Ofiary II wojny światowej: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Ofiary II wojny światowej w poszczególnych państwach: sortowanie w tabeli |
poprawa ujedn. i przek., WP:SK, sortowanie w tabelach cd. |
||
Linia 4:
== Klasyfikacja ofiar ==
Szacowanie liczby zgonów wywołanych wojną lub innymi brutalnymi konfliktami jest kontrowersyjne. Różni historycy przedstawiają wiele różnych szacunków liczby ofiar II wojny światowej<ref>{{Cytuj |tytuł=WAR STATS REDIRECT |data dostępu=2016-11-16 |opublikowany=users.erols.com |url=http://users.erols.com/mwhite28/warstat1.htm#Second}}</ref>. Autorzy książki „''Oxford Companion to World War II”'' utrzymują, że „szacunki liczby zabitych są notorycznie zawodne”<ref>I. C. B. Dear and M. R. D. Foot Oxford Companion to World War II Oxford, 2005; {{ISBN|0-19-280670-X}}, s. 290.</ref>. Poniższa tabela przedstawia informacje na temat liczby ofiar z każdego państwa wraz z informacją na temat liczby ludności, w celu zaprezentowania relatywnego wpływu strat ludzkich na populację. W przypadku, gdy źródła różnią się w szacunkach liczby ofiar, podano zakres wartości w celu zaznaczenia, że nad ostateczną liczbą toczy się dyskusja naukowców. Ofiary militarne składają się z poległych w walce (PWW), zaginionych w walce (ZWW) oraz ofiar śmiertelnych będących wynikiem wypadków, chorób oraz śmierci jeńców wojennych w niewoli. Ofiary cywilne składają się z ofiar [[Naloty strategiczne podczas II wojny światowej|nalotów bombowych]], [[
=== Ofiary II wojny światowej w poszczególnych państwach ===
Linia 548:
|0,32
|-
|Inne
|300 000 000
|
Linia 555:
|
|
|- class="sortbottom"
|'''Uśredniona suma'''
|2 300 000 000<ref name=":2" />
Linia 580:
|-"
! style="text-align:left; background-color:#cedbec; width:10%;"| Państwo
! data-sort-type="number" style="background-color:#cedbec; width:14%;"| Liczba ludności 1939 r.
! data-sort-type="number" style="background-color:#cedbec; width:14%;"| Ofiary militarne
! data-sort-type="number" style="background-color:#cedbec; width:14%;"| Ofiary cywilne w wyniku nalotów aliantów
! data-sort-type="number" style="background-color:#cedbec; width:14%;"| Ofiary cywilne w wyniku działalności nazistów
! data-sort-type="number" style="background-color:#cedbec; width:14%;"| Ofiary cywilne w wyniku wysiedleń Niemców
! data-sort-type="number" style="background-color:#cedbec; width:14%;"| Całkowita liczba ofiar
! data-sort-type="number" style="background-color:#cedbec; width:10%;"| Liczba ofiar jako % populacji z 1939 r.
|-
|align=left| '''Austria'''
Linia 642:
{| class="wikitable sortable" style="text-align: right"
!Republika związkowa
!
!data-sort-type="number" | Ofiary militarne
!data-sort-type="number" | Ofiary cywilne będące wynikiem działalności militarnej i zbrodni przeciwko ludzkości
!data-sort-type="number" | Ofiary cywilne z powodu
chorób i głodu związanych z wojną
!data-sort-type="number" | Suma ofiar cywilnych i militarnych
!data-sort-type="number" | Liczba ofiar jako % populacji z 1940 r.
|-
|[[Armeńska Socjalistyczna Republika Radziecka|Armeńska SRR]]
Linia 786:
|'''13,7%'''
|}
[[Plik:Bundesarchiv Bild 183-L28726, Sowjetische Kriegsgefangene bei Smolensk.jpg|mały|230x230px|Przeludniony niemiecki [[Durchgangslager|obóz przejściowy]] dla jeńców wojennych w pobliżu Smoleńska, sierpień 1941 roku. Według oficjalnych danych podczas II wojny światowej zginęło około 8,7 milionów radzieckich żołnierzy, w tym miliony jeńców wojennych.
