Niszczyciele typu Grom: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
wstawiłem tekst: przycumowany do nabrzeża Pomorskiego, aby wikipedysta wiedział, gdzie stoi okret.
Drobne zmiany stylistyczne
Linia 24:
 
== Geneza i wybór projektu ==
Szefostwo [[Marynarka Wojenna (II RP)|MarynarceMarynarki Wojennej II RP]] od początku dążyło do włączenia do Floty dużych okrętów nawodnych, w tym niszczycieli (w ówczesnej polskiej terminologii – kontrtorpedowców). Możliwości finansowe [[II Rzeczpospolita|państwa]] nie pozwoliły na zrealizowanie ambitnych planów. Tym niemniej w wyniku starań [[Dowództwo Marynarki Wojennej|Kierownictwa Marynarki Wojennej]] (KMW) i sprzyjającego zbiegu okoliczności udało się zamówić i wybudować we Francji dwa niszczyciele typu [[Niszczyciele typu Wicher|''Wicher'']], które w 1932 roku utworzyły [[Dywizjon Kontrtorpedowców]]{{odn|Koszela|2013|s=13-14}}. Dalsze plany rozszerzenia floty o kolejne niszczyciele, pomimo pozytywnych rekomendacji oficerów [[Generalny Inspektorat Sił Zbrojnych|Generalnego Inspektoratu Sił Zbrojnych]], nie znajdowały aprobaty Głównego Inspektora Sił Zbrojnych marszałka [[Józef Piłsudski|Józefa Piłsudskiego]], w rękach którego po [[przewrót majowy|przewrocie majowym]] znalazła się faktyczna władza w kraju. Marszałek nie widział potrzeby rozbudowy MW i był niechętny przeznaczaniu nań funduszy{{odn|Graczyk|2007|s=117-124}}. Jednak zabiegi kadm. [[Jerzy Świrski|Świrskiego]] i prezesa zarządu [[Liga Morska i Rzeczna|Ligi Morskiej i Kolonialnej]] gen. [[Gustaw Orlicz-Dreszer|G. Orlicz-Dreszera]], mające na celu wyjaśnienie zasadności inwestowania w MW, oraz zakończona sukcesem misja [[ORP Wicher (1928)|ORP „Wicher”]] do Gdańska w czasie [[Kryzys gdański (1932)|kryzysu gdańskiego]] w czerwcu 1932 roku przyczyniły się do zmiany stanowiska marszałka Piłsudskiego{{odn|Kondracki|2013|s=8}}{{odn|Graczyk|2007|s=143-147}}. W lutym 1931 roku kadm. Świrski przedstawił plan rozbudowy floty o kolejne okręty, w tym 2 nowe niszczyciele. Ostatecznie 24 listopada 1932 roku uzyskał zgodę Marszałka na realizację proponowanego planu, w kwietniu 1933 roku Sztab Generalny zezwolił na rozpisanie przetargu na budowę dwóch niszczycieli, a 29 sierpnia 1933 roku na posiedzeniu szefa Sztabu Generalnego i przedstawicieli Ministerstwa Spraw Wojskowych przyznano na ten cel środki finansowe: 6,5 mln złotych miało pochodzić z budżetu Ministerstwa Spraw Wojskowych, pozostałe koszty miały być pokryte z oszczędności w MW{{odn|Twardowski|2000}}{{odn|Twardowski|2002|s=3-4}}.
Polski przemysł stoczniowy nie był w stanie samodzielnie zaprojektować, a do końca lat 30. także zbudować jednostek tej klasy, zatem polska marynarka musiała opierać się na konstrukcjach zagranicznych. Ograniczenia swobodnego rozwoju marynarki stwarzała także sytuacja ekonomiczna kraju{{#tag:ref|Ostatecznie za granicą zamówiono oprócz nowych dwóch niszczycieli także dwa nowe okręty podwodne – późniejsze [[ORP Orzeł (1938)|OORP „Orzeł”]] i [[ORP Sęp (1938)|„Sęp”]], oraz zlecono wybudowanie w warsztatach Państwowych Zakładów Inżynieryjnych czterech [[Trałowce typu Jaskółka|trałowców]].|group="uwaga"}}{{odn|Twardowski|2002|s=3-4}}.
Pierwszy przetarg rozpisano w maju 1933 roku tylko wśród stoczni francuskich – jego wyniki ogłoszono 16 października tego roku, lecz najlepsza oferta, przedstawiająca okręty o wyporności 1950 t, została odrzucona przez komisję przetargową jako zbyt droga (ponad 10 milionów franków za oba okręty, w przeliczeniu około 28,5 mln złotych){{odn|Twardowski|2002|s=3-4}}. Rolę w podjęciu tej decyzji grały przy tym mało zachęcające doświadczenia z budowy we Francji niszczycieli typu ''Wicher'', nie w pełni spełniających polskie oczekiwania, a także okrętów podwodnych typu [[okręty podwodne typu Wilk|''Wilk'']]. Dodatkowo Szef Artylerii kmdr ppor. [[Heliodor Laskowski]] zdecydował o uzbrojeniu przyszłych okrętów w działa kalibru 120 mm szwedzkiej firmy [[Bofors]], które miały lepsze parametry niż oferowane działa francuskie{{odn|Twardowski|2002|s=3-4}}.