Pałeczka ropy błękitnej: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m drobne merytoryczne |
m Bot: Dodanie tytułów do linków w przypisach (patrz FAQ); zmiany kosmetyczne |
||
Linia 41:
* ''Pseudomonas polycolor'' (Clara 1930)
* ''Pseudomonas vendrelli'' (''[[nomen nudum]]'' 1938)
[[Plik:Pseudomonas aeruginosa Gram.jpg|
== Epidemiologia ==
Linia 59:
* [[cukrzyca]]
Zakażenie ''Pseudomonas aeruginosa'' bardzo często dotyczy pacjentów z mukowiscydozą. Stwierdza się je u 20% dzieci poniżej 1. roku życia, u 33% dzieci poniżej 3. roku życia i u 80-90% dorosłych<ref>{{Cytuj pismo|autor=Wang SS, FitzSimmons SC, O’Leary LA, Rock MJ, Gwinn ML, Khoury MJ|tytuł=Early diagnosis of cystic fibrosis in the newborn period and risk of Pseudomonas aeruginosa acquisition in the first 10 years of life: A registry-based longitudinal study|czasopismo=Pediatrics. |wolumin=Feb;107(2)|strony=274-9|rok=2001|pmid=11158458}}</ref>.
[[Plik:Pseudomonas aeruginosa pyocyanin.jpg|
== Barwniki ==
''Pseudomonas aeruginosa'', podobnie jak i inne gatunki z rodzaju ''[[Pseudomonas]]'', może produkować barwniki. Zdolność do wytwarzanie określonych barwników jest cechą gatunkową. Pałeczka ropy błękitnej wytwarza:
* '''[[piocyjanina|piocyjaninę]]''' (1-hydroksy-5-metylofenazyna) – niebiesko-zielony barwnik obecny niekiedy w wydzielinach z miejsc zakażonych. Ma zdolność do [[katalizator|katalizowania]] reakcji przechodzenia [[tlen]]u w [[rodniki ponadtlenkowe]] i [[nadtlenek wodoru]], co powoduje zahamowanie wzrostu innych bakterii i warunkuje [[cytotoksyczność]].
[[Plik:Pseudomonas aeruginosa pyoverdin.jpg|
* '''[[fluoresceina|fluoresceinę]]''' (zwaną także '''piowerdyną''') – powoduje [[fluorescencja|fluorescencję]] zieloną pod wpływem promieniowania [[ultrafiolet
* '''[[piorubina|piorubinę]]''' – barwnik czerwony
* '''[[Melaniny|melaninę]]''' – barwnik brązowy
== Patogeneza ==
[[Plik:Pseudomonas aeruginosa SEM.jpg|
Głównymi czynnikami chorobotwórczymi ''Pseudomonas aeruginosa'' są:
* '''otoczka alginianowa''' – zbudowana z [[kwas mannuronowy|kwasu mannuronowego]] i [[kwas glukuronowy|glukuronowego]] nadająca bakteriom wygląd śluzowo-połyskujący. Jest produkowana głównie przez szczepy wodne, ale znajdowano ją również u patogenów powodujących [[zapalenie płuc]]. Działa jako czynnik [[adhezja|adhezyjny]] i [[fagocytoza|antyfagocytarny]]. Część źródeł<ref name = "Jablonski"/><ref name = "anty"/><ref>Mikrobiologia lekarska. Maria Lucyna Zaremba i Jerzy Borowski. Wydawnictwo PZWL, wydanie III (dodruk). {{ISBN|83-200-2896-5}}. Strona 217.</ref> nie uznaje warstwy śluzowej za [[otoczka bakteryjna|otoczkę bakteryjną]].
Linia 80:
''Pseudomonas aeruginosa'' wytwarza oprócz [[piocyjanina|piocyjaniny]] także inne substancje o działaniu antybiotycznym, tzw. substancje ''pio'' ([[pseudany]]), do których należy m.in. [[kwas piolipinowy]] wykazujący aktywność wobec ''[[Prątek gruźlicy|Mycobacterium tuberculosis]]''. Na skutek działania tych związków zahamowany zostaje wzrost innych drobnoustrojów ułatwiając w ten sposób namnażanie kolonii pałeczki ropy błękitnej.