* Liczba ludności ZSRR – 194,09 milionów pochodzi z radzieckich źródeł. Ostatnie badania opublikowane w Rosji wskazują, że rzeczywista liczba ludności ZSRR w 1940 roku wynosiła 192 598 000<ref>Andreev, EM, et al., Naselenie Sovetskogo Soiuza, 1922–1991. Moscow, Nauka, 1993; {{ISBN|978-5-02-013479-9}}, s. 118.</ref><ref>[http://demoscope.ru/weekly/knigi/naselenie/naselenie_1922-1991.pdf „НАСЕЛЕНИЕ Советского Союза 1922-1991”] (Pdf). Dostęp 10 May 2016.</ref>.
* Liczba ludności ZSRR objęła także 20 268 000 osób zamieszkałych na terenach anektowanych przez ZSRR w latach 1939–1945<ref>Andreev, EM, et al., Naselenie Sovetskogo Soiuza, 1922–1991. Moscow, Nauka, 1993; {{ISBN|978-5-02-013479-9}}, s. 50–53
Linia 796:
== Holokaust ==
Główny artykuł: [[
=== Żydzi ===
[[Plik:Jew Killings in Ivangorod (1942).jpg|mały|240x240px|Rozstrzelanie żydowskich cywili w Iwanhorodzie na Ukrainie, 1942 rok. Kobieta próbuje osłonić dziecko własnym ciałem, podczas gdy oficer [[Einsatzgruppen|niemieckiej policji bezpieczeństwa]] celuje swój karabin.]]
Termin Holocaust jest używany głównie w stosunku do ludobójstwa około 6 milionów europejskich Żydów podczas II wojny światowej. [[Martin Gilbert]] szacuje, że ofiarami Holocaustu było 5,7 milionów (78%) z 7,3 milionowej populacji Żydów w okupywanej przez Niemców Europie<ref>[[Martin Gilbert]]. ''Atlas of the Holocaust'' 1988 {{ISBN|0-688-12364-3}} s. 242–244.</ref>. Liczbę ofiar śmiertelnych wśród Żydów szacuje się na 4,9 do 5,9 milionów<ref>Niewyk, Donald L. ''The Columbia Guide to the Holocaust'', Columbia University Press, 2000; {{ISBN|0-231-11200-9}}, s. 421.</ref>. Zaliczamy do nich:
* Zabitych w [[
** w [[Auschwitz-Birkenau|Oświęcimiu]] – 1 100 000 ofiar śmiertelnych,
** w [[Obóz zagłady w Treblince|Treblince]] – 850 000,
Linia 817:
|-
!Państwo
!data-sort-type="number" | Liczba ludności żydowskiej w 1933 r.<ref name=":28">Niewyk, Donald L.: ''The Columbia Guide to the Holocaust'', Columbia University Press, 2000; {{ISBN|0-231-11200-9}}, s. 421.</ref>
!data-sort-type="number" | Minimalna szacunkowa liczba ofiar<ref name=":28" />
!data-sort-type="number" | Maksymalna szacunkowa liczba ofiar<ref name=":28" />
!data-sort-type="number" | Minimalna szacunkowa liczba ofiar jako % populacji z 1933 r.
!data-sort-type="number" | Maksymalna szacunkowa liczba ofiar jako % populacji z 1933 r.
!data-sort-type="number" | Uśredniona liczba ofiar jako % populacji z 1933 r.
|-
|Austria
Linia 983:
|95,6%
|89,0%
|- class="sortbottom"
|'''Suma'''
|9 067 000
Linia 1005:
== Nieżydowskie ofiary Holokaustu ==
Niektórzy badacze uważają, że określenie Holocaust powinno odnosić się także do innych ofiar zabitych przez Niemców<ref>A Mosaic of Victims: Non-Jews Persecuted and Murdered by the Nazis. Ed. by Michael Berenbaum New York University Press 1990; {{ISBN|1-85043-251-1}}</ref><ref>{{Cytuj|tytuł=Mosaic of Victims: An Overview|data dostępu=2017-01-14|opublikowany=www.ushmm.org|url=http://www.ushmm.org/wlc/article.php?lang=en&ModuleId=10005149}}</ref>.
