U Nu: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m zamieniam magiczny ISBN na szablon
Linia 14:
|następca = [[Ban Swe]]
|2 funkcja =
|2 partia =
|2 od = [[1 marca]] [[1957]]
|2 do = [[29 października]] [[1958]]
Linia 22:
|3 partia =
|3 od = [[4 kwietnia]] [[1960]]
|3 do = [[2 marca]] [[1962]]
|3 poprzednik = [[Ne Win]]
|3 następca = [[Ne Win]]
Linia 29:
| quote =
}}
'''U Nu''' (właściwie '''Thakin Nu''') (ur. [[27 maja]] [[1907]], [[Wakema]], [[Mjanma]]; zm. [[14 lutego]] [[1995]], [[Rangun]], [[Mjanma]]) — [[birmaBamarowie|birmański]]ński [[polityk]] i [[pisarz]].
 
Studiował na [[Uniwersytet Rangun|Uniwersytecie Ranguńskim]]. W 1936 roku za działalność niepodległościową został wyrzucony z uczelni przez co spowodowało wybuch strajku studenckiego. W efekcie protestów U Nu powrócił na uczelnię i ukończył studia. Następnie uczestniczył w antykolonialnym ruchu Thakinów. Od 1943 do 1945 był ministrem spraw zagranicznych. Od 1947 do 1958 stał na czele Antyfaszystowskiej Lidze Wolności Ludu. 9 kwietnia 1947 przeprowadzono wybory, które przyniosły sukces Lidze która zdobyła 60% głosów, co przełożyło się na 248 z 255. W wyniku wyborczego zwycięstwa U Nu objął rolę premiera rządu autonomicznego, a od 1948 roku premiera niepodległej Birmy. Okres rządów U Nu określany jest mianem „dekady demokratycznej”. Rządy U Nu spotkały się z silną opozycją ze strony [[komunizm|komunistów]] którzy w 1948 roku rozpoczęli walkę partyzancką z rządem birmańskim<ref>Michał Czajka, Słownik biograficzny XX wieku, s. 900, wyd. Wiedza Powszechna, Warszawa, 2004, {{ISBN|83-214-1321-8}}</ref>. U Nu w trakcie swoich rządów silnie odwoływał się do [[buddyzm]]u a jednym z jego najważniejszych posunięć było zwołanie VI Soboru Buddyjskiego w 1954, który to pojawił się w Birmie po raz pierwszy od czasów króla Mindon Mina. W polityce zagranicznej należał do zwolenników [[ruchRuch państwPaństw niezaangażowanychNiezaangażowanych|ruchu państw niezaangażowanych]] którego został jednym z liderów<ref>[http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Mjanma-Historia;4573806.html Mjanma. Historia.]</ref>. W przeciwieństwie do innych byłych kolonii [[Wielka Brytania|brytyjskich]] Mjanma nie przystąpiła do [[Wspólnota Narodów|Wspólnoty Narodów]]. Okres jego rządów związany był z ożywieniem gospodarczym wywołanym dzięki intensywnemu eksportowi ryżu i reparacjom wojennym.
'''U Nu''' (właściwie '''Thakin Nu''') (ur. [[27 maja]] [[1907]], [[Wakema]], [[Mjanma]]; zm. [[14 lutego]] [[1995]], [[Rangun]], [[Mjanma]]) — [[birma]]ński [[polityk]] i [[pisarz]].
 
Studiował na [[Uniwersytet Rangun|Uniwersytecie Ranguńskim]]. W 1936 roku za działalność niepodległościową został wyrzucony z uczelni przez co spowodowało wybuch strajku studenckiego. W efekcie protestów U Nu powrócił na uczelnię i ukończył studia. Następnie uczestniczył w antykolonialnym ruchu Thakinów. Od 1943 do 1945 był ministrem spraw zagranicznych. Od 1947 do 1958 stał na czele Antyfaszystowskiej Lidze Wolności Ludu. 9 kwietnia 1947 przeprowadzono wybory, które przyniosły sukces Lidze która zdobyła 60% głosów, co przełożyło się na 248 z 255. W wyniku wyborczego zwycięstwa U Nu objął rolę premiera rządu autonomicznego, a od 1948 roku premiera niepodległej Birmy. Okres rządów U Nu określany jest mianem „dekady demokratycznej”. Rządy U Nu spotkały się z silną opozycją ze strony [[komunizm|komunistów]] którzy w 1948 roku rozpoczęli walkę partyzancką z rządem birmańskim<ref>Michał Czajka, Słownik biograficzny XX wieku, s. 900, wyd. Wiedza Powszechna, Warszawa, 2004, {{ISBN|83-214-1321-8}}</ref>. U Nu w trakcie swoich rządów silnie odwoływał się do [[buddyzm]]u a jednym z jego najważniejszych posunięć było zwołanie VI Soboru Buddyjskiego w 1954, który to pojawił się w Birmie po raz pierwszy od czasów króla Mindon Mina. W polityce zagranicznej należał do zwolenników [[ruch państw niezaangażowanych|ruchu państw niezaangażowanych]] którego został jednym z liderów<ref>[http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Mjanma-Historia;4573806.html Mjanma. Historia.]</ref>. W przeciwieństwie do innych byłych kolonii [[Wielka Brytania|brytyjskich]] Mjanma nie przystąpiła do [[Wspólnota Narodów|Wspólnoty Narodów]]. Okres jego rządów związany był z ożywieniem gospodarczym wywołanym dzięki intensywnemu eksportowi ryżu i reparacjom wojennym.
 
W styczniu 1950 roku na skutek wycofania się wojsk [[Chiny|chińskiego]] [[Kuomintang]]u na tereny Birmy doszło do poważnego kryzysu państwowego. Kryzys przyczynił się do intensyfikacji wydatków na wojsko w rezultacie czego armia na czele z generałem [[Ne Win]]em stała się swoistym „państwem w państwie”. Gdy w 1958 roku sytuacja zaczęła się stabilizować, premier U Nu podjął rozmowy z rebeliantami, co spotkało się z dezaprobatą armii w rezultacie czego doszło do wojskowego [[zamach stanu|zamachu stanu]] w wyniku którego do władzy doszedł Ne Win. Ne Win w 1960 roku zorganizował demokratyczne wybory w których do władzy powrócił U Nu. Ostatni etap rządów U Nu charakteryzował się jednak złym zarządzaniem sprawami państwa i rozkładem Ligi Wolności Ludu co spowodowało w 1962 roku kolejny zamach stanu Ne Wina i ustanowienie w kraju junty wojskowej<ref>Lubina 2014 s.190</ref>. W okresie 1962-1969 był więziony i przetrzymywany w areszcie domowym. W 1969 udał się na emigrację, z której powrócił na skutek [[amnestia|amnestii]] w 1980. Jako działacz ruchu na rzecz demokratycznego ustroju w latach od 1988 do 1992 po raz kolejny został osadzony w areszcie domowym.
Linia 41 ⟶ 40:
 
== Bibliografia ==
* Michał Lubina: ''Birma''. Warszawa: Wydawnictwo TRIO, 2014, seria: Historia państw świata w XX i XXI wieku. {{ISBN|9788374363310}}.
{{commonscat|U Nu}}
{{Premierzy Mjanmy}}
Linia 47 ⟶ 46:
{{Kontrola autorytatywna}}
 
{{DEFAULTSORTSORTUJ:U Nu}}
[[Kategoria:Premierzy Mjanmy]]
[[Kategoria:Mjanmańscy ministrowie]]