Abu Nidal: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
PatLover (dyskusja | edycje)
Rewolucyjna Rada Fatah
Linia 19:
 
== Życiorys ==
Urodził się w [[Jafa|Jaffie]] w 1937 roku pod nazwiskiem Sabri al-Banna. Był dwunastym dzieckiem bogatego plantatora i jego ósmej żony. Dorastał wraz z 17 braćmi i ośmioma siostrami (jego ojciec miał 13 żon)<ref name="Melman 1987, s. 46">Melman 1987, s. 46.</ref> w luksusowej rezydencji z basenem i widokiem na morze. Rodzina przyszłego terrorysty utrzymywała się ze sprzedaży [[cytrusy|cytrusów]] do państw [[Europa|europejskich]], głównie [[Niemcy|Niemiec]] i [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]]<ref>Melman 1987, s. 45.</ref>. Na przełomie lat 1944-45 trafił do Collège des Frères będącej [[Francja|francuską]], [[chrześcijaństwo|chrześcijańską]] szkołą misyjną<ref name=M47>Melman 1987, s. 47.</ref>. Po roku edukacji i śmierci ojca<ref>Seale 1992, s. 58.</ref>, naukę kontynuował w szkole [[islam]]skiej w [[Jerozolima|Jerozolimie]]<ref>Melman 1987, s. 48.<name="w"/ref><ref name=w>{{cytuj stronę |url=http:"p"//wyborcza.pl/1,75248,979130.html?disableRedirects=true|tytuł=Legenda palestyńskiego terroryzmu Abu Nidal nie żyje|opublikowany = http://wyborcza.pl|język=pl}}</ref><ref name=p>{{cytuj"Melman stronę1987, |url=http://wwws.tygodnikprzeglad.pl/komu-sluzyl-abu-nidal/|tytuł=Komu służył48">Melman Abu1987, Nidal?|opublikowanys. = http://www48.tygodnikprzeglad.pl/|język=pl}}</ref>.
 
Walki, które wybuchły po [[Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 181|podziale Palestyny w roku 1947]], doprowadziły do przerwania dochodowego biznesu rodziny al-Banna<ref> name="Melman 1987, s. 48.<"/ref>. O ile ojciec Nidala i jego rodzina miała dobre relacje z [[Żydzi|żydowskimi]] osadnikami w Jaffie, to [[I wojna izraelsko-arabska|wojna]] zmieniła zupełnie położenie rodziny, która musiała wyjechać do kontrolowanego przez [[Egipt]] obozu uchodźców [[Obóz al-Burajdż|al-Burajdż]] w [[Strefa Gazy|Strefie Gazy]]<ref>Melman 1987, s. 49.</ref>. Włości al-Banni zostały zajęte przez [[Izrael]]<ref name=M47 />, a exodus Palestyńczyków ukształtował poglądy Nidala<ref name="w"/><ref name="p"/><ref>Melman 1987, s. 49; Seale 1992, s. 59.</ref><ref name=w>{{cytuj stronę |url=http://wyborcza.pl/1,75248,979130.html?disableRedirects=true|tytuł=Legenda palestyńskiego terroryzmu Abu Nidal nie żyje|opublikowany = http://wyborcza.pl|język=pl}}</ref><ref name=p>{{cytuj stronę |url=http://www.tygodnikprzeglad.pl/komu-sluzyl-abu-nidal/|tytuł=Komu służył Abu Nidal?|opublikowany = http://www.tygodnikprzeglad.pl/|język=pl}}</ref>. Następnie przeniósł się wraz z rodziną do [[Nablus]]u<ref> name="Melman 1987, s. 46.<"/ref>, gdzie ukończył liceum. Po ukończeniu szkoły średniej w 1955 roku wstąpił do [[nacjonalizm|nacjonalistycznej]] [[partia Baas|partii Baas]]<ref name="Hudson 1999, s. 100">Hudson 1999, s. 100.</ref>. Przez dwa lata studiował inżynierię na [[Uniwersytet Kairski|Uniwersytecie Kairskim]], które opuścił bez zdobycia dyplomu. W 1960 roku wyprowadził się w celach zarobkowych do [[Arabia Saudyjska|Arabii Saudyjskiej]], gdzie pracował między innymi jako robotnik. Często wracał do Nablusu, gdzie odwiedzał matkę, także tam poznał swoją przyszłą żonę, która wraz z nim wyprowadziła się do Arabii Saudyjskiej. W 1962 roku para wzięła ślub. Owocem tego związku była trójka dzieci (syn i dwie córki)<ref>Melman 1987, s. 51.</ref>.
 