* Profesor Donald L. Niewyk uważa, że Holocaust może zostać zdefiniowany na cztery sposoby: pierwszy – jako ludobójstwo Żydów; drugi – jako zbiór kilku równoległych ludobójstw, dotyczący różnych grup; trzeci – zaliczający Cyganów oraz niepełnosprawnych wraz z Żydami oraz czwarty - zawierający w sobie wszystkie niemieckie zbrodnie motywowane nazistowską polityką rasową, takie jak zamordowanie radzieckich jeńców wojennych, polskich i radzieckich cywili, oraz więźniów politycznych, religijnych dysydentów oraz homoseksualistów. Zgodnie z ostatnią definicją liczba ofiar Holocaustu wynosi od 11 do 17 milionów ludzi<ref name=":31">Niewyk, Donald L. The Columbia Guide to the Holocaust, Columbia University Press, 2000; {{ISBN|0-231-11200-9}} [https://books.google.com/books?id=lpDTIUklB2MC&pg=PP1&dq=Niewyk,+Donald+L.+The+Columbia+Guide+to+the+Holocaust&sig=4igufxQHRCNrkjwRuMt1if_mf5M#PPA45,M1 Google Books]</ref>.
* Według College of Education Uniwersytetu Południowej Florydy w efekcie niemieckiej ludobójczej polityki zamordowanych zostało około 11 milionów ludzi<ref>{{Cytuj|tytuł=A Teacher's Guide to the Holocaust-Victims|data dostępu=2017-01-14|opublikowany=fcit.usf.edu|url=http://fcit.usf.edu/Holocaust/people/victims.htm}}</ref>.
* R.J. Rummel oszacował, że w wyniku zorganizowanego przez niemiecki rząd ludobójstwa zginęło 20,9 milionów ludzi<ref>R.J. Rummel. ''Democide Nazi Genocide and Mass Murder''. Transaction 1992; {{ISBN|1-56000-004-X}}, s. 13</ref>.
* [[Timothy Snyder]] uważa, że liczba ofiar nazistów będąca następstwem celowej polityki masowego mordu, takich jak egzekucje, celowe wywoływanie głodu oraz w obozach zagłady wyniosła 10,4 milionów, wliczając 5,4 miliony Żydów<ref>Timothy Snyder, Bloodlands, Basic Books 2010, str. 411–412</ref>.
* Niemiecki uczony Hellmuth Auerbach uważa, że liczba ofiar ery Hitlera wynosi 6 milionów Żydów oraz 7 milionów innych ofiar nazistów<ref>Hellmuth Auerbach: Opfer der nationalsozialistischen Gewaltherrschaft. In: Wolfgang Benz (Hg.): Legenden, Lügen, Vorurteile. Ein Wörterbuch zur Zeitgeschichte. Dtv, Neuauflage 1992, {{ISBN|3-423-04666-X}}, str. 161.</ref>.
* Historyk Dieter Pohl oszacował całkowitą liczbę ofiar ery nazistowskiej na pomiędzy 12 a 14 milionów ludzi, wliczając w to 5,6–5,7 milionów Żydów<ref>Dieter Pohl, Verfolgung und Massenmord in der NS-Zeit 1933–1945, WBG (Wissenschaftliche Buchgesellschaft), 2003; {{ISBN|3534151585}}, s. 153</ref>.
