Wdżar: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
jęz., drobne merytoryczne
Linia 21:
}}
[[Plik:Wdżar a2.jpg|thumb|250px|Kamieniołom ''„Snozka”'']]
[[Plik:Rocks near the top of Wdżar.JPG|thumb|250px|Skałki andezytowe pod szczytem Wdżaru i widok w kierunku SWpołudniowo-zachodnim]]
[[Plik:Wdżar a5.jpg|thumb|250px|Efekt metamorfizmu kontaktowego – przeobrażone osady fliszowe w [[Kamieniołom Snozka|kamieniołomie ''Snozka'']]]]
[[Plik:Panorama z Wdżaru 2.jpg|thumb|350px|Szczyt Wdżaru i widok na [[Pasmo Lubania]]]]
Linia 34:
 
; Kamieniołomy:
Na stokach Wdżaru znajdują się 3 nieczynne kamieniołomy: ''[[Kamieniołom Snozka|Snozka]]'' (od strony południowej), ''Tylka'' i ''Lisi Łom'' (od strony północno-zachodniej). Andezyt (głównie intruzje młodszej generacji) eksploatowano tu już w latach 1873-1877, wykorzystując jego do budowy drogi [[Czorsztyn]] – przełęcz Snozka. Na większą skalę eksploatowała jego od [[1928]] r. spółka Kamieniołomy Miast Małopolskich. Również po wojnie trwała eksploatacja (do lat 70-tych.). Andezyt wykorzystywano gospodarczo jako kamień budowlany (słupki graniczne, okładziny, krawężniki, schody, murki)<ref name=Nyka /><ref name=BK>{{Cytuj pismo|autor= L. Bober, S. Kozłowski |tytuł=Surowce skalne pienińskiego pasa skałkowego |czasopismo=Przegląd Geologiczny |wydanie=11|wolumin=7|strony=318-322|rok=1963}}</ref>.
 
Najlepiej do obserwacji geologicznych nadaje się jednopoziomowy kamieniołom ''Snozka''., który ostro wcina się w południowe stoki Wdżaru. Jego długość wynosi 150 m, szerokość – do 30 m, natomiast wysokość skalnych ścian dochodzi do 40 m.
W kamieniołomie obserwować można andezyty młodszej (świeża skała) i starszej (zwietrzała skała) generacji, [[Cios (geologia)|cios]] w andezycie (czyli charakterystyczne, uporządkowane spękania, spowodowane kurczeniem się masy skalnej podczas stygnięcia), brekcje o charakterze intruzyjno-tektonicznym (zbudowane z fragmentów andezytów i skał fliszowych) oraz kontakt intruzji ze skałami fliszowymi – przeobrażonymi pod wpływem wysokiej temperatury łupkami i piaskowcami ([[metamorfizm kontaktowy]])<ref name=Birkenmajer1 /><ref name=Birkenmajer2 />.
 
Linia 48:
Wdżar znajduje się tuż po północnej stronie [[droga wojewódzka nr 969|drogi wojewódzkiej nr 969]] i jest silnie zagospodarowany. Zarówno w zimie, jak i w lecie znaleźć tu można sporo atrakcji turystycznych: m.in. wyciąg krzesełkowy, park linowy, Bike Park dla kolarzy grawitacyjnych i enduro, ścieżka edukacyjna (dzięki niej zostały udostępnione turystycznie kamieniołomy ''Tylka'' i ''Lisi Łom'', chociaż treść tablic informacyjnych zawiera sporo błędów i nieścisłości), [[Ośrodek Narciarski Czorsztyn-Ski w Kluszkowcach|ośrodek narciarski Czorsztyn-Ski]] (trasy zjazdowe i wyciągi orczykowe), letni tor saneczkowy czy rowerowa trasa downhill oraz zaplecze gastronomiczno-techniczne.
 
Kamieniołom ''Snozka'' (teren prywatny) jest wykorzystywany przez wspinaczy skałkowych. Z Wdżaru roztacza się widok na SEpołudniowy wschód ([[Beskid Sądecki]], [[Pieniny Właściwe]] i [[Małe Pieniny]]), Społudnie i SWpołudniowy zachód ([[Pieniny Spiskie]], [[Magura Spiska]], [[Tatry]], [[Podhale]], [[Orawa (region)|Orawę]], [[Beskid Żywiecki]]).
 
JestWdżar teżjest Wdżarteż jednym z oficjalnych startowisk [[paralotniarstwo|paralotniarzy]]. Szczególnie nadaje się do lotów termicznych. Tutaj, jako jeden z pierwszych polskich paralotniarzy trenował Józef Gigoń z Nowego Targu. Tutaj też ustanowił pierwsze polskie rekordy w tej dziedzinie sportu; w 1977 rekord wzniesienia się nad poziom startu (1160&nbsp;m), w 1980 rekord czasu przelotu (8:20&nbsp;h)<ref name=Nyka />.
 
== Szlaki turystyki pieszej ==
: {{szlak|niebieski}} – niebieski: przełęcz Snozka – [[Lubań (Gorce)|Lubań]]. Czas przejścia około 2:40&nbsp;h, ↓&nbsp;2&nbsp;h
: {{Ścieżka edukacyjna|zielona}} – ścieżka dydaktyczna z Kluszkowiec przez Wąwóz Papieski na szczyt WdżarWdżaru (czas przejścia ok. 30&nbsp;min.)
 
{{Przypisy}}
Linia 62:
 
{{Clear}}
{{Duża grafika|Panorama z Wdżaru 1.jpg|1000px|Panorama z Wdżaru na wschodnią, południową i zachodnią stronę}}
 
{{Szczyty Pienin}}