Na emigracji nawiązał kontakt z palestyńskimi [[nacjonalizm|nacjonalistami]]. Związał się z ruchem [[al-Fatah]] [[Jasir Arafat|Jasira Arafata]]<ref>Melman 1986, s. 52.</ref>. W Arabii Saudyjskiej uczestniczył w antyizraelskich manifestacjach, które wybuchły w 1967 roku po porażce Arabów w [[Wojna sześciodniowa|wojnie sześciodniowej]]. Udział w protestach poskutkował go wyrzuceniem z pracy i aresztowaniem. Po wypuszczeniu został deportowany<ref>Hudson 1999, s. 100.<name="w"/ref><ref name=w>{{cytuj stronę |url=http:"p"//wyborcza.pl/1,75248,979130.html?disableRedirects=true|tytuł=Legenda palestyńskiego terroryzmu Abu Nidal nie żyje|opublikowany = http://wyborcza.pl|język=pl}}</ref><ref name=p>{{cytuj"Hudson stronę1999, |url=http://wwws.tygodnikprzeglad.pl/komu-sluzyl-abu-nidal/|tytuł=Komu służył Abu Nidal?|opublikowany = http:100"//www.tygodnikprzeglad.pl/|język=pl}}</ref>. Wraz z rodziną przeniósł się do Nablusu, a następnie do [[Amman]]u w [[Jordania|Jordanii]]. Założył kompanię handlową „Impex“. Jednocześnie kontynuował działalność polityczną i przyjął pseudonim „Abu Nidal”, czyli „Ojciec Walki”. W wojnie między rządem jordańskim a palestyńskimi grupami zbrojnymi ([[Czarny Wrzesień]]) nie odegrał roli wojskowej<ref>Melman 1987, s. 513; Seale 1992, s. 70.</ref>, jego firma posłużyła al-Fatah jako miejsce spotkań działaczy i transferów finansowych grupy<ref>Seale 1992, s. 69.</ref>. Działalność handlowa uczyniła go nie tylko bogatym, ale wpłynęła również na jego wpływy w al-Fatah. [[Salah Chalaf|Abu Ijad]] przyznał mu stanowiska przedstawiciela partii w [[Sudan|sudańskim]] [[Chartum]]ie<ref name="Seale 1992, s. 78">Seale 1992, s. 78.</ref> a następnie [[Irak]]u<ref name="w>{{cytuj stronę |url=http:"//wyborcza.pl/1,75248,979130.html?disableRedirects=true|tytuł=Legenda palestyńskiego terroryzmu Abu Nidal nie żyje|opublikowany = http://wyborcza.pl|język=pl}}</ref><ref name="p>{{cytuj stronę |url=http:"//www.tygodnikprzeglad.pl/komu-sluzyl-abu-nidal/|tytuł=Komu służył Abu Nidal?|opublikowany = http://www.tygodnikprzeglad.pl/|język=pl}}</ref>.
 
