Wikipedia

Technologia wielkopłytowa: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
drobne techniczne
MastiBot (dyskusja | edycje)
Boty
3 410 789 edycji
m Bot: Dodanie tytułów do linków w przypisach (patrz FAQ); zmiany kosmetyczne
Linia 1:
[[Plik:2016 Stronie Śląskie, ul. Nadrzeczna.jpg|thumbmały|240px|Budynek w [[Stronie Śląskie|Stroniu Śląskim]]]]
[[Plik:2005 08 05 GDANSK 00.jpeg|thumbmały|240px|Blok z wielkiej płyty w [[Gdańsk]]u]]
[[Plik:Bydgoszcz Blonie.jpg|thumbmały|240px|Osiedle bloków z wielkiej płyty wzniesione według koncepcji architektoniczno-urbanistycznej z 1957 r. ([[Błonie (Bydgoszcz)|Osiedle Błonie]] w [[Bydgoszcz]]y)]]
'''Wielka płyta''' – [[Prefabrykat|prefabrykowany]] element [[Konstrukcja budowlana|konstrukcyjny]], używany do modułowej budowy [[Blok mieszkalny|bloków mieszkalnych]] i innych [[Budynek|budynków]].
 
Linia 7:
Forma budynków wielkopłytowych oparta była na założeniach [[Modernizm (architektura)|modernizmu]]: [[Elewacja|elewacje]] z surowego [[beton]]u bez [[tynk]]ów lub z prefabrykowanymi okładzinami, np. [[Mozaika|mozaikowymi]]. Konstrukcje oparte na prefabrykowanych elementach betonowych z umocnieniami i mocowaniami z prętów stalowych ([[żelbet]]), kotwienia płyt spawane, a łączniki i podwieszenia były wykonane ze [[Stal nierdzewna|stali nierdzewnej]]. Systemy wielkopłytowe zawierały usystematyzowane elementy [[Strop (budownictwo)|stropowe]] (pełne lub kanałowe) oraz ściany nośne, usztywniające, działowe i elewacyjne, ponadto gotowe biegi schodów, szyby windowe i instalacyjne, a niekiedy pełne bloki sanitarne.
 
[[Typizacja]] obejmowała nie tylko wymiary elementów i rozwiązania gotowych układów funkcjonalnych. Objęto nią rozwiązania prowadzonych w budynkach sieci instalacyjnych, sposobu połączeń poszczególnych płyt oraz uszczelnień złączy. Prace projektowe obejmowały przede wszystkim rozwiązania [[Ulica Wolska w Warszawie|funkcjonalne]] całych zespołów [[Urbanistyka|urbanistycznych]] i poszczególnych jego jednostek. Każdorazowo prowadzone były też obliczenia konstrukcyjne dostosowujące przyjęte rozwiązania do warunków lokalnych. W rezultacie, według szacunku, w roku 2013 w Polsce w budynkach z wielkiej płyty mieszkało 12 mln osób, a sama rewitalizacja w ocenie Izby Inżynierów Budownictwa kosztowałaby 200 mld zł<ref>[http://www.tvpparlament.pl/aktualnosci/wielka-plyta-pod-lupa-ministerstwa/11021892 Wielka płyta pod lupą ministerstwa - TVP Parlament. Telewizja Polska SA<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>.
 
== Wielka płyta w Europie Zachodniej ==
[[Plik:2014 Kłodzko, ul. Spółdzielcza 01.JPG|thumbmały|[[Osiedle im. Leona Kruczkowskiego (Kłodzko)|Osiedle w Kłodzku]]]]
[[Plik:2014 Kłodzko, ul. Objazdowa 02.JPG|thumbmały|[[Osiedle im. Leona Kruczkowskiego (Kłodzko)|Osiedle w Kłodzku]]]]
Po raz pierwszy wielką płytę zastosowano po [[I wojna światowa|I wojnie światowej]] w [[Holandia|Holandii]], a nieco później w dwukondygnacyjnych budynkach na osiedlu Splanemanna w [[Berlin]]ie-[[Lichtenberg (dzielnica Berlina)|Lichtenbergu]] w 1923 r. Studia na temat elementów całościennych prowadził w latach 20. [[Walter Gropius]]. Znaczny wpływ na rozwój wielkiej płyty miały również propagowane przez [[Le Corbusier]]a idee „maszyny do mieszkania” – [[Unité d'Habitation|Jednostki mieszkaniowej]], kierującej się proporcjami wyznaczonymi przez stojącą postać ludzką (183 cm) i tę samą postać z podniesioną ręką (226 cm). Wszystkie wymiary [[Mieszkanie|mieszkania]] i [[dom]]u były wypadkową tych wartości.
 
