|
|www =
}}
{{nihongo|'''Hideo Kojima'''|小島秀夫|Kojima Hideo|urodzony [[24 sierpnia]] [[1963]]}} – japoński [[Producent gier komputerowych|twórca gier komputerowych]], były wiceprezes [[Konami]]<ref>[http://uk.stars.ign.com/objects/963/963391_biography.html IGN: Hideo Kojima Biography<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>, prezes własnego studia [[Kojima Productions]]<ref>[http://www.konami-digital-entertainment.co.jp/en/news/release/2009/0317/index.html Announcement of Personnel Changes – Konami Digital Entertainment Co.,Ltd<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>. Jest twórcą i reżyserem wielu uważanych dziś za kultowe gier, jak ''[[Snatcher]]'', ''[[Policenauts]]'' czy seria ''[[Metal Gear (seria)|Metal Gear]]''. Hideo Kojima został niejednokrotnie nazwany przez fanów i krytyków za jednego z najbardziej wpływowych i innowacyjnych twórców gier wideo w historii; według [[Newsweek]] jest jednym z dziesięciu ludzi roku [[2002]]<ref>[http://www.konami.co.jp/en/news/topics/011226/index-e.html Mr. Kojima, Konami Videogame Designer Was Selected One Of Ten "Who's Next?" of NEWSWEEK<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref><ref>[{{Cytuj | url=http://www.prnewswire.com/news-releases/newsweek-names-the-men-and-women-of-2002-10-to-watch-include-air-force-gen-wald-gop-sen-frist-iranian-president-khatami-new-aclu-chief-skater-sarah-hughes-rb-diva-alicia-keys------fineman-zakaria-alter-sloan-look-at--74678412.html | tytuł=Newsweek Names the Men and Women of 2002: 10 to Watch Include... –Air re>Force NEWGen. YORKWald, DecGOP Sen. 23 /PRNewswire/Frist<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->] | opublikowany=www.prnewswire.com | język=en | data dostępu=2017-11-23}}</ref>. Magazyn [[Next-Gen]] umieścił go na siódmym miejscu listy "Hot 100 Developers" roku [[2008]], a portal [[IGN]] umieścił go w [[2009]] roku na szóstym miejscu listy "100 najlepszych twórców gier w historii"<ref>[http://uk.games.ign.com/top-100-game-creators/6.html IGN – 6. Hideo Kojima<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>. Podczas MTV Game Awards w [[2008]] roku, Hideo Kojima został jako pierwszy w historii gali nagrodzony nagrodą ''Lifetime Achievement Award'' dla twórcy gier wideo<ref>[http://www.gametrailers.com/user-movie/hideo-kojima-lifetime-achievement/291872 Hideo Kojima Lifetime Achievement | Video Clip | Game Trailers & Videos | GameTrailers.com<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>, oraz uhonorowany ''Lifetime Achievement Award'' na Game Developers Conference w [[2009]]<ref>[{{Cytuj | url=http://uk.ps3.ign.com/articles/954/954588p1.html | tytuł=GDC 092009: Kojima To Receive Lifetime Achievement Award – PS3 News at- IGN<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->] | opublikowany=uk.ps3.ign.com | język=en | data dostępu=2017-11-23}}</ref>.
