Jacob Pontusson De la Gardie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Mathiasrex (dyskusja | edycje)
mNie podano opisu zmian
m drobne techniczne, lit.
Linia 6:
Jacob Pontusson De la Gardie urodził się w [[Tallinn|Rewlu]]. Przy porodzie zmarła jego matka, a ojciec 2 lata później w [[Narwa|Narwie]]. Wychowywany był w [[Finlandia|Finlandii]] (wówczas części Szwecji) przez babkę [[Karin Hansdotter]].
 
W latach [[1606]]-[[1608]] służył pod rozkazami [[Holandia|holenderskiego]] generała [[Maurits vanMaurycy Nassau|Mauritsa van Nassau, księcia OrangeOrańskiego]]. Doświadczenia te posłużyły mu później do reformy armii szwedzkiej. W czasie wojny [[Wojna polsko-rosyjska 1609-1618|polsko-moskiewskiej]] ([[1609]]-[[1618]]) Szwecja poparła cara [[Wasyl IV Szujski|Wasyla Szujskiego]], a De la Gardie został oddelegowany na czele fińskich sił ekspedycyjnych królestwa Szwecji wewnątrz [[Rosja|Rosji]] przeciw [[I Rzeczpospolita|I Rzeczpospolitej]] (tzw. [[Kampania De la Gardie]]), później w łamiącej sojusz wojnie szwedzko-rosyjskiej [[1610]]-[[1617]] przeciw Rosji.
 
Wojska De la Gardie wsparły rosyjskiego księcia [[Michaił Skopin-Szujski|Michaiła Skopina-Szujskiego]] i ruszyły przez [[Nowogród]] na [[Moskwa|Moskwę]] ze wparciem dla Wasyla IV Szujskiego, po drodze przerywając [[oblężenie monastyru Św. Trójcy]] ([[23 września]] [[1608]] - [[12 stycznia]] [[1610]]) przez wojska I Rzeczpospolitej. W czerwcu 1610 wojska szwedzko-rosyjskie pod dowództwem [[Dymitr Szujski|Dymitra Szujskiego]] wyruszyły na [[Smoleńsk]], celem przerwania oblężenia, lecz zostały pobite w [[Bitwa pod Kłuszynem|Bitwie pod Kłuszynem]] [[4 lipca]] [[1610]]. Większa część armii najemnej De la Gardie została rozbita lub przeszła na stronę polską. Porażka ta przekreśliła plany szwedzkiego króla [[Karol IX Waza|Karola XI]] osadzenia swojego syna Karola Filipa na tronie w Nowogrodzie.
 
W [[1617]] De la Gardie był głównym negocjatorem w czasie zawierania [[Pokój w StolbowieStołbowie|Pokoju w StolbowieStołbowie]] nad jeziorem [[Ładoga]], w rezultacie którego Rosja straciła kosztem Szwecji dostęp do [[Morze Bałtyckie|Morza Bałtyckiego]]. Po [[1621]] De la Gardie brał udział w wojnach polsko-szwedzkich w Inflantach przeciwko spokrewnionemu z nim królowi [[Zygmunt III Waza|Zygmuntowi III Wazie]]. W [[1635]] był jednym z negocjatorów w czasie zawierania [[Rozejm w Sztumskiej Wsi|rozejmu w Sztumskiej Wsi]].
 
W [[1613]] został tajnym radcą dworu, w [[1621]] gubernatorem generalnym szwedzkich [[Inflanty|Inflant]], od [[1628]] Marszałek. Był jednym z 5 [[regent]]ów rządzących Szwecją przed osiągnieciem pełnoletności przez królową [[Krystyna Waza|Krystynę Wazównę]].