[[Plik:Pseudomonas.jpg|
Ostatnio odkryto [[gen]] bakterii ('''RetS'''), który warunkuje jej zdolność do wywołania ostrych infekcji. Szczepy posiadające ten gen nie są zdolne do tworzenia kolonii (biofilmu), co prowadzi do przewlekłych stanów zapalnych, ale z drugiej strony szybko wywołują ostre infekcje, szczególnie groźne u osób z upośledzoną odpornością<ref>{{Cytuj pismo|autor=Yahr TL, Greenberg EP|tytuł=The genetic basis for the commitment to chronic versus acute infection in Pseudomonas aeruginosa|czasopismo=Mol Cell.|wolumin=Nov 19;16(4)|strony=497-8|rok=2004|pmid=15546607}}</ref>.
Linia 92:
=== ''Quorum sensing'' ===
[[Plik:Quorum sensing diagram.png|
[[Ekspresja genu|Ekspresja genów]] może być regulowana przez komunikację pomiędzy konkretnymi komórkami lub ''[[quorum sensing]]'' (QS) dokonywany przez produkcję małych cząsteczek zwanych [[autoinduktor]]ami. ''Quorum sensing'' kontroluje ekspresję wielu czynników [[Wirulencja|zjadliwości]]. Inną postacią regulacji ekspresji genów, która pozwala bakterii szybko adaptować się do zmian otoczenia jest sygnalizacja środowiskowa. Niedawne badania wykazały, że [[anaerobioza]] może znacząco wpłynąć na produkcję czynników zjadliwości ''Pseudomonas aeruginosa''<ref name=Cornelis>{{cytuj książkę| autor=Cornelis P (red.)|tytuł= Pseudomonas: Genomics and Molecular Biology |edycja= 1st ed. | wydawca=Caister Academic Press|rok=2008|url=http://www.horizonpress.com/pseudo|isbn = 978-1-904455-19-6}}</ref>.
Linia 123:
== Rozpoznanie ==
Rozpoznanie stawia się na podstawie stwierdzenia obecności patogenów w trakcie hodowli. ''Pseudomonas aeruginosa'' dobrze rośnie na większości [[Podłoże hodowlane|podłoży laboratoryjnych]] w zakresie temperatur 5–42 stopni. Zwykle stosuje się [[agar zwykły]] lub [[agar z krwią]] oraz [[agar MacConkeya|podłoże MacConkeya]], a do typowania biochemicznego, wskazanego przy diagnostyce szczepów nie wytwarzających barwników używane jest [[podłoże TTC]]<ref name = "Jablonski"/>. Hoduje się ją także na [[agar z cetrymidem|agarze z cetrymidem]], gdzie wzrasta w postaci żółtozielonych kolonii<ref>[http://www.biocorp.pl/product/pokaz/id/1686/cetrimide-lab-agar™-.html BIOCORP – podłoża mikrobiologiczne i odczynniki laboratoryjne, microbiology media<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>. Jest identyfikowana na podstawie [[barwienie metodą Grama|barwienia metodą Grama]], niezdolności do [[fermentacja|fermentacji]] [[laktoza|laktozy]] przy zachowanej zdolności do fermentacji [[glukoza|glukozy]] i [[maltoza|maltozy]]<ref name = "Jablonski"/>, dodatniej reakcji [[oksydazy|oksydazowej]], zdolności do wzrostu w 42 °C oraz charakterystycznego zapachu (jaśminu lub kredek świecowych) spowodowanego związkami trójmetylaminy. Na agarze z krwią wywołuje [[hemoliza|hemolizę]]<ref name = "Jablonski">Podstawy Mikrobiologii Lekarskiej. PZWL, Warszawa 1979. Praca pod redakcją Leona Jabłońskiego. {{ISBN|83-200-0181-1}}. Strony 237-240.</ref>. Czasami badane jest wytwarzanie enzymu ''dwuhydrolazy argininy'' na [[Podłoże Philipsa|podłożu Philipsa]]<ref>Diagnostyka mikrobiologiczna. Włodzimierz Kędzia i Halina Koniar. Wydawnictwo PZWL. Warszawa 1980, wydanie drugie zmienione i uzupełnione. {{ISBN|83-200-0204-4}}. Strona 138.</ref>. Niekiedy pomocne w rozpoznaniu jest stwierdzenie [[fluorescencja|fluorescencji]].
== Leczenie ==
| |||