== Życiorys ==
== Kariera ==
W wywiadzie dla serii [[G4]] ''Icons''<ref name=autonazwa1>[{{Cytuj | url=http://www.g4tv.com/videos/8957/ICONS-Hideo-Kojima---Metal-Gear-Solid/ ICONS:| Hideotytuł=Video KojimaGames, –Game MetalReviews Gear& SolidNews Videos –- G4tv.com<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->] | opublikowany=www.g4tv.com | data dostępu=2017-11-23}}</ref><ref>[{{Cytuj | url=http://www.youtube.com/watch?v=WNbPHvW941s YouTube – G4TV| Icons Hideo Kojimatytuł=YouTube<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->] | opublikowany=www.youtube.com | język=fr | data dostępu=2017-11-23}}</ref>, Kojima dużo opowiada o swojej wczesnej karierze i wpływie gier wideo na jego życie. Dorastał oglądając filmy ze swoimi rodzicami, z których głównie przypadło mu do gustu amerykańskie kino [[Fantastyka naukowa|science-fiction]]. Studiując ekonomię na uniwersytecie, wolny czas poświęcał na granie w gry wideo na konsoli [[Nintendo Entertainment System|Famicom]]. Podczas czwartego roku studiów, Kojima zaskoczył swoich kolegów oświadczając im, że ma zamiar dołączyć do rynku gier wideo, pomimo wcześniejszych ambicji na zostanie reżyserem filmowym<ref>[{{Cytuj | url=http://archive.gamespy.com/e32003/interview/gba/1002714/ GameSpy| Presentstytuł=GameSpy: E3PC 2003Games, –Reviews, CompleteNews, Previews, Demos, Mods & CoveragePatches<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->] | opublikowany=archive.gamespy.com | data dostępu=2017-11-23}}</ref>. Twierdził, że kariera w przemyśle gier wideo byłaby dla niego bardziej satysfakcjonująca. Wskazał [[Super Mario Bros.]]<ref>[http://www.businessweek.com/innovate/content/may2009/id2009056_987847.htm Hideo Kojima: Gaming's Designer-in-Chief – BusinessWeek<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref> i [[Portopia Renzoku Satsujin Jiken]]<ref>[http://www.gamespot.com/features/6120427/p-2.html Everything is Possible: Inside the Minds of Gaming's Master Storytellers – Page 2 – Features at GameSpot<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref> jako gry, które zainspirowały go do podjęcia tej decyzji.
=== Lata 80. ===
Pierwszą grą, nad którą pracował jako asystent reżysera, była [[Penguin Adventure]] – sequel [[Antarctic Adventure]]. Pierwszą grą której był w pełni twórcą, to ''Lost Warld'' – platformówka z 1986 roku. Gra została jednakże odrzucona przez prezesów Konami i nigdy nie została wydana.
Kojima został poproszony by wziął udział w produkcji gry ''Metal Gear''. Poprzez ograniczenia sprzętowe konsoli, które odbiły się na rozgrywce, Kojima postanowił oprzeć grę na cichej eksploracji i omijaniu przeciwników, aniżeli na walce z nimi. ''Metal Gear'' został wydany w [[1987]] roku na [[MSX 2|MSX2]] w Japonii i niektórych krajach Europy. Gra ta została wydana bezpośrednio od [[Ultra Games]] (firmy należącej do [[Konami]]) również na konsolę [[Nintendo Entertainment System|NES]] bez wiedzy i udziału Kojimy, który otwarcie skrytykował ten port i zawarte w nim zmiany w rozgrywce<ref>[{{Cytuj | url=http://www.gamerstoday.com/world_tours/tour9a.html | tytuł=Gamers Today<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=www.gamerstoday.com | archiwum=http://web.archive.org/web/20051103013555/http://www.gamerstoday.com/world_tours/tour9a.html Gamers| Today<!zarchiwizowano=2005-11-03 Tytuł| wygenerowany przez botadata dostępu=2017-11->]23}}</ref>.
Jego następnym projektem była gra przygodowa [[Snatcher]], wydana na [[NEC PC-8801]] i MSX2 w [[1988]] roku tylko na terenie Japonii. Pomimo iż Kojima wraz ze swoją grupą stworzył całą historię w grze, zostali zmuszeni do porzucenia finałowego aktu fabularnego w związku z ograniczeniami czasowymi. "Snatcher" sam w sobie został przez recenzentów bardzo dobrze oceniony, którzy zwrócili szczególną uwagę na nowy sposób przedstawiania fabuły, wstawki filmowe i za sceny dla dorosłych graczy<ref>[http://www.1up.com/features/retroactive-metal-gear Retro/Active: Metal Gear<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>, jak również na grafikę, ścieżkę dźwiękową, bardzo dobry scenariusz, voice-acting, sekwencje strzelane i komputerową bazę danych z fikcyjnymi dokumentami opisującymi przedstawiany świat w grze. Wersja gry wydana na [[Mega-CD]] jako jedyna została zlokalizowana na język angielski i wydana tylko na terenie Ameryki Północnej (w tym rejonie konsola ma nazwę Sega-CD), jednakże – według [[Jeremy Blaustein|Jeremy'ego Blaunsteina]], jednego z członków grupy która zlokalizowała grę – ''Snatcher'' sprzedał się tylko w nakładzie paru tysięcy kopii<ref>[{{Cytuj | url=http://junkerhq.net/Jeremy.html | tytuł=JUNKER HQ (Interview with Jeremy Blaustein by Chris Barker)<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->] | opublikowany=junkerhq.net | data dostępu=2017-11-23}}</ref>.