* Liczba ofiar wśród [[Romowie|Romów]] wynosi od 130 000 do 500 000 osób<ref name=":31" /><ref>{{Cytuj|tytuł=Genocide of European Roma (Gypsies), 1939–1945|data dostępu=2017-01-14|opublikowany=www.ushmm.org|url=http://www.ushmm.org/wlc/article.php?lang=en&ModuleId=10005219}}</ref>, a według niektórych źródeł nawet 500 000 do 1 500 000 osób<ref>Hanock, Ian. [http://www.radoc.net/radoc.php?doc=art_e_holocaust_porrajmos&lang=es "Romanies and the Holocaust: A Reevaluation and an Overview"] Stone, D. (ed.) (2004) ''The Historiography of the Holocaust''. Palgrave, Basingstoke and New York.</ref>. Ian Hancock uważał, że proporcjonalnie do ogółu populacji liczba ofiar wśród Romów jest równa "i niemal na pewno przekracza liczbę ofiar wśród Żydów"<ref>Hancock, Ian. [http://www.chgs.umn.edu/histories/victims/romaSinti/jewishResponses.html Jewish Responses to the Porajmos – The Romani Holocaust], Center for Holocaust and Genocide Studies, University of Minnesota.</ref>. Według badacza liczba romskich ofiar była zaniżona, ponieważ byli oni umieszczani w dokumentach wraz z innymi grupami etnicznymi, pod takimi nazwami jak "pozostałość do zlikwidowania", "przybłęda" lub "partyzant"<ref>''Danger! Educated Gypsy'', s. 243, University of Hertfordshire Press, 2010</ref>.
{| class="sortable wikitable" style="text-align: right"
|+Liczba ofiar nazizmu wśród Romów<ref>Niewyk, Donald L. and Francis Nicosia. ''The Columbia Guide to the Holocaust'', Columbia University Press, 2000; {{ISBN|0-231-11200-9}}, s. 422. ''Dane pochodzą z'' ''The Columbia Guide to the Holocaust, którego autorzy utrzymują, że "dane statystyczne dot. strat wśród Cyganów są wyjątkowo niemiarodajne i kontrowersyjne".''</ref>.
!Kraj
!data-sort-type="number" | Przedwojenna
populacja Romów
!data-sort-type="number" | Szacunkowa liczba ofiar
(zaokrąglenie w dół)
!data-sort-type="number" | Szacunkowa liczba ofiar
(zaokrąglenie w górę)
Linia 1119:
|'''285 650'''
|}
* '''Osoby niepełnosprawne''': pomiędzy 200 000 a 250 000 niepełnosprawnych zostało zabitych<ref>{{Cytuj|tytuł=Mentally and Physically Handicapped:Victims of the Nazi Era|data=2007-05-26|data dostępu=2017-01-14|url=http://web.archive.org/web/20070526193835/http://www.ushmm.org/education/resource/handic/handicapped.php?theme=educators}}</ref>. Według Bundesarchiv liczba zabitych w wyniku programów [[Akcja T4]] oraz [[Akcja 14f13]] wyniosła 200 000 osób<ref>[https://www.bundesarchiv.de/geschichte_euthanasie/ Bundesarchiv: Euthanasie-Verbrechen 1939–1945] (Quellen zur Geschichte der "Euthanasie"-Verbrechen 1939–1945 in deutschen und österreichischen Archiven. Ein Inventar. Einführung von Harald Jenner)</ref><ref>''Quellen zur Geschichte der "Euthanasie"-Verbrechen 1939–1945 in deutschen und österreichischen Archiven. Ein Inventar'' [https://www.bundesarchiv.de/geschichte_euthanasie/Inventar_euth_doe.pdf <nowiki>[1]</nowiki>]</ref>.
* '''Jeńcy wojenni''': liczba zamordowanych jeńców wojennych w niemieckiej niewoli wyniosła 3,1 milionów osób<ref>R. J. Rummel. ''Democide Nazi Genocide and Mass Murder''. Transaction 1992 {{ISBN|1-56000-004-X}}. Table A</ref>, wliczając w to od 2,6 do 3 milionów [[Jeńcy sowieccy w niewoli niemieckiej (1941–1945)|obywateli ZSRR]]<ref>{{Cytuj|tytuł=Nazi Persecution of Soviet Prisoners of War|data dostępu=2017-01-14|opublikowany=www.ushmm.org|url=http://www.ushmm.org/wlc/article.php?lang=en&ModuleId=10007178}}</ref>.