Po klęsce Palestyńczyków w konflikcie z Jordanią publicznie krytykował kierownictwo [[Organizacja Wyzwolenia Palestyny |Organizacji Wyzwolenia Palestyny]]. Swoje radykalne poglądy głosił poprzez radio „Głos Palestyny” z siedzibą w Iraku<ref> name="Seale 1992, s. 78.<"/ref>. Podczas Trzeciego Kongresu al-Fatahu w [[Damaszek|Damaszku]] w 1971 roku poparł [[Abu Daoud]]a wzywającego do większej demokracji w ramach partii i zemsty na rządzie Jordanii<ref>Seale 1992, s. 85–87.</ref>. Gdy w lutym 1973 roku Daoud został zatrzymany przez jordańskie władze za próbę zamachu na tamtejszego monarchę, Nidal zorganizował pierwszą operację o terrorystycznym charakterze. Operacji nadał kryptonim „Al-Iqab”, czyli „Kara”. W ramach operacji terroryści związani z Nidalem dokonali ataku na saudyjską ambasadę w [[Paryż]]u oraz uprowadzili należący do [[Kuwejt]]u samolot. Zastraszony rząd Kuwejtu zgodził się na żądania porywaczy i wykupił od Jordańczyków wypuszczenie Daouda na wolność<ref>Seale 1992, s. 91.</ref>. Akcje Nidala odbyły się bez konsultacji i bez zgody Fatahu<ref>Melman 1987, s. 69.</ref>. Przywódcy OWP zarzucili Nidalowi, że poprzez swoje działania szkodzi ruchowi oraz realizuje interes irackiego rządu (Nidal rezydował wówczas w Iraku)<ref>Seale 1992, s. 92.</ref>. W grudniu 1973 roku członkowie jego grupy zniszczyli samolot linii [[Pan American World Airways]]. W zamachu zginęły 32 osoby. Za drastyczne środki działania Nidal został zaocznie skazany przez OWP na karę śmierci<ref name="p>{{cytuj stronę |url=http:"//www.tygodnikprzeglad.pl/komu-sluzyl-abu-nidal/|tytuł=Komu służył Abu Nidal?|opublikowany = http://www.tygodnikprzeglad.pl/|język=pl}}</ref>.
 
{{Osobny artykuł|Organizacja Abu Nidala}}
Zamachy przeprowadzone przez Nidala doprowadziły w lipcu 1974 roku do wydalenia go z al-Fatah (na żądanie Arafata)<ref>Melman 1987, s. 70; Seale 1992, s. 97–98.</ref>. Jeszcze w październiku tego samego roku Nidal utworzył odrębną od al-Fatahu organizację, która przyjęła nazwę Fatah-Rada Rewolucyjna<ref>Seale 1992, s. 99.</ref>. Jedną z pierwszych akcji Rady Rewolucyjnej był zamach na samolot [[Trans World Airlines]] lecący z Izraela do [[Grecja|Grecji]] (88 ofiar śmiertelnych)<ref name="p>{{cytuj stronę |url=http:"//www.tygodnikprzeglad.pl/komu-sluzyl-abu-nidal/|tytuł=Komu służył Abu Nidal?|opublikowany = http://www.tygodnikprzeglad.pl/|język=pl}}</ref>. Większość akcji Nidala polegała na atakach na cele izraelskie i na zachodnich dyplomatów. Ponadto Rada Rewolucyjna przyjęła formę organizacji świadczącej usługi terrorystyczne zewnętrznym mocodawcom<ref name="p>{{cytuj stronę |url=http:"//www.tygodnikprzeglad.pl/komu-sluzyl-abu-nidal/|tytuł=Komu służył Abu Nidal?|opublikowany = http://www.tygodnikprzeglad.pl/|język=pl}}</ref>. Otrzymując wsparcie finansowe i zaopatrzeniowe od rządu Iraku<ref>Seale 1992, s. 100.</ref>, Abu Nidal zorganizował ataki na dyplomatów i obiekty w [[Syria|Syrii]] (pozostającej w [[stosunki iracko-syryjskie|sporze z Irakiem]])<ref name="p>{{cytuj stronę |url=http:"//www.tygodnikprzeglad.pl/komu-sluzyl-abu-nidal/|tytuł=Komu służył Abu Nidal?|opublikowany = http://www.tygodnikprzeglad.pl/|język=pl}}</ref>.
 