=== Lata 90. ===
Wszystkie jego dalsze projekty po ''Metal Gear 2'' były planowane na wydanie je na [[dysk optyczny|płyty]], pozwalając tym samym na nagranie voice-actingu. W [[1992]] roku wydał port ''Snachera'' na [[TurboGrafx-16|PC Engine Super CD-ROM]]. Jedyna wersja angielska tej gry została wydana na Mega-CD w Europie i Sega-CD w Ameryce Północnej. Kojima bezpośrednio nie był zaangażowany w porty ''Snatchera'' wydane na [[PlayStation]] i [[Sega Saturn|Segę Saturn]] w Japonii w [[1996]] roku.
W [[1994]] roku Kojima stworzył [[Policenauts]], grę przygodową będącą połączeniem gatunków [[Film noir|noir]] i [[Fantastyka naukowa|science-fiction]] na platformę NEC PC-9821. Nadzorował proces przeniesienia tej gry na [[The 3DO Company|3DO]] w [[1995]] roku, na PlayStation i Segę Saturn w 1996 roku, w których wszystkie posiadały animowane wstawki filmowe nie dostępne na pierwotnej platformie PC-98, oraz wszystkie wydano tylko w Japonii. Pomimo zaplanowanego zlokalizowania gry na język angielski w 1996 roku na konsolę Saturn<ref>[http://web.archive.org/web/19961109023845/{{Cytuj | url=www.konami.com/pr-e7.htm | tytuł=Konami: Policenauts for Saturn<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->] | opublikowany=www.konami.com/pr-e7.htm | archiwum=http://web.archive.org/web/19961109023845/www.konami.com/pr-e7.htm | zarchiwizowano=1996-11-09 | data dostępu=2017-11-23}}</ref>, wycofano się z produkcji z powodu problemów ze zsynchronizowaniem angielskich dialogów z przerywnikami filmowymi. Za tłumaczenie gry wzięli się fani, którzy o północy – [[24 sierpnia]] [[2009]] roku, publicznie wydali patch do wersji gry na [[PlayStation]]. Chcieli w ten sposób uczcić 46. urodziny Kojimy<ref>[{{Cytuj | url=http://forums.junkerhq.net/viewtopic.php?f=2&t=6&st=0&sk=t&sd=a&start=3550 | tytuł=Junker HQ –- View topic –- Patch is up (v1.01 incoming)<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->] | opublikowany=forums.junkerhq.net | język=en | data dostępu=2017-11-23}}</ref>
W [[1998]] roku Kojima w pełni stworzył grę [[Metal Gear Solid]] na PlayStation, która została wydana na wszystkich kontynentach. Gra stała się przełomem w jego karierze stając się światowym sukcesem – sprzedała się w ponad 6-milionowym nakładzie i zebrała bardzo dobre recenzje, głównie za bardzo dobry styl rozgrywki, postacie i fabułę. ''Metal Gear Solid'' jest pierwszą grą w serii ''Metal Gear'' zawierająca grafikę [[Grafika 3D|3D]], voice-acting i filmowy klimat.