* '''Polscy chrześcijanie''': w wyniku nazistowskich zbrodni zostało zamordowanych 2,77 milionów polskich chrześcijan<ref>{{Cytuj|tytuł=POLSKA 1939-1945 - STRATY OSOBOWE I OFIARY REPRESJI POD DWIEMA OKUPACJAMI|data=2012-03-23|data dostępu=2017-01-14|url=https://web.archive.org/web/20120323161233/http://niniwa2.cba.pl/polska_1939_1945.htm}}</ref>.
* '''Rosjanie, Ukraińcy i Białorusini''': [[Słowianie]] według nazistowskiej ideologii byli bezużytecznymi [[Untermensch|podludźmi]], w związku z czym ich przywódcy, radziecka elita miała zostać zamordowana, a pozostała populacja miała zostać zniewolona lub wydalona dalej na wschód. W efekcie miliony cywili ZSRR zostały celowo zabite, zagłodzone na śmierć lub zmarły z wycieńczenia<ref>{{Cytuj|tytuł=The German Army and the Racial Nature of the War against the Soviet Union|data dostępu=2017-01-14|opublikowany=www.ushmm.org|url=http://www.ushmm.org/wlc/article.php?lang=en&ModuleId=10007182}}</ref>. Współczesne rosyjskie źródła w odniesieniu do strat cywilnych na terenie okupywanego ZSRR używają określeń "ludobójstwo" i "rozmyślna eksterminacja". Cywile zabici w akcjach odwetowych podczas [[Partyzantka radziecka#Partyzantka po ataku III Rzeszy na ZSRR|wojny partyzanckiej]] oraz w wyniku związanego z wojną głodu stanowią znaczną część ofiar<ref>Rossiiskaia Akademiia nauk. ''Liudskie poteri SSSR v period vtoroi mirovoi voiny: sbornik statei''. Sankt-Peterburg 1995; {{ISBN|5-86789-023-6}}. M.V. Philimoshin of the War Ministry of the Russian Federation ''About the results of calculation of losses among the civilian population of the USSR and Russian Federation 1941–1945'', str 124–31 (w j. rosyjskim; straty dot. terytorium ZSRR w 1941 r., wliczając w to polskie terytorium anektowane w 1939–40).</ref>. ''Cambridge History of Russia'' szacuje całkowitą liczbę ofiar cywilnych na terenie okupywanego przez nazistów ZSRR na 13,7 milionów ludzi, wliczając w to 2 miliony żydów. Dodatkowo w wewnętrznych częściach ZSRR poniosło śmierć 2,6 milionów osób. Autor zaznacza, że "''zakres błędu w tej liczbie jest bardzo szeroki''". Co najmniej 1 milion zginął w [[gułag]]ach oraz w wyniku deportacji, wiele osób zginęło także w efekcie ewakuacji, niedożywienia oraz chorób wewnątrz kraju. Autor uważa, że Stalin i Hitler "''byli oboje odpowiedzialni za te śmierci, ale na różne sposoby''" oraz że "''w skrócie ogólny obraz wojennych strat sowieckich przypomina układankę. Ogólny zarys jest jasny: ludzie ginęli w ogromnych liczbach, ale w wielu różnych przygnębiających i strasznych okolicznościach. Jednakże pojedyncze puzzle układanki nie pasują do siebie, część się nakłada a inne trzeba dopiero odnaleźć''"<ref>Perrie, Maureen (2006), The Cambridge History of Russia: The twentieth century, Cambridge University Press (2006), str. 225–27; {{ISBN|0-521-81144-9}}</ref>. Bohdan Witwicki oszacował ilość "motywowanych rasizmem" ofiar wśród Ukraińców na 3 miliony osób, a Białorusinów na 1,4 milionów<ref>Bohdan Wytwycky,''The Other Holocaust: Many Circles of Hell'' The Novak