Kaniów (Ukraina): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Historia: zmiana linku wewn na oczywisty. Carogród był to Konstantynopol, nie Istambul
MastiBot (dyskusja | edycje)
m Bot: Dodanie tytułów do linków w przypisach (patrz FAQ); zmiany kosmetyczne
Linia 14:
|wysokość =
|rok = 2016
|liczba ludności = 25 032<ref>[http://ukrstat.gov.ua/druk/publicat/kat_u/2016/zb/06/zb_chnnu2016pdf.zip].</ref>
|gęstość zaludnienia =
|numer kierunkowy = +380 4736
Linia 38:
Po 1240 był siedzibą nadzorców tatarskich (baskaków). Po przejęciu tych terenów przez [[Wielkie Księstwo Litewskie]], książę [[Witold Kiejstutowicz|Witold]] utworzył w Kaniowie komorę celną. W 1569, w następstwie [[Unia lubelska|unii lubelskiej]] roku Kaniów przeszedł z Litwy do [[Korona Królestwa Polskiego|Korony]].
{{cytat|
Za [[Zygmunt I Stary|Zygmunta I]], gdy wyznaczonym był komisarz dla zwiedzenia wszystkich zamków litewskich aż do [[Przesmyk Perekopski|Perekopu]], wspomina o Kaniowie jako o warownym. Około r. 1595 żadnego zamku już w Kaniowie nie było. Cła od towarów oficyaliści starosty Kaniowskiego zbierali dla zbudowania nowego. Stanął zameczek mały dla obrony od hajdamaków, który w czasie rzezi Gonty do szczętu był zniszczony. To zburzenie w swym poemacie skreślił Goszczyński. Starostą Kaniowskim był ks. [[Janusz Ostrogski]], kasztelan krakowski; w ostatnich czasach [[Mikołaj Bazyli Potocki|Potocki Mikołaj]] powszechnie był znany pod imieniem Kaniowskiego.}}<ref name="Iwanowski" />
 
W 1600 Kaniów uzyskał [[Prawo magdeburskie|prawa miejskie]]. Od 1635 wypłacano tu [[żołd]] [[Kozacy rejestrowi|Kozakom rejestrowym]]. W [[1654]] moskiewski książę Siemion Bołchowskij przyjmował w nim od Kozaków i [[Bohdan Chmielnicki|Bohdana Chmielnickiego]] przysięgę wierności wobec [[Carstwo Rosyjskie|Carstwa Rosyjskiego]]. W 1678 Kaniów został zniszczony przez [[Imperium Osmańskie|Turków]]. W czerwcu 1768 podczas [[koliszczyzna|koliszczyzny]] miasto zostało zdobyte przez [[hajdamacy|hajdamaków]], a jego wszyscy obrońcy wymordowani. W rzezi uczestniczyli także miejscowi [[Czerń (ruskie chłopstwo)|chłopi ruscy]] i [[Kozacy]]<ref>[[Władysław Serczyk|Władysław Andrzej Serczyk]], ''Koliszczyzna'', Kraków 1968, s. 105-106</ref>.
 
[[Plik:Plersch-Odjazd Katarzyny II z Kaniowa w 1787 roku.jpg|thumbmały|leftlewo|''Odjazd Katarzyny II z Kaniowa w 1787 roku'', [[Jan Bogumił Plersch]]]]
Miejscowość rozwinęła się znacznie po 1775, gdy dziedzicznym [[starosta|starostą]] kaniowskim został bratanek króla [[Stanisław Poniatowski (podskarbi litewski)|Stanisław Poniatowski]], który wprowadził wiele reform gospodarczych, m.in. oczynszował chłopów.
W 1787 [[Katarzyna II Wielka]] caryca Rosji spotkała się w Kaniowie z królem Polski [[Stanisław August Poniatowski|Stanisławem Augustem Poniatowskim]]. Gdy w 1793 miasto zostało zajęte przez Rosję, Stanisław Poniatowski sprzedał swoje miejscowe dobra. W 1861 pochowano pod miastem poetę [[Taras Szewczenko|Tarasa Szewczenkę]], w miejscu, w którym obecnie istnieje [[Narodowy Rezerwat Szewczenki]].
 
[[Plik:Odznaka Zwiazku Kaniowczykow rewers mosiadz.jpg|thumbmały|210px|Odznaka pamiątkowa Związku Kaniowczyków, wykonana z mosiądzu ([[Awers i rewers|awers]]).]]
Podczas [[I wojna światowa|I wojny światowej]] w nocy z 10 na 11 maja 1918 rozpoczęła się [[bitwa pod Kaniowem]], gdy przeważające liczebnie oddziały niemieckie bez żadnych uprzedzeń zaatakowały rozlokowane w okolicy Kaniowa jednostki polskie [[Józef Haller|generała Hallera]], niezadowolone z postanowień [[Traktat brzeski|traktatu brzeskiego]]. Po całodziennej walce i wyczerpaniu się zapasów amunicji [[II Korpus Polski w Rosji|II Korpus Polski]] został zmuszony do złożenia broni. Straty niemieckie wyniosły ok. 1500 zabitych i rannych, polskie nie przekraczały 1000.