=== 2000–2009 ===
W [[2000]] roku Kojima wyjawił detale dotyczące sequelu pierwszego ''MGS-a'' – [[Metal Gear Solid 2: Sons of Liberty]], planowanego na [[PlayStation 2]]. Wydana rok później gra stała się jeszcze większym sukcesem niż część pierwsza, zbierając lepsze recenzje i sprzedając się w 7-milionowym nakładzie. Szczegółowa grafika i rozwinięty styl rozgrywki szybko uczyniły z ''Sons of Liberty'' jedną z najbardziej oczekiwanych gier wśród graczy<ref>[http://www.gamespot.com/ps2/adventure/metalgearsolid2sonsol/review.html Metal Gear Solid 2: Sons of Liberty Review for PlayStation 2 – GameSpot<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref><ref>[{{Cytuj | url=http://uk.ps2.ign.com/articles/100/100153p1.html | tytuł=Metal Gear Solid 2 Sells-In 1.8 Million – PS2 News at- IGN<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->] | opublikowany=uk.ps2.ign.com | język=en | data dostępu=2017-11-23}}</ref>. Recenzenci zachwalili grafikę, rozgrywkę i fabułę, która opiera się na takich tematach jak [[cenzura]], [[Manipulacja (psychologia)|manipulacja]], [[ojcobójstwo]] i [[demokracja]]. Gra spotkała się również z krytyką wśród fanów, którzy skarżyli się na postać Raidena – nowicjusza, którym gracz steruje przez zdecydowaną większość gry, podczas gdy postać Solida Snake'a została zamieniona z bohatera pierwszoplanowego na drugoplanowego.
Przed wydaniem ''MGS2'', Kojima wyprodukował grę [[Zone of the Enders]] w 2001 roku. W [[2003]] roku wyprodukował [[Boktai: The Sun Is in Your Hand]] na [[Game Boy Advance|GameBoy Advance]]. Natomiast po premierze ''MGS2'', Konami zdecydowało się na stworzenie [[remake]]'u pierwszego ''MGS'' zatytułowanego [[Metal Gear Solid: The Twin Snakes]] i wydania go tylko na konsolę [[GameCube]]. Gra została wydana w [[2004]] roku i stylem rozgrywki jest taka sama jak ''Sons of Liberty'', ze wstawkami filmowymi wyreżyserowanymi przez [[Ryūhei Kitamura|Ryūhei Kitamurę]].
W [[2006]] roku Kojima wyprodukował [[Metal Gear Solid: Portable Ops]] i napisał do niej scenariusz. Gra została wydana na PlayStation Portable i kontynuowała wydarzenia ze ''Snake Eater'', wyprzedzając jednocześnie wydarzenia z ''Metal Gear''. Rok później została wydana wersja gry ''Portable Ops Plus'', w której zaimplementowano misje z oryginału wykluczając całkowicie wątek fabularny.
Kojima chciał, aby postać Solida Snake'a pojawiła się w grze [[Nintendo]] [[Super Smash Bros. Melee]], jednakże z powodu zbyt dalekiego poziomu produkcji gry, było to niemożliwe. Wraz z zatwierdzeniem [[Super Smash Bros. Brawl]], producent serii [[Masahiro Sakurai]] skontaktował się z Hideo Kojimą i omówili włączenie Solida Snake'a do gry. Kojima dla ''SSBB'' stworzył także planszę dla Snake'a, wzorowaną na jednej z lokacji z pierwszego ''MGS-a''<ref>[{{Cytuj | url=http://www.joystiq.com/2006/05/10/super-smash-bros-brawl-revealed-for-wii-featuring-solid-snake/ | tytuł=Super Smash Bros. Brawl revealed for Wii, featuring Solid Snake! [[update] | Joystiq<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->] | opublikowany=www.joystiq.com | język=en | data dostępu=2017-11-23}}</ref>.
[[Plik:Metal Gear Solid 4 Team.jpg|mały|240px|Od lewej: Kenichiro Imaizumi (producent), Yumi Kikuchi (aktorka grająca postać Raging Raven) i Hideo Kojima podczas promocji ''Metal Gear Solid 4: Guns of the Patriots''.]]
Kojima pod naciskiem fanów postanowił stworzyć część czwartą ''Metal Gear Solid'', zatytułowaną [[Metal Gear Solid 4: Guns of the Patriots]] i wydaną w [[2008]] roku na [[PlayStation 3]]. Wyreżyserował ją wraz z [[Shuyo Murata|Shuyo Muratą]].
