Badania Marsa: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
→‎Współczesne badania: poprawki redakcyjne, usunięcie publicystyki, usunięcie powtarzających się LW
Linia 25:
 
== Współczesne badania ==
Od początku lat 90. obserwujemy wzmożonewzrosło zainteresowanie eksploracją [[Mars]]aMarsa. Dzięki czemu obecnie naNa orbicie marsjańskiej działa pięć orbiterów, a po powierzchni [[planeta|planety]] poruszają się dwa [[Łazik (badania kosmosu)|łaziki]] (10.2017). Jednoczesne badania za pomocą tak wielu [[Sonda kosmiczna|sond]], to wydarzenie bez precedensu w historii eksploracji [[Układ Słoneczny|Układu Słonecznego]], a plany kolejnych misji pozwalają sugerowaćprzypuszczać, że zainteresowanie [[Mars]]emMarsem nie słabnie.
* Początkiem nowej ery w badaniach Marsa miał być [[Mars Observer]] wysłany w kierunku [[Mars]]aMarsa 25 września 1992. Misja, która miała przynieść bardzo dużo nowych i ciekawych danych naukowych, zakończyła się niepowodzeniem z powodu eksplozji materiałów pędnych podczas manewru wejścia na orbitę [[Mars]]aMarsa.
* W 1996 roku po raz pierwszy od 1971 roku, w kierunku [[Mars]]aMarsa swoje [[Sonda kosmiczna|sondy]] planowało wystrzelić więcej niż jedno państwo. 7 listopada wystartowała pierwsza sonda w tym oknie startowym [[Mars Global Surveyor]], który w dużej mierze miał powtórzyć badania zaplanowane dla [[Mars Observer]]. Natomiast na 16 listopada zaplanowano start [[Rosja|rosyjskiej]] misji [[Mars 96]]. W skład sondy wchodził orbiter, dwa lądowniki i dwa penetratory. W projekcie brali udział także polscy naukowcy, którzy stworzyli m.in. [[Spektroskop|spektrometr]] fourierowski. Niestety zawiódł czwarty stopień rakiety [[Proton (rakieta)|Proton]] i kolejna misja zakończyła się niepowodzeniem. W tym samym oknie startowym wysłano także na Marsa sondę [[Mars Pathfinder]], która 4 lipca 1997 roku jako trzecia udanie wylądowała na [[Mars]]ieMarsie. Na jej pokładzie dotarł także pierwszy w historii marsjański łazik [[Sojourner]].
* Podobnie jak trzy lata wcześniej, także w oknie startowym na przełomie 1998 i 1999 roku zaplanowano trzy starty. 4 lipca 1998 roku wystartowała pierwsza japońska sonda marsjańska [[Nozomi]]. By wprowadzić ją na trajektorię międzyplanetarną zaplanowano dwa przeloty w pobliżu [[Księżyc]]a. Gdy już to się udało okazało się, że sonda zużyła za dużo paliwa i przesunięto wejście na orbitę [[Mars]]aMarsa o cztery lata, sonda jednak nie wytrzymała tak długiej podróży i zamilkła zanim dotarła do celu. JakkolwiekNiepowodzeniem debiutantazakończyły zasię niepowodzenieteż możnadwie rozgrzeszyć, tak spektakularne niepowodzeniamisje [[NASA]] pozostają bez usprawiedliwienia. Najpierw 23 września 1999 roku [[Mars Climate Orbiter]] spłonął w atmosferze, z powodu błędnego podania siły ciągów [[silnik lotniczy|silników manewrowych]] przez ich wykonawcę, a następnie3 grudnia 1999 [[Mars Polar Lander]], 3 grudnia 1999 roku niepomyślnie wylądował na południowym biegunie planety.
* 7 kwietnia 2001 roku NASA wystrzeliła sondę [[2001 Mars Odyssey|Mars Odyssey]], która dotarła do orbity Marsa i wciąż{{kiedy}} funkcjonuje. Po niepowodzeniach z roku 1999 NASA zrezygnowała z wysłania razem z tym orbiterem [[lądownik]]a marsjańskiego.
* 7 kwietnia 2001 roku w stronę [[Mars]]a wystartowała sonda [[2001 Mars Odyssey|Mars Odyssey]]. Po niepowodzeniach z roku 1999 [[NASA]] zreorganizowała swój program marsjański, a w ramach zmian skreślono [[lądownik]], który miał wystartować wraz z [[2001 Mars Odyssey|Mars Odyssey]]. Zmiany te okazały się jednak potrzebne i pomyślne, gdyż od tamtej pory [[NASA]] zanotowała kilka sporych sukcesów, o czym świadczy choćby fakt, że [[2001 Mars Odyssey|Mars Odyssey]] wciąż funkcjonuje i bada [[Mars]]a.
