Uniwersytet Paryski: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m →Bibliografia: drobne techniczne |
|||
Linia 25:
|www =
}}
'''Uniwersytet Paryski''' ([[język francuski|fr.]] ''Université de Paris'') – [[Francja|francuski]] [[uniwersytet]] w [[Paryż]]u. W średniowieczu jedna z najstarszych i najważniejszych instytucji tego typu, będąca wzorem dla innych [[średniowieczny uniwersytet|średniowiecznych uniwersytetów]].
[[Sorbona]] została ustanowiona przez króla Francji [[Ludwik IX Święty|Ludwika IX]]<ref>{{cytuj książkę |nazwisko= Praca zbiorowa|imię= |autor link= |inni= |tytuł= Historia powszechna - Od imperium Karola Wielkiego do kryzysu XIV wieku|wydanie= |tom= 8|wydawca= Mediaset Group SA|miejsce= |rok= 2007|isbn= 978-84-9819-815-7|strony=153}}</ref> w [[1257]] r. jako [[kolegium]] [[teologia|teologiczne]], pomagających ubogim studentom. Z czasem zyskała również funkcje edukacyjne. W [[XVII wiek]]u kompleks Sorbony zyskał najważniejsze znaczenie wśród budynków uniwersyteckich. Kiedy w XIX w. przeniesiono tam siedzibę organów uniwersytetu, zaczęto go nazywać zwyczajowo ''Sorboną''.
Linia 37:
=== Rozwój ===
[[Plik:Meeting of doctors at the university of Paris.jpg|thumb|200px|Zebranie doktorów na Uniwersytecie Paryskim]]
Początkowo nie trzeba było spełniać żadnych warunków, by rozpocząć nauczanie. Kwestie te zostały stopniowo unormowane pod koniec XII wieku przez papieży, którzy określili sposoby otrzymania licencji na nauczanie (''licentia docendi''). Z 1208 roku pochodzi pierwsza wzmianka o korporacji (''universitas'') mistrzów (nauczycieli). W tym okresie mistrzowie byli więc już zrzeszeni i cieszyli się autonomią instytucjonalną w stosunku do lokalnych władz, obejmującą m.in. własną jurysdykcję karną {{odn|Radding|1995|s=1175-1176}}. Paryż, [[Uniwersytet Boloński|Bolonia]] i [[Uniwersytet w Neapolu|Neapol]] stworzyły trzy odmienne modele uniwersytetu. Model boloński i neapolitański stopniowo zostały zarzucone, natomiast paryski stał się podstawą ustroju współczesnych uniwersytetów. Uniwersytet Paryski był podporządkowany bezpośrednio miejscowemu [[biskup]]owi, który często wpływał na kształt i dobór nauczanych treści. Obowiązywały na nim ścisłe, podobne do zakonnych, reguły, a większość nauczających i uczących się stanowili duchowni. Rektor wybierany był z grona nauczającego<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Seńko| imię = Władysław| tytuł = Jak rozumieć filozofię średniowieczną| wydawca = Antyk| miejsce = Kęty| rok = 2001| strony = 53}}; {{cytuj książkę |nazwisko = Swieżawski| imię = Stefan| tytuł = Dzieje europejskiej filozofii klasycznej| wydawca = PWN| miejsce = Warszawa - Wrocław| rok = 2000| strony = 555 i d.}}</ref>.
Uniwersytet nie miał jednolitej struktury. Nauka podzielona była na fakultety: teologiczny, sztuk wyzwolonych, prawa, później również medycyny. Wyróżniano również [[kolegium|kolegia]], sprawujące opiekę nad uboższymi żakami. Najbardziej znanym kolegium Paryskim było kolegium założone około 1257 roku przez kapelana [[Robert de Sorbon|Roberta de Sorbon]], które przekształciło się w dzisiejszą [[Sorbona|Sorbonę]]{{odn|Radding|1995|s=1177}}.
Linia 46:
Pod koniec średniowiecza Uniwersytet Paryski stracił na znaczeniu. Poszczególne [[monarchia narodowa|monarchie narodowe]] otwierały własne uniwersytety, co w konsekwencji przynosiło ograniczenie liczby zagranicznych żaków w starszych placówkach. Stopniowo traciły one na międzynarodowym znaczeniu{{odn|Radding|1995|s=1177}}.
W XV wieku [[legat papieski]] [[Guillaume d’Estouteville]] przystąpił do reformy uniwersytetu, mającej oczyścić go z błędów i nadużyć. Większe zmiany zostały przeprowadzone w wieku XVII przez świeckie władze Francji, przystosowującego jego nauczanie do warunków epoki nowożytnej<ref name="Catholic Encyclopedia 1913">[[s:en:Catholic Encyclopedia (1913)/University of Paris|University of Paris]] w: [[Catholic Encyclopedia]] (1913)</ref>. Na znaczeniu zyskiwała [[Sorbona]], która przestała być tylko kolegium wspomagającym uczniów, lecz stała się na wpół odrębną instytucją, nauczającą teologii. Jej uczniowie i wykładowcy (''Société de Sorbonne'') zaczęli odgrywać najważniejszą rolę na uniwersytecie . W pierwszej połowie XVII w. staraniem absolwenta Sorbony, [[Armand Jean Richelieu|kardynała Richelieu]], wybudowano nową siedzibę Sorbony i to tutaj przeniósł się ciężar działalności całego uniwersytetu<ref>[http://www.sorbonne.fr/en/the-sorbonne/history-of-the-sorbonne/la-sorbonne-a-lepoque-moderne-de-la-renaissance-a-la-revolution-francaise/ The Sorbonne in the Modern Era]</ref>.
Uniwersytet Paryski zakończył swoją działalność podczas [[rewolucja francuska|rewolucji francuskiej]]. Decyzją [[Konwent Narodowy|Konwentu Narodowego]] z 15 października 1793 roku uniwersytet utracił wydziały teologii, medycyny, sztuk oraz prawa<ref
=== Współczesność ===
| |||