Report, 1980</ref><ref>Niewyk, Donald L. (2000) ''The Columbia Guide to the Holocaust'', Columbia University Press, 2000; {{ISBN|0-231-11200-9}}, str. 49</ref>. Według [[Paul Robert Magocsi|Paula Roberta Magocsiego]] pomiędzy 1941 a 1945 rokiem na terenach odpowiadających współczesnej Ukrainie w wyniku nazistowskiej polityki eksterminacji zamordowano 3 000 000 Ukraińców oraz innych osób nieżydowskiego wyznania<ref>Magocsi, Paul Robert (1996). [https://books.google.com/books?id=t124cP06gg0C&printsec=frontcover&dq=A+History+of+Ukraine ''A History of Ukraine'']. University of Toronto Press. str. 633.[[International Standard Book Number|ISBN]] [[Specjalna:BookSources/9780802078209|9780802078209]].</ref>. Dieter Pohl szacuje, że całkowita liczba ofiar nazistowskiej polityki w ZSRR wyniosła 500 000 cywili zabitych w ramach represji na partyzantach, 1 milion ofiar nazistowskiego [[Plan głodowy|planu głodowego]], 3 miliony sowieckich jeńców wojennych oraz 1 milion żydów (wewnątrz przedwojennych granic)<ref>Dieter Pohl, Verfolgung und Massenmord in der NS-Zeit 1933–1945, WBG (Wissenschaftliche Buchgesellschaft), 2003; {{ISBN|3534151585}}, str. 109, 128, 153</ref>. Sowiecki autor Georgij A. Kumanew oszacował liczbę sowieckich cywilnych ofiar na terenie okupywanego przez nazistów ZSRR na 8,2 milionów osób (4 miliony Ukraińców, 2,5 miliona Białorusinów i 1,7 milionów Rosjan)<ref>Michael Berenbaum (ed.), ''A Mosaic of Victims: Non-Jews Persecuted and Murdered by the Nazis'', New York University Press, 1990; {{ISBN|1-85043-251-1}}</ref>. Raport [[Rosyjska Akademia Nauk|Rosyjskiej Akademii Nauk]] z 1995 r. podaje ilość ofiar niemieckiej okupacji w liczbie 13,7 milionów cywili (wliczając żydów): 7,4 milionów ofiar nazistowskiego ludobójstwa i akcji odwetowych; 2,2 miliony deportowanych do Niemiec na [[Roboty przymusowe w III Rzeszy|przymusowe roboty]] oraz 4,1 miliona ofiar śmiertelnych głodu i chorób na terytorium okupywanym. Na poparcie tych liczb zacytowano publikacje opublikowane w ZSRR<ref>''Straty ludzkie ZSRR w okresie II wojny światowej: Kolekcja artykułów'' (po rosyjsku). Saint-Petersburg, 1995; {{ISBN|5-86789-023-6}}. M.W. Filimoszin ''O wynikach kalkulacji strat w cywilnej populacji ZSRR i Federacji Rosyjskiej 1941-1945'', str 124–31.
Artykuł Rosyjskiej Akademii Nauk autorstwa M.W. Filimoszina oparł swoje szacunki na źródłach opublikowanych w ZSRR.</ref>.
* '''Homoseksualiści''': Według [[United States Holocaust Memorial Museum]] "Pomiędzy 1933 a 1945 policja aresztowała około 100 000 mężczyzn jako homoseksualistów. Większość ze skazanych przez sądy 50 000 mężczyzn została osadzona w standardowych więzieniach, a pomiędzy 5000 a 15000 zostało internowanych w [[Obozy niemieckie 1933–1945|obozach koncentracyjnych]]. Nie istnieją znane statystyki dotyczące liczby homoseksualistów zmarłych w obozach<ref>{{Cytuj|tytuł=Persecution of Homosexuals in the Third Reich|data dostępu=2017-01-15|opublikowany=www.ushmm.org|url=http://www.ushmm.org/wlc/en/article.php?ModuleId=10005261}}</ref>.
