Madame Pompadour: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
lit. |
m dodanie kategorii na podstawie infoboksu |
||
Linia 25:
}}
[[Plik:PompadourDrouais.jpg|thumb|240px|Portret markizy pędzla François-Huberta Drouais]]
'''Jeanne Antoinette Poisson, markiza de Pompadour''', po mężu '''Jeanne Antoinette Le Normant d'Étiolles''', zwana '''Madame de Pompadour''' (ur. [[29 grudnia]] [[1721]] w [[Paryż]]u, zm. [[15 kwietnia]] [[1764]] w [[Wersal]]u) – markiza, [[metresa]] króla [[Francja|Francji]] [[Ludwik XV|Ludwika XV]]. Organizatorka rautów i balów na dworze królewskim w [[Wersal]]u, protektorka artystów, pisarzy i filozofów (m.in. [[Voltaire|Woltera]], [[Monteskiusz]]a, [[Denis Diderot|Diderota]]). Wywierała duży wpływ na awanse na dworze królewskim. Z jej inicjatywy powstała szkoła wojskowa w Paryżu i fabryka porcelany w [[Sèvres]].
W roku 1741 (w wieku 19 lat) poślubiła [[Karol Wilhelm Le Normant d'Etiolles|Karola Wilhelma Le Normant d'Etiolles]]. Miała z nim dwoje dzieci: chłopca, który zmarł w rok po urodzeniu i córkę Alexandrine-Jeanne, urodzoną 10 sierpnia 1744 roku, zwaną ''Fanfan''.
Linia 36:
Z czasem markiza straciła urok młodej kobiety o gładkiej skórze, kasztanowych włosach i zielono-brązowych oczach. Razem z urodą odeszło zainteresowanie króla, zwłaszcza że nie zadowalała już jego seksualnych wymagań.
Utratę dawnego wdzięku pani de Pompadour rekompensowała bogatymi strojami i [[makijaż]]em. Pewnego wieczoru pokazała się na salonach w sukni wartości 22 500 liwrów, za co można było kupić posiadłość ziemską<ref name=Pomp>E. Herman, s. 41.</ref>.
Była znaną bywalczynią salonów paryskich, gdzie poznała między innymi [[Voltaire|Woltera]], [[Charles Pinot Duclos|Duclosa]] oraz [[Monteskiusz]]a. Markiza tworzyła przedstawienia teatralne i organizowała festyny i bale. Zakupiła kilka niewielkich pałacyków, które namiętnie remontowała i przebudowywała, dając zatrudnienie artystom, którzy wypełniali je dziełami sztuki. Każda z tych rezydencji była małym arcydziełem odznaczającym się kameralnością, co pozwalało odpocząć od blichtru Wersalu (zobacz [[rokoko]])<ref name=Pomp/>.
Linia 45:
== Ostatnie lata ==
Rola królewskiej faworyty nie była łatwa. Opinia francuska obwiniała ją za klęski oręża i dyplomacji francuskiej<ref>J. Baszkiewicz, s. 335.</ref>, stała się obiektem satyr i kąśliwych paszkwili. Najcięższym ciosem była dla niej śmierć niespełna dziesięcioletniej córki ''Fanfan''.
W okresie, kiedy markiza nie była już kochanką króla, został utworzony Jeleni Park. Było to miejsce, do którego sprowadzano młode dziewczynki. Zmarła w 1764 po przebyciu choroby płuc, ku radości córek króla nazywanych [[Francuska rodzina królewska#Mesdames Tantes|''Mesdames Tantes'']]: [[Maria Adelajda Burbon|Adelajdy]], [[Wiktoria Ludwika Burbon|Wiktorii]] i [[Zofia Filipa Burbon|Zofii]]<ref>E. Herman, s. 43.</ref>.
Linia 72:
[[Kategoria:Urodzeni w 1721]]
[[Kategoria:Zmarli w 1764]]
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Paryżu]]
| |||