Przedsiębiorstwo państwowe: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
MastiBot (dyskusja | edycje)
m Bot poprawia odwołania do aktu prawnego
poprawa przek., WP:SK, drobne redakcyjne, drobne merytoryczne
Linia 1:
'''Przedsiębiorstwo państwowe''' (sktótowoskróty: ''PP'' lub ''P.P.''{{refn|grupa=uwaga|Zapis z kropkami jest niezgodny z regułami polskiej pisowni<ref>{{cytuj stronę| url = http://so.pwn.pl/zasady.php?id=629580| tytuł = Zasady pisowni i interpunkcji| data dostępu = 2017-12-25}}</ref>.}}) – w Polsce jest to [[przedsiębiorstwo]], którego wyłącznym właścicielem jest [[państwo]], a ściślej rzecz biorąc [[Skarb Państwa]]. Jest [[osoba prawna|osobą prawną]], do której stosuje się przepisy ustawy z dnia 25.09.1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych ({{Dziennik Ustaw|2017|2136}}, ze zm.). Należy je odróżnić od spółek kontrolowanych przez Skarb Państwa, które z prawnego punktu widzenia nie są przedsiębiorstwami państwowymi, ale [[spółka]]mi uregulowanymi w [[Kodeks spółek handlowych|Kodeksie spółek handlowych]].
 
Przedsiębiorstwo państwowe może zostać przekształcone w [[Jednoosobowa spółka Skarbu Państwa|jednoosobową spółkę Skarbu Państwa]] w drodze [[komercjalizacja|komercjalizacji]], która jest zazwyczaj etapem poprzedzającym [[prywatyzacja|prywatyzację]].
 
W [[Polska|Polsce]] formę przedsiębiorstwa państwowego miało wiele podmiotów o różnej skali działania, np. [[H. Cegielski – Poznań|Zakłady Przemysłu Metalowego „H. Cegielski” w Poznaniu]], [[Stocznia Szczecińska im. Adolfa Warskiego]] czy [[Polskie Koleje Państwowe]]. Szczególnym rodzajem przedsiębiorstwa państwowego były [[państwowe gospodarstwo rolne|państwowe przedsiębiorstwa gospodarki rolnej]] (PPGR). W gospodarce [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej]] przedsiębiorstwa państwowe należały do ogólnej kategorii opisywanej jako [[jednostka gospodarki uspołecznionej|jednostki gospodarki uspołecznionej]], do której należały także spółdzielnie oraz nieliczne spółki (np. [[Bank PekaoPolska Kasa Opieki|Bank Polska Kasa Opieki S.A.]]).
 
W późniejszym okresie wyodrębniono szczególny rodzaj przedsiębiorstw państwowych, mianowicie państwowe przedsiębiorstwa użyteczności publicznej (P.P.U.P.). Taką formę prawną miała od 1991 do 2009 roku [[Poczta Polska]].
 
Według danych Ministerstwa Skarbu w [[2011]] r. w Polsce istniało 20 '''czynnych''' przedsiębiorstw państwowych<ref>[http://nadzor.msp.gov.pl/palm/nad/import/11/?ile=40 Wykaz przedsiębiorstw państwowych] Ministerstwa Skarbu Państwa [data dostępu: 2014-06-18].</ref> podlegających bezpośredniemu nadzorowi ministerstwa. Przykładem współcześnie funkcjonujących przedsiębiorstw, które zachowały tę formę prawną są: [[Przedsiębiorstwo Państwowe „Porty Lotnicze”]]<ref>[http://www.bip.gov.pl/subjects/17625,Przedsi%C4%99biorstwo+Pa%C5%84stwowe+%22Porty+Lotnicze%22.html Biuletyn Informacji Publicznej – Przedsiębiorstwo Państwowe „Porty Lotnicze”] [dostęp z dnia 2012-02-06].</ref> i [[Polska Żegluga Morska]]; jednym z ostatnich przedsiębiorstw państwowych o mniejszym znaczeniu były Orzechowskie Zakłady Przemysłu Sklejek, które [[komercjalizacja|skomercjalizowano]] na przełomie lat 2013/2014 i funkcjonują jako „Sklejka Orzechowo SA”<ref>[http://wgospodarce.pl/informacje/5240-koniec-z-panstwowym-przemyslem-bedzie-komercjalizacja-zakladow-przemyslu-sklejek-w-orzechowie Koniec z państwowym przemysłem – będzie komercjalizacja Zakładów Przemysłu Sklejek w Orzechowie], wgospodarce.pl, 5.07.2013.</ref><ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.sklejkaorzechowo.nbip.pl/sklejkaorzechowo/?n_id=2 | tytuł = Dane adresowe i rejestrowe Spółki | nazwisko = Przybylski | imię = Grzegorz | data = 2014-02-10 | opublikowany = Sklejka Orzechowo SA | język = pl | data dostępu = 2015-07-22}}</ref>.
 
W Austrii przedsiębiorstwem państwowym są m.in. [[Österreichische Bundesbahnen]].
Linia 15:
* [[samorząd załogi przedsiębiorstwa państwowego]]
 
{{Uwagi}}
{{Przypisy}}
 
== Literatura (podstawa prawna) ==
* Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 17 marca 1927 r. o wydzielaniu z administracji państwowej przedsiębiorstw państwowych, przemysłowych, handlowych i górniczych oraz o ich komercjalizacji ({{Dziennik Ustaw|rok=1927|numer=25|pozycja=195}}) (uchylony)
* Dekret z dnia 3 stycznia 1947 r. o tworzeniu przedsiębiorstw państwowych ({{Dziennik Ustaw|1947|8|42}}) (uchylony)
* Dekret z dnia 26 października 1950 r. o przedsiębiorstwach państwowych ({{Dziennik Ustaw|1960|18|111}}) (uchylony)