Linia 17:
 
== Wielka płyta w Polsce ==
[[Plik:Lublin wrotkow ul samsonowicza blok.jpg|thumbmały|Blok z wielkiej płyty w [[Lublin]]ie na [[Wrotków (Lublin)|Wrotkowie]]]]
[[Plik:Fotothek df n-13 0000113.jpg|thumbmały|Produkcja]]
[[Plik:Fotothek df n-07 0000047.jpg|thumbmały|Przewóz]]
[[Plik:Fotothek df n-13 0000058.jpg|thumbmały|Montaż]]
 
=== Początki ===
Linia 63:
 
==== WWP ====
Wrocławska Wielka Płyta; system w ramach którego realizowano budynki w układzie konstrukcyjnym poprzecznym o różnej ilości kondygnacji od 2 do 12 kondygnacji. Typologia przewidywała po dwa, bądź trzy mieszkania na jedną klatkę schodową. W ramach tego systemu budowano budynki wyłącznie w systemie klatkowym. Cechą charakterystyczną systemu była możliwość łączenia poszczególnych budynków w układach falowców. Charakterystyczną cechą tego systemu był dość duży rozmach i możliwość konstruowania budynków o zróżnicowanym kształcie i wysokości. Płyty do budowy ścian nośnych i stropów produkowano o gr. 14 cm. Ściany zewnętrzne, podłużne w układzie warstwowym z ociepleniem z styropianu lub [[Wełna szklana|wełny szklanej]]. System ten opracowano na potrzeby budowy osiedli na terenie [[Wrocław]]ia oraz osiedli budowanych na terenie Dolnego Śląska. Istniało kilka odmian konstrukcyjnych dla systemu WWP, między innymi: WWP Wrocławski, oraz WWP Wałbrzyski. W sytemie WWP odmiana Wałbrzyska opracowano konstrukcję budynków opartą na Wrocławskiej odmianie OW-T-67. Elementy systemu produkowano w wytwórniach stacjonarnych i poligonowych. W ramach WWP powstały osiedla, m.in. : [[Kozanów]], [[Gaj (Wrocław)]], [[Różanka (Wrocław)]], [[Muchobór Mały]]. Typ ten pojawił się również w regionalnych odmianach w [[Wałbrzych]]u, [[Jelenia Góra|Jeleniej Górze]], [[Lubin]]ie.
 
==== „Rataje” ====
[[Plik:Os Rusa Poznań RB1.jpg|thumbmały|Wielka Płyta Ratajska – [[Osiedle Rusa]], Poznań]]
Inaczej: wielka płyta ratajska; system stosowany w [[Poznań|Poznaniu]] dla budowy osiedla [[Rataje (Poznań)|Rataje]] (w dzielnicy [[Nowe Miasto (Poznań)|Nowe Miasto]]). System został opracowany w 1962 r. przez Biuro Projektowo-Badawcze Budownictwa Ogólnego „Miastoprojekt”. Pierwsze bloki mieszkalne w oparciu o to rozwiązanie zostały zbudowane w 1966 r. W ramach systemu stosowano płyty betonowe gr. 14,0 cm jako płyty stropowe i ściany wewnętrzne oraz płyty osłonowe z keramzytobetonu o gr. 30 cm dla budowy ścian zewnętrznych. Wysokość kondygnacji mieszkalnych – 280 cm. Rozwiązanie typowe ograniczono do budynków 5-, 11- i 16-kondygnacyjnych.
 
Linia 74:
 
==== „Winogrady” ====
[[Plik:Hotel Polonez Poznań RB1.JPG|thumbmały|Hotel Polonez w Poznaniu]]
Inaczej: Wielka Płyta Winogradzka; system stosowany w Poznaniu dla budowy położonego na terenie dzielnicy [[Stare Miasto (dzielnica Poznania 1954-1990)|Stare Miasto]] osiedla [[Winogrady]], dokumentacja została opracowana przez Zakład Projektowania i Usług Inwestycyjnych CZSBM „Inwestprojekt” w Poznaniu (biuro projektów podlegające pod [[Centralny Związek Spółdzielczości Budownictwa Mieszkaniowego]] w Warszawie). Realizację osiedla mieszkaniowego rozpoczęto w 1968.
 
Linia 80:
 
==== „Szczeciński” ====
[[Plik:Retkinia240699.jpg|thumbmały|Bloki z wielkiej płyty w systemie „Szczecińskim” na łódzkim osiedlu [[Retkinia]]]]
[[Plik:zlacza szczecin.jpg|thumbmały|Schemat łączenia ścian w systemie „Szczecińskim”]]
Został oparty na importowanych z [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]] liniach technologicznych. Stosowane w nim rozwiązania zostały dostosowane do polskich warunków przez Biuro Projektowo-Badawcze Budownictwa Ogólnego „Miastoprojekt” Szczecin i Biura Projektów Typowych i Studiów Budownictwa Miejskiego w Warszawie. W pierwszym okresie opracowano katalog, w którym umieszczono 140 elementów typowych. Z nich zaprojektowano przykładowe rozwiązania poszczególnych sekcji budynków 5- i 11-kondygnacyjnych w układach klatkowych, korytarzowych i punktowych. Na ich podstawie, w biurach projektów przygotowano rozwiązania osiedli mieszkaniowych i całych układów urbanistycznych. Elementy prefabrykowane produkowano w „Fabrykach Domów”. Pierwsze budynki w tym systemie zostały zbudowane w latach 1971-1972 w [[Szczecin]]ie. W 1974 otwarto „Fabrykę Domów” w [[Suchy Las|Suchym Lesie]] k. Poznania i rozpoczęto produkcję elementów do budowy poznańskiego [[Osiedle Kopernika (Poznań)|Osiedla Kopernika]] w dzielnicy [[Grunwald (dzielnica Poznania 1954-1990)|Grunwald]]. System „Szczeciński” zastosowano również przy budowie łódzkich osiedli Retkinia oraz Radogoszcz Wschód i Zachód, poznańskich osiedli Stare Żegrze, Polan, częściowo os. Czecha; w Szczecinie: osiedla Słonecznego, Przyjaźni, Zawadzkiego i wielu innych.
 
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Technologia_wielkopłytowa”