początkowo choroba przebiega bezobjawowo lub tylko z objawami miejscowymi w miejscu zranienia (miejscowe zaczerwienienie, [[grudka]] zapalna). Po kilku tygodniach od infekcji pojawia się powiększenie [[Węzeł chłonny|węzłów chłonnych]], mogących ulegać ropieniu, przebiciu i samoistnej ewakuacji treści ropnej; u części pacjentów ewentualnie inne objawy chorobowe ([[gorączka]], powiększenie wątroby i śledziony, bóle głowy, pleców, podbrzusza, zmęczenie)<ref name=":1" />.
Podstawą rozpoznania jest wywiad wskazujący na kontakt z młodymi kotami, powiększone węzły chłonne, zmiana pierwotna (grudka lub krosta), badania obrazowe węzłów chłonnych, a jako potwierdzenie stosowane są badania serologiczne.
 
== Przebieg choroby ==
Większość przypadków ma łagodny przebieg i mija w ciągu około 10 dni, niezależnie od tego, czy zastosowano leczenie [[Antybiotyki|antybiotykami]]; u pacjentów z upośledzonym [[układ odpornościowy|układem odpornościowym]], przebieg może być jednak poważniejszy i wymagać intensywnej opieki medycznej. W rzadkich przypadkach mogą powstać powikłania: [[zapalenie mózgu]], [[zapalenie szpiku kostnego]], [[małopłytkowość]]<ref>V. Kumar, R. Cotrani, S. Robbins, ''Patologia Robbinsa'', Urban&Partner, 2005, {{ISBN|978-83-89581-92-1}}.</ref>. W leczeniu można stosować [[chinolony]] i [[tetracykliny]].
Początkowo choroba przebiega bezobjawowo lub tylko z objawami miejscowymi w miejscu zranienia (miejscowe zaczerwienienie, [[grudka]] zapalna lub krosta). Po kilku1–6 tygodniach od infekcji pojawia się tkliwość i powiększenie sąsiadujących [[Węzeł chłonny|węzłów chłonnych]] (szyjne, podpachowe, pachwinowe, podżuchwowe, wewnątrzbrzuszne) do 5 cm średnicy (około 20% chorych ma powiększoną dużą ich liczbę), mogących ulegać ropieniu (10–30% przypadków), przebiciu i samoistnej ewakuacji treści ropnej; u części pacjentów ewentualnie inne objawy chorobowe ([[gorączka]], powiększenie wątroby i śledziony, bóle głowy, pleców, podbrzusza, zmęczenie)<ref name=":1" />.
 
Większość przypadków ma łagodny przebieg i mija w ciągu około 10 dni, niezależnie od tego, czy zastosowano leczenie [[Antybiotyki|antybiotykami]]; u pacjentów z upośledzonym [[układ odpornościowy|układem odpornościowym]], przebieg może być jednak poważniejszy i wymagać intensywnej opieki medycznej. W rzadkich przypadkach mogą powstać powikłania: [[zapalenie mózgu]], [[zapalenie szpiku kostnego]], [[małopłytkowość]]<ref name=":2">V. Kumar, R. Cotrani, S. Robbins, ''Patologia Robbinsa'', Urban&Partner, 2005, {{ISBN|978-83-89581-92-1}}.</ref>. WU części leczeniuchorych możnawystępuje stosowaćzakażenie rozsiane z [[chinolonyZiarniniak|ziarniniakami]] wątroby i śledziony, zajęciem [[tetracyklinyOśrodkowy układ nerwowy|ośrodkowego układu nerwowego]] z [[Encefalopatia wątrobowa|encefalopatią]], w skrajnych przypadkach z drgawkami i zmianami w kościach<ref name=":1" />.
 
== Powikłania ==
Choroba w większości przypadków ustępuje w ciągu najwyżej 6 miesięcy. Powikłania najczęściej obejmują zropienie węzła chłonnego, [[zespół Parinauda]], zajęcie [[Siatkówka (anatomia)|siatkówki]] grożące ślepotą i [[zapalenie mózgu]]<ref name=":1" />. W rzadkich przypadkach mogą powstać [[zapalenie szpiku kostnego]], [[małopłytkowość]]<ref name=":2" />, zajęcie kości i [[zapalenie wsierdzia]]<ref name=":1" />.
 
== Prewencja i leczenie ==
Prewencja obejmuje unikanie zakażenia, a więc ograniczenie kontaktu z kociętami. W leczeniu stosuje się dawkowanie [[Antybiotyki|antybiotyku]] [[Azytromycyna|azytromycyny]], stosowanie wilgotnych, gorących okładów na powiększone węzły chłonne, które w rzadkich przypadkach wymagają nakłucia celem opróżnienia z ropy. Stosowane jest także usunięcie zajętego węzła chłonnego lub przetoki<ref name=":1" />. W leczeniu można stosować [[chinolony]] i [[tetracykliny]].
 
Profilaktyka zakażeń u kotów polega na stosowaniu środków przeciw pchłom, które przenoszą chorobę w populacji kotów<ref name=":1" />.
 
== Zobacz też ==