W [[2008]] Kojima otrzymał nagrodę za życiowe osiągnięcia na gali MTV Game Awards w [[Niemcy|Niemczech]]. Po odebraniu nagrody powiedział po angielsku: "Muszę powiedzieć, że pomimo odebrania tej nagrody, nie odejdę na emeryturę. Będę kontynuował tworzenie gier tak długo, jak będę żył"<ref>[{{Cytuj | url=http://www.joystiq.com/2008/11/24/hideo-kojima-receives-lifetime-achievement-award-from-mtv/ | tytuł=Hideo Kojima receives lifetime achievement award from MTV | Joystiq<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->] | opublikowany=www.joystiq.com | język=en | data dostępu=2017-11-23}}</ref>.
Pomimo postanowienia, że ''MGS4'' będzie ostatnią grą w serii za którą będzie w pełni odpowiedzialny<ref>[{{Cytuj | url=http://archive.videogamesdaily.com/features/hideo-kojima-interview-2008-p2.asp | tytuł=Video Games Daily || Hideo Kojima: The Kikizo Interview 2008 (Page 2)<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->] | opublikowany=archive.videogamesdaily.com | język=en | data dostępu=2017-11-23}}</ref>, zapowiedział na targach [[Electronic Entertainment Expo 2009|E3]] w [[2009]] dwie nowe gry z serii: [[Metal Gear Solid: Rising]] której będzie producentem, oraz [[Metal Gear Solid: Peace Walker]], którą wyreżyseruje, wyprodukuje i, do której napisze scenariusz<ref>[http://www.gamespot.com/articles/-/1100-6210887/ Metal Gear Solid: Peace Walker Impressions – PSP Previews at GameSpot<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>. W wywiadzie dla [[Gamescom]]u w [[2009]] stwierdził, że jest bardziej zaangażowany w produkcję ''Peace Walkera''<ref>[{{Cytuj | url=http://uk.ps3.ign.com/articles/101/1016056p1.html | tytuł=GC 2009: Hideo Kojima Q&A – PS3 Feature at- IGN<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->] | opublikowany=uk.ps3.ign.com | język=en | data dostępu=2017-11-23}}</ref>. Gra została wydana w [[2010]] roku na [[PlayStation Portable]] i kontynuuje wątek zakończony w ''Portable Ops''.
=== od 2010 ===
W wywiadzie na temat konsoli [[Nintendo 3DS]] Kojima stwierdził, że jest zainteresowany stworzeniem ''Metal Gear Solid'' na tę platformę, gdyż był ciekawy jak gra wyglądałaby w 3D, przez co w rezultacie port ''Snake Eater'' został potwierdzony na tę właśnie konsolę. W 2011 roku projekt ''Metal Gear Solid: Rising'' został zatytułowany ''[[Metal Gear Rising: Revengeance]]'', a Kojima został producentem wykonawczym tej gry.
[[1 kwietnia]] 2011 roku, Hideo Kojima awansował na stanowisko [[wiceprezydent]]a Konami Digital Entertainment<ref>[{{Cytuj | url=http://www.joystiq.com/2011/03/30/hideo-kojima-becomes-vp-of-konami-digital-entertainment/ | tytuł=Hideo Kojima becomes VP of Konami Digital Entertainment | Joystiq<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->] | opublikowany=www.joystiq.com | język=en | data dostępu=2017-11-23}}</ref>.
Wraz z [[Goichi Suda|Goichi Sudą]] i [[Akira Yamaoka|Akira Yamaoką]] Kojima aktualnie pracuje nad radiową produkcją ''[[Sdatcher]]'', która jest [[prequel]]em wydarzeń zaprezentowanej w jednej z pierwszych gier Kojimy, ''[[Snatcher]]''<ref>[{{Cytuj | url=http://www.joystiq.com/2011/07/08/kojima-announces-snatcher-inspired-radio-drama-for-real-this-ti/ | tytuł=Kojima announces Snatcher-inspired radio drama, for real this time<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->] | opublikowany=www.joystiq.com | język=en | data dostępu=2017-11-23}}</ref>.