W 1982 roku zmuszony do opuszczenia Iraku gdzie groziło mu aresztowanie. Toczący wówczas [[wojna iracko-irańska|wojnę z Iranem]] reżim [[partia Baas (Irak)|partii Baas]] nawiązał bliższe relacje z Zachodem. Schronienie znalazł w Syrii. Odtąd Rada Rewolucyjna uznała tamtejszy rząd za sojusznika w walce z Izraelem. Odtąd Nidal skupił się głównie na eliminacji dyplomatów jordańskich, gdyż obawiano się że rząd tego kraju zawrze z Izraelem odrębny pokój<ref name="p>{{cytuj stronę |url=http:"//www.tygodnikprzeglad.pl/komu-sluzyl-abu-nidal/|tytuł=Komu służył Abu Nidal?|opublikowany = http://www.tygodnikprzeglad.pl/|język=pl}}</ref>. 3 czerwca 1982 roku na jego zlecenie zabito ambasadora Izraela w [[Londyn]]ie Szlomo Argowa. Zamach stał się dla Izraela pretekstem, by trzy dni później w odwecie wkroczyć do [[Liban]]u, rozpoczynając tym samym [[wojna libańska|wojnę libańską]]<ref name=X /><ref>Seale 1992, s. 223–224.</ref>. W grudniu 1985 roku terroryści ostrzelali biura izraelskich linii lotniczych w [[Rzym]]ie i [[Wiedeń|Wiedniu]] (torpedując przy tym porozumienie OWP z rządami [[Włochy|Włoch]] i [[Austria|Austrii]]). Równocześnie zwalczał umiarkowanych działaczy palestyńskich. W 1983 roku z rąk jego ludzi zginął palestyński aktywista Issam Sartawi<ref name="p>{{cytuj stronę |url=http:"//www.tygodnikprzeglad.pl/komu-sluzyl-abu-nidal/|tytuł=Komu służył Abu Nidal?|opublikowany = http://www.tygodnikprzeglad.pl/|język=pl}}</ref>. Taka działalność zdaniem analityków bardziej szkodziła aniżeli pomagała sprawie palestyńskiej. Stąd też jego biograf Patrick Seale, wysnuł wnioski o tym jakoby terrorysta miał być agentem [[Mosad]]u lub narzędziem w ręku polityków izraelskich, chcących storpedować porozumienie z OWP i zdziesiątkować elitę organizacji<ref name="p>{{cytuj stronę |url=http:"//www.tygodnikprzeglad.pl/komu-sluzyl-abu-nidal/|tytuł=Komu służył Abu Nidal?|opublikowany = http://www.tygodnikprzeglad.pl/|język=pl}}</ref>.
 
Grupa zebrała duży potencjał finansowy, pobierając od państw arabskich swoisty okup. Nidal prowadził również handel bronią, który okazał się szczególnie owocny w trakcie wojny iracko-irańskiej (broń sprzedawał obu stronom). Nielegalna działalność palestyńskiego terrorysty przyniosła mu majątek szacowany na około 400 milionów dolarów<ref name="p>{{cytuj stronę |url=http:"//www.tygodnikprzeglad.pl/komu-sluzyl-abu-nidal/|tytuł=Komu służył Abu Nidal?|opublikowany = http://www.tygodnikprzeglad.pl/|język=pl}}</ref><ref name=X /><ref name=A>Stephen E. Atkins, ''Encyclopedia of modern worldwide extremists and extremist groups'', s. 157–158, Westport, CT: Greenwood Publishing Group, 2004. {{ISBN|0-313-32485-9}}.</ref>. Działalność Nidala umożliwiły nie tylko kraje arabskie. [[Blok wschodni]], a przede wszystkim [[Rumunia]], [[Węgry]] i [[Polska]] oferowały schronienie Nidalowi i członkom jego grupy oraz handlowały z nimi bronią. W [[Warszawa|Warszawie]] znajdowała się siedziba firmy SAS Foreign Trade and Investment Company należąca do Nidala. Zlikwidowano ją w 1987 roku na żądanie [[Stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]]<ref name=X>{{cytuj stronę |url=http://www.terroryzm.com/sabri-al-banna-abu-nidal/ |tytuł=Sabri al-Banna (Abu Nidal)}}</ref><ref>{{Cytuj stronę |url=http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=950DE4D7113BF93BA15752C1A96F948260&sec=&spon=&pagewanted=3 |tytuł=Abu Nidal Is Reportedly Placed Under House Arrest by Libyans |data = 1989-11-28 |opublikowany=New York Times}}</ref><ref name=X>{{cytuj stronę |url=http://www.terroryzm.com/sabri-al-banna-abu-nidal/ |tytuł=Sabri al-Banna (Abu Nidal)}}</ref>.
 
