Chanat kokandzki: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Rozwinięcie |
Rozwinięcie |
||
Linia 20:
Dostępnych jest niewiele szczegółowych źródeł na temat tego państwa – główną przyczyną jest zniszczenie kokandzkich archiwów państwowych tuż przed aneksją kraju przez [[Imperium Rosyjskie]]<ref name="ferghanav" />.
Najliczniej reprezentowanymi grupami etnicznymi chanatu byli [[Kirgizi]] i [[Kazachowie]]<ref name="ferghanav" />.
== Historia ==
Chanat powstał w [[1709]] roku, kiedy teren [[Kotlina Fergańska|Kotliny Fergańskiej]] oddzieliły się od chanatu Buchary nieustannie toczącego wojny z [[Chanat Chiwy|chanatem Chiwy]]. Pierwszy chan miał zostać wybrany w wyniku elekcji dokonanej przez radę starszych i szlachiców złożoną z przedstawicieli okolicznych miasteczek – w wyniku elekcji na tron wstąpił Szachruch-bej. Jego panowanie trwało przez 12 lat aż do śmierci w [[1721]] roku, chanat do wtedy podporządkował sobie terytoria obejmujące rejony [[Margʻilon]]u, [[Isfara|Isfary]] i Kokandu. Następcą Szachruch-beja był Abduraim, który do [[1732]] roku rezydował w wiosce Dikan-toda jako ośrodku władzy, następnie przeniósł stolicę z powrotem do Kokandu, gdzie przeprowadził przebudowę miasta. W tym samym czasie Akbuta-bej, władca [[Chodżent]]u z plemienia Juz przypuścił atak w celu przejęcia władzy Kokandu – w rezultacie przegrał i utracił władzę nad swoją domeną na rzecz Abduraima, przy tym tracąc życie. Kolejną zdobyczą był [[Andiżan]]. Okres władzy Abduraima zakończył się chorobą psychiczną i w rezultacie udanym zamachem na jego życie w [[1733]] roku, zorganizowanym przez jego nadwornych urzędników, którzy chcieli zabić niewydolnego mentalnie władcę. Następnym władcą z inicjatywy spiskowców został Abdukarim-bej, brat Abduraima, mimo że spadkobiercą powinien zostać syn Abduraima – Irdana<ref name="ferghanav">{{Cytuj książkę | nazwisko = Starr| imię = S. Frederick| nazwisko2 = Beshimov| imię2 = Baktybek| nazwisko3 = Bobokulov| imię3 = Inomjon I.| nazwisko4 = Shozimov| imię4 = Pulat| tytuł = Ferghana Valley: The Heart of Central Asia| url = https://books.google.pl/books?id=7NHfBQAAQBAJ| wydanie = 2015| wydawca = Routledge| miejsce = Nowy Jork| isbn = 978-0-7656-2998-2| język = en| data dostępu = 2017-11-12 }}</ref>.
W [[1746]] roku Chiny podporządkowały sobie Kaszgar, pokonując kontrolujących [[Dżungaria|Dżungarię]] [[Kałmucy|Kałmuków]], którzy zostali w ten sposób wypchnięci na wschód i rozpoczęli inwazję na chanat kokandzki. Abdukarim-bej wysłał specjalne oddziały pod dowództwem Kipczak-bacziego, by zatrzymać postępy Kałmuków, jednak dowódca zginął w walce a jego armia rozpierzchła się. Zwycięska okazała się ofensywa chana [[Istarawszan|Ura-Tiube]], który wysłał swoją armię do pomocy jak tylko dowiedział się o inwazji – po krwawej bitwie kałmuccy najeźdźcy musieli uznać wyższość przeciwnika i wycofać się z Kotliny Fergańskiej<ref name="ferghanav" />.
W [[1809]] roku chanat kokandzki anektował [[Taszkent]]<ref name="britannica">{{Cytuj stronę | url = https://www.britannica.com/place/Tashkent#ref34074| tytuł = Tashkent, national capital, Uzbekistan| opublikowany = Encyclopaedia Britannica| język = en| data dostępu = 2017-10-09}}</ref>. W roku [[1821]] doszło do potężnej rebelii [[Kazachowie|Kazachów]], którą z trudem udało się stłumić. W [[1841]] roku chanat został zaatakowany i zaanektowany przez [[chanat Buchary]]. Jednakże solidarna walka mieszkańców chanatu doprowadziła do odzyskania niepodległości w rok później<ref name="niewiem" /><ref name="pwn" />.
| |||