W 2013 roku na [[Game Developers Conference]] Kojima zapowiedział ''[[Metal Gear Solid V: The Phantom Pain]]'', piąty oficjalny rozdział historii serii ''Metal Gear'', który wyreżyseruje, wyprodukuje i do którego napisze scenariusz. Wyznał również, że pomimo iż wielokrotnie mówił o swoim odejściu od serii, tym razem będzie to faktycznie ostatnia gra ''Metal Gear'', nad którą będzie pracował.
== Inspiracje ==
Wpływ amerykańskich filmów na twórczość Hideo Kojimy jest bardzo duży, co najlepiej widać w ''Snatcherze'' i w większości gier ''Metal Gear''. [[Snatcher]] sam w sobie jest inspirowany kilkoma filmami [[Fantastyka naukowa|science-fiction]] z lat osiemdziesiątych, wliczając: ''[[Łowca androidów|Łowcę androidów]]''<ref>[http://www.1up.com/do/feature?pager.offset=1&cId=3165122 Blade Runner's Influence on Videogames from 1UP.com<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>, ''[[Akira|Akirę]]''<ref>[{{Cytuj | url=http://www.gamecritics.com/great-games-snatcher Great Games – Snatcher | tytuł=GameCritics.com – Games. Culture. Criticism<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->] | opublikowany=www.gamecritics.com | język=en | data dostępu=2017-11-23}}</ref>, ''[[Coś (film 1982)|Coś]]'', ''[[Inwazja porywaczy ciał (film)|Inwazję porywaczy ciał]]''<ref>[http://www.siliconera.com/gen/snatcher/050910.htm Snatcher Review<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref> i ''[[Terminator (film)|Terminatora]]''. Kolejne przykłady to min. pseudonim Solida Snake'a zapożyczony od nazwiska głównego bohatera filmu ''[[Ucieczka z Nowego Jorku]]'' – Snake'a Pliskeena; również nazwisko alter ego Solida z ''MGS2'' – Iroquois Pliskin – zostało zapożyczone z tego filmu; prawdziwe imię Solida Snake'a, Dave, zapożyczone od imienia bohatera ''[[2001: Odyseja kosmiczna (film)|Odysei kosmicznej]]'' i chusta Snake'a zapożyczona z filmu ''[[Łowca jeleni]]''<ref>[{{Cytuj | url=http://www.tsutaya.co.jp/movie/sp/mgs4/cinema06.html | tytuł=「MGSシリーズに影響を与えた偉大なる15の映画作品」特集 –- TSUTAYA online<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->] | opublikowany=www.tsutaya.co.jp | język=ja | data dostępu=2017-11-23}}</ref>. Filmy mają także wpływ na inne aspekty gier Kojimy. Hal Emmerich, nazywany przez bohaterów "[[Otaku|Otaconem]]", został nazwany po robocie [[HAL 9000|HAL-u]] z [[2001: Odyseja kosmiczna (film)|Odysei kosmicznej]]; scena w której Sniper Wolf strzela do Meryl – nawiązanie do filmu ''[[Full Metal Jacket]]''; postać Psycho Mantisa zainspirowana filmem ''[[Furia (1978)|Furia]]'' i cały koncept ''Metal Geara'' zainspirowany filmami ''[[Wielka ucieczka (film)|Wielka ucieczka]]'' i ''[[Działa Navarony (film)|Działa Navarony]]''<ref>[{{Cytuj | url=http://www.tsutaya.co.jp/movie/sp/mgs4/cinema01.html | tytuł=「MGSシリーズに影響を与えた偉大なる15の映画作品」特集 –- TSUTAYA online<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->] | opublikowany=www.tsutaya.co.jp | język=ja | data dostępu=2017-11-23}}</ref>. Również [[James Bond (seria filmów)|seria filmów James Bond]] miała wpływ na serię ''Metal Gear'', w szczególności na część trzecią, której sceny początkowe przypominają filmy o Jamesie Bondzie<ref>[{{Cytuj | url=http://www.tsutaya.co.jp/movie/sp/mgs4/cinema03.html | tytuł=「MGSシリーズに影響を与えた偉大なる15の映画作品」特集 –- TSUTAYA online<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->] | opublikowany=www.tsutaya.co.jp | język=ja | data dostępu=2017-11-23}}</ref>.
== Twórczość ==
|