* '''Inne ofiary nazistowskich prześladowań''': Pomiędzy 1000 a 2000 rzymskokatolickich duchownych<ref name=":34">{{Cytuj|tytuł=World War II|data dostępu=2017-01-15|wydawca=PediaPress|s=230|url=https://books.google.pl/books?id=46OSeit3bUAC&pg=PA230&lpg=PA230&dq=Between+1,000+and+2,000+Roman+Catholic+clergy+nazi&source=bl&ots=SqZ1Nm0N7B&sig=J6jwwD2pH-T-PfjYJGczGxzKFvc&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjPjd7Z28TRAhWGfiwKHfHtA3YQ6AEIHDAA#v=onepage&q&f=false|język=en}}</ref>, około 1000 [[Świadkowie Jehowy|Świadków Jehowy]]<ref>{{Cytuj|tytuł=Jehovah's Witnesses|data dostępu=2017-01-15|opublikowany=www.ushmm.org|url=http://www.ushmm.org/wlc/article.php?lang=en&ModuleId=10005394}}</ref> oraz nieznana liczba [[Wolnomularstwo|wolnomularzy]]<ref name=":34" /><ref>{{Cytuj|tytuł=Freemasonry under the Nazi Regime|data dostępu=2017-01-15|opublikowany=www.ushmm.org|url=http://www.ushmm.org/wlc/article.php?lang=en&ModuleId=10007187}}</ref> zmarła w nazistowskich więzieniach i obozach. "''Los osób czarnoskórych w latach 1933-1945 w Nazistowskich Niemczech i na terenach okupywanych przez III Rzeszę rozciągał się od izolacji do prześladowania, sterylizacji, eksperymentów medycznych, uwięzienia, aktów okrucieństwa i morderstwa
* '''Serbowie''': Liczba Serbów zamordowanych przez [[Ustasze|ustaszy]] jest przedmiotem debaty historycznej, a jej szacunki znacznie się od siebie różnią. [[Jad Waszem]] szacuje, że zamordowanych zostało około 500 000, wypędzonych 250 000, a 200 000 zmuszonych do przejścia na katolicyzm<ref>[http://www1.yadvashem.org/odot_pdf/Microsoft%20Word%20-%205930.pdf "Croatia" profile], [[Jad Waszem]], Shoah Resource Center.</ref>. Według United States Holocaust Memorial Museum ustasze zamordowali pomiędzy 320 000 a 340 000 etnicznych Serbów w [[Niepodległe Państwo Chorwackie|Niepodległym Państwie Chorwackim]] w latach 1941-45, w tym od 45 000 do 52 000 zamordowano w [[Jasenovac (obóz koncentracyjny)|obozie koncentracyjnym Jasenovac]]<ref>{{Cytuj|tytuł=Jasenovac|data dostępu=2017-01-15|opublikowany=www.ushmm.org|url=http://www.ushmm.org/wlc/en/article.php?ModuleId=10005449#seealso}}</ref>. Według [[Centrum Szymona Wiesenthala]] co najmniej 90 000 Serbów, Żydów, Cyganów oraz chorwackich antyfaszystów zginęło z rąk ustaszy w obozie Jasenovac<ref>{{Cytuj|tytuł=Wiesenthal Center: Croatia Must Act To Counter Veneration Of Fascist Ustashe Past|czasopismo=Simon Wiesenthal Center|data dostępu=2017-01-15|url=http://www.wiesenthal.com/site/apps/nlnet/content2.aspx?c=lsKWLbPJLnF&b=4442245&ct=5851813#.VKbzIvldUXs}}</ref>. Według źródeł jugosłowiańskich opublikowanych podczas [[Socjalistyczna Federacyjna Republika Jugosławii|okresu panowania Broza Tito]] szacunkowa liczba serbskich ofiar wynosi od 200 000 do 600 000 osób<ref>Vladimir Dedijer, ''History of Yugoslavia'', McGraw-Hill Inc. (USA), 1975; {{ISBN|0-07-016235-2}}, s. 582</ref>.
== Japońskie zbrodnie wojenne ==
Suma ofiar śmiertelnych drugiej wojny światowej zawiera także ofiary japońskich zbrodni wojennych.
