Popé: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m zamieniam magiczny ISBN na szablon |
m Bot odlinkowuje artykuł Wojny Indian; zmiany kosmetyczne |
||
Linia 1:
[[Plik:Pueblos Rio Grande valley.JPG|
[[Plik:Pueblo Acoma.jpg|
'''Popé''' ('''Po'pay''') (ur. ok. [[1630]] - zm. [[1688]]) – lider [[Religia|religijny]] [[Indianie|Indian]] [[Pueblo]] z [[Ameryka Północna|północnoamerykańskiego]] [[Plemię|plemienia]] [[Tewa]] z osiedla [[Ohkay Owingeh]] (dawnej zwanego Pueblo San Juan), przywódca [[Powstanie Indian Pueblo|powstania Indian Pueblo]] z [[Nowy Meksyk|Nowego Meksyku]] przeciwko [[Hiszpania|hiszpańskim]] [[Kolonia (geografia polityczna)|kolonizatorom]] w [[1680]] r. - jedynego skutecznego
== Życiorys ==
O szczegółach z życia Popé, zwłaszcza tych niezwiązanych z rebelią, zachowało się niewiele informacji. Wiadomo jedynie, że Popé był jednym z 47 [[Tubylczy Amerykanie|tubylców]] oskarżonych, aresztowanych i skazanych za praktykowanie "[[Szamanizm|czarów]]" w [[1675]] r. Trzech ze skazanych Hiszpanie zabrali do ich wiosek w celu wykonania tam pokazowych wyroków. Dwóch z nich zostało [[Powieszenie|powieszonych]], a jeden powiesił się sam, zanim wykonano na nim wyrok śmierci. Pozostałych 44 - w tym Popé - zostało publicznie [[Chłosta|wychłostanych]] i skazanych na [[Zakład karny|więzienie]].
Kiedy wieści o tym rozeszły się wśród Pueblo, ich liderzy udali się z dużą liczbą wojowników do [[Santa Fe (Nowy Meksyk)|Santa Fe]], gdzie przetrzymywano skazanych. Hiszpański gubernator [[Juan Francisco de Treviño]] zmuszony był uwolnić więźniów, bowiem wielu żołnierzy z lokalnego garnizonu walczyło w tym czasie z [[Apacze|Apaczami]]. Zły na kolonizatorów Popé wrócił do domu i krótko potem przeniósł się do puebla [[Taos (Nowy Meksyk)|Taos]], gdzie prawdopodobnie zaplanowano powstanie 1680 r. Celem powstania Indian Pueblo było usunięcie hiszpańskich osadników i [[Misja (religia)|misjonarzy]] z ziem Indian Pueblo oraz utrzymanie tradycyjnego stylu życia i religii plemienia.
Zbrojny bunt pod przywództwem Popé'a zaplanowano w tajemnicy przed Hiszpanami (a także kobietami z plemienia) na [[13 sierpnia]]. Jednak z obawy przed zdradą wybuch powstania przyspieszono w ostatniej chwili i już [[10 sierpnia]] zaatakowano misje i rozpoczęto oblężenie Santa Fe. Według samych Hiszpanów, już pierwszy atak Indian spowodował śmierć ok. 500 hiszpańskich kolonistów, w tym 21 księży. W dziesiątym dniu oblężenia stu obrońców Santa Fe zabiło w niespodziewanym wypadzie za mury ok. dwustu napastników i wycofało się do fortu, gdzie na rynku powieszono 47 wziętych do niewoli Indian. Był to jednak jeden z nielicznych sukcesów Hiszpanów podczas całej rebelii.
| |||