W 1986 roku po tym, gdy Syria złagodziła relacje z Zachodem, przeniósł się do [[Libia|Libii]]. W 1987 roku odmówił włączenia się do [[pierwsza intifada|pierwszej intifady]]. Spowodowało to rozłam w szeregach Rady Rewolucyjnej. W obozach grupy w [[Liban]]ie doszło do otwartego buntu przeciwko jego przywództwu. Przeciwnicy „Ojca Walki” domagali się włączenia Rady Rewolucyjnej do OWP, udziału w intifadzie i zaprzestania międzynarodowego terroryzmu. Próba wewnętrznego puczu została stłumiona na rozkaz Nidala<ref name="p>{{cytuj stronę |url=http:"//www.tygodnikprzeglad.pl/komu-sluzyl-abu-nidal/|tytuł=Komu służył Abu Nidal?|opublikowany = http://www.tygodnikprzeglad.pl/|język=pl}}</ref>. W 1991 roku prawdopodobnie zlecił zabójstwa umiarkowanych przywódców OWP - Abu Ijada oraz Abu Hola<ref name="p"/><ref>Seale 1992, s. 32, 34, 312.</ref><ref name=p>{{cytuj stronę |url=http://www.tygodnikprzeglad.pl/komu-sluzyl-abu-nidal/|tytuł=Komu służył Abu Nidal?|opublikowany = http://www.tygodnikprzeglad.pl/|język=pl}}</ref>. Zamierzał też zlikwidować samego Arafata, spisek został jednak wykryty<ref name="p>{{cytuj stronę |url=http:"//www.tygodnikprzeglad.pl/komu-sluzyl-abu-nidal/|tytuł=Komu służył Abu Nidal?|opublikowany = http://www.tygodnikprzeglad.pl/|język=pl}}</ref>. Libię opuścił w 1994 roku. W tym samym roku zrezygnował z działalności terrorystycznej. Przeniósł się do [[Egipt]]u. Tam pracował jako doradca przy zwalczaniu islamskich ekstremistów<ref name="p>{{cytuj stronę |url=http:"//www.tygodnikprzeglad.pl/komu-sluzyl-abu-nidal/|tytuł=Komu służył Abu Nidal?|opublikowany = http://www.tygodnikprzeglad.pl/|język=pl}}</ref>. Ostatnie lata życia spędził w [[Bagdad]]zie, gdzie dostał się nielegalnie pod fałszywym paszportem. 19 sierpnia 2002 roku zginął w niewyjaśnionych okolicznościach w swoim mieszkaniu podczas próby aresztowania. Nie jest jasne, czy popełnił samobójstwo, czy został zabity przez [[służby specjalne]]. Po śmierci Nidala wicepremier Iraku [[Tarik Aziz]] ogłosił, że Nidal nawiązał kontakty w Kuwejcie i Arabii Saudyjskiej, szykując spisek mający na celu obalenie irackiego rządu<ref name=X "p"/><ref name=p>{{cytujX stronę |url=http://www.tygodnikprzeglad.pl/komu-sluzyl-abu-nidal/|tytuł=Komu służył Abu Nidal?|opublikowany = http://www.tygodnikprzeglad.pl/|język=pl}}</ref>.
 
{{Przypisy|2}}