* R. J. Rummel oszacował liczbę cywilnych ofiar japońskiego ludobójstwa na 5 424 000 osoby. Liczba ta rozkłada się następująco w poszczególnych krajach: Chiny - 3 695 000 ofiar, [[Indochiny]] - 475 000, Korea - 378 000, Indonezja - 375 000, [[Malaje]] i [[Singapur]] - 283 000, Filipiny - 119 000, [[Mjanma|Birma]] - 60 000 i wyspy pacyficzne - 57 000. Według naukowca całkowita liczba japońskich zbrodni wojennych ofiar wśród jeńców wojennych wynosiła 539 000. W zależności od narodowości jeńców liczby te wynosiły: Chiny - 400 000, [[Indochiny Francuskie]] - 30 000, Filipiny - 27 300, Holandia - 25 000, Francja - 14 000, Wielka Brytania - 13 000, Brytyjskie kolonie - 11 000, USA - 10 700, Australia - 8 000<ref name=":35" /><ref>{{Cytuj|autor=Rummel, R. J. (Rudolph J.), 1932-2014.|tytuł=Statistics of democide : genocide and mass murder since 1900|data=[1998]|isbn=3825840107|miejsce=Münster|wydawca=LIT|oclc=41085383|url=https://www.worldcat.org/oclc/41085383}}</ref>.
* Werner Gruhl oszacował liczbę cywilnych ofiar Japończyków na 20 365 000 osób. Liczba ofiar według pochodzenia: Chiny - 12 392 000, Indochiny - 1 500 000, Korea - 500 000, [[Holenderskie Indie Wschodnie]] - 3 000 000, Malaje i Singapur - 100 000, Filipiny - 500 000, Birma - 170 000, robotnicy przymusowi w Południowo-wschodniej Azji - 70 000, internowani nieazjatyccy cywile - 30 000, [[Timor]] - 60 000, Tajlandia i wyspy pacyficzne - 60 000. Szacowana przez niego liczba ofiar wśród jeńców wojennych to 331 584 osoby, co z uwzględnieniem narodowości rozkłada się następująco: Chiny - 270 000, Filipiny - 20 000, USA - 12 935, Wielka Brytania - 12 433, Holandia - 8 500, Australia - 7 412, Kanada - 273, i Nowa Zelandia - 31<ref>{{Cytuj|autor=Gruhl, Werner.|tytuł=Imperial Japan's World War Two, 1931-1945|data=2007|isbn=9780765803528|miejsce=New Brunswick|wydawca=Transaction Publishers|oclc=76871604|url=https://www.worldcat.org/oclc/76871604}}</ref>.
* 11 000 indyjskich jeńców wojennych spośród 60 000 pojmanych w wyniku [[Bitwa o Singapur|kapitulacji Singapuru]], zginęło w niewoli<ref>Ian Dear; MRD Foot:''The Oxford Companion to World War II'' (2001) s. 443</ref>.
* Spośród 130 895 zachodnich cywili internowanych przez Japończyków, 14 675 zginęło w wyniku głodu i chorób<ref>{{Cytuj|autor=Waterford, Van.|tytuł=Prisoners of the Japanese in World War II : statistical history, personal narratives, and memorials concerning POWs in camps and on hellships, civilian internees, Asian slave laborers, and others captured in the Pacific Theater|data=1994|isbn=0899508936|opis=(liczby zaczerpnięte De Japanse Burgenkampen autorstwa D. Van Veldena)|miejsce=Jefferson, N.C.|wydawca=McFarland|s=141–46|oclc=28150530|url=https://www.worldcat.org/oclc/28150530}}</ref><ref>{{Cytuj|autor=Archer, Bernice, 1940-|tytuł=The internment of Western civilians under the Japanese, 1941-1945 : a patchwork of internment|data=2008|isbn=9622099106|miejsce=Hong Kong|wydawca=Hong Kong University Press|s=5|oclc=221134520|url=https://www.worldcat.org/oclc/221134520}}</ref>.
|