[[Plik:Mars orbiters.jpg|thumb|Trzy marsjańskie orbitery NASA]]
* Podczas wielkiej opozycji roku 2003 do badań [[Mars]]aMarsa włączyła się także [[Europejska Agencja Kosmiczna]]. Jej sonda [[Mars Express Orbiter]] Orbiter ma na swym koncie kilka odkryć naukowych. W misję są zaangażowani także polscy naukowcy. Jako dodatkowy ładunek sonda dostarczyła w pobliże [[Mars]]aMarsa lądownik [[Beagle 2]], który jednak po lądowaniu nie nawiązał łączności z [[Ziemia|Ziemią]]. W tym samym oknie wystartowały także dwa należące do NASA łaziki [[Mars Exploration Rover]]: [[MER-A|Spirit]] (''Spirit'') i [[MER-B|Opportunity]] (''Opportunity''). Gwarantowany czas pracy wynosił trzy miesiące, jednak jeden z nich ([[MER-B|Opportunity]]) wciąż działa{{kiedy}}, mimo mnożących się drobnych usterek i zbliżającej się drugiej marsjańskiej zimy.
* Najnowszym nabytkiem naukowców w badaniach Czerwonej Planety jest [[Mars Reconnaissance Orbiter]]. Sonda [[NASA]] wystartowała 12 sierpnia 2005 roku. Jej zadaniem jest zbadanie z dużą dokładnością powierzchni planety pod kątem wytypowania najlepszych miejsc do lądowania człowieka i przyszłych misji bezzałogowych (w tym dla [[Mars Science Laboratory]]). Od marca 2006 roku jest na orbicie, a badania rozpoczęła 10 listopada.
* Bezzałogowy lądownik [[Phoenix (sonda kosmiczna)|Phoenix]], będący częścią programu NASA Mars Scout Program, został wysłany 4 sierpnia 2007 w kierunku [[Mars]]aMarsa. 26 maja 2008 wylądował w okolicach okołobiegunowych, w rejonie [[Vastitas Borealis]], na półkuli północnej. Jego celem były obszary, które podejrzewane były o istnienie dużych ilości lodu wodnego tuż pod powierzchnią gruntu. 21 czerwca Phoenix odnalazł lód na Marsie<ref>.Wp.pl, '[http://wiadomosci.wp.pl/wiadomosc.html?kat=1356&wid=10078167&ticaid=161b1 ''Phoenix znalazł lód na Marsie!]''], wp.pl za [[Polska Agencja Prasowa|PAP]], 21 czerwca 2008.</ref>, natomiast 31 lipca testy laboratoryjne na pokładzie sondy Phoenix wykazały istnienie wody w próbce gleby<ref>NASA.gov, ''[http://www.nasa.gov/mission_pages/phoenix/news/phoenix-20080731.html NASA – NASA Spacecraft Confirms Martian Water, Mission Extended]'', NASA.gov, 31 lipca 2008.</ref>.
* 6 sierpnia 2012 roku na powierzchni planety w kraterze [[Gale (krater marsjański)|Gale]] osiadł łazik [[Mars Science Laboratory|Curiosity]], który jest następcą łazików [[MER-A|Spirit]] i [[MER-B|Opportunity]]. Łazik jest zasilany [[radioizotopowy generator termoelektryczny|radioizotopowym generatorem termoelektrycznym]], [[masa (fizyka)|masa]] łazika to 899 kg a gwarantowany czas działania wynosi 1 rok marsjański (98 tygodni) (gwarantowany czas działania [[Mars Exploration Rover|MER-A]] oraz [[Mars Exploration Rover|MER-B]] to 90 dni marsjańskich). Ilość zaplanowanych badań i instrumentarium robota stanowi podobny skok jakościowy jaki nastąpił od misji [[Mars Pathfinder]] do misji [[Mars Exploration Rover]]. Ze względu na jego przeznaczenie i wielkość nie został umieszczony na powierzchni za pomocą platformy z poduszkami powietrznymi, lecz opadł opuszczony przez specjalny rakietowy dźwig (Sky Crane).
 
== Kalendarium ==