Jan Grot: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m →‎Konotacje w kulturze: drobne redakcyjne
m MalarzBOT: poprawiam link tożsamy z tekstem linka
Linia 42:
 
== Życiorys ==
Był synem [[podkomorzyPodkomorzy|podkomorzego]] [[Sandomierz|sandomierskiego]] (który piastował także urząd [[kasztelan]]a [[Połaniec]]kiego). Od 1313 był kanclerzem kujawskim, od 1318 łęczyckim przy [[Władysław Łokietek|Władysławie Łokietku]]. W 1325 odbył studia w [[Bolonia|Bolonii]]. 1 października 1326 został biskupem krakowskim, sakrę biskupią otrzymał w 1327.
 
== Polityka ==
W 1322 oczyścił się z zarzutów [[Jan Muskata|Jana Muskaty]] o sprzeniewierzenie pieniędzy zbieranych na [[Świętopietrze|kolektę papieską]]. W 1328 jego wysłannik zdefraudował 20 grzywien złota, przeznaczonego dla papieża. W 1329 po raz drugi padł ofiarą oszustwa, gdy wysłany przez niego [[Zakon krzyżacki|zakonnik krzyżacki]] zawłaszczył pieniądze biskupa. Wszedł wówczas w konflikt z kolektorem i nuncjuszem papieskim w Polsce [[Piotr z Alwerni|Piotrem z Alwerni]], który oskarżał go o rabunek dóbr kościelnych. Papież w 1334 odwołał nuncjusza. Stanął na czele opozycji wobec [[Kazimierz Wielki|Kazimierza Wielkiego]], niechętny jego polityce ustępstw wobec Krzyżaków. W 1334 rzucił [[Ekskomunika|klątwę]] na króla i nałożył [[interdykt]] na diecezję. Wystąpił w obronie wolności biskupstwa krakowskiego wobec monarchii i przeciwko jej obciążeniom finansowym na rzecz państwa. W odpowiedzi Kazimierz oskarżył biskupa przed papieżem o zdradzanie tajemnic stanu, nawoływanie do buntu i nadużycia w nadawaniu [[beneficjumBeneficjum|beneficjów kościelnych]]. Napominany przez papieża do pojednania z królem, pozostał nieprzejednany. W 1338, gdy [[ekskomunikaEkskomunika|ekskomunikowany]] król wszedł do katedry [[wawel]]skiej biskup przerwał nabożeństwo. Dokonał też najazdu zbrojnego na Wawel pod nieobecność króla, by uwolnić swojego sługę. Stał się jednym z głównych świadków w [[procesProces warszawski 1339|procesie warszawskim]] w 1339 przeciwko Krzyżakom. Posłował do papieża do [[Awinion]]u w celu zatwierdzenia wyroku tego procesu. W 1341 papież mianował go swoim komisarzem do pertraktacji z zakonem krzyżackim, w tym roku otrzymał też [[paliusz]] arcybiskupi. W 1343 pojednał się z Kazimierzem, nie podpisał się jednak pod [[pokójPokój kaliski|pokojem kaliskim]] (1343).
 
== Działalność w diecezji ==
Linia 51:
 
== Konotacje w kulturze ==
Postać arcybiskupa Jana Grota pojawiła się dwukrotnie w polskich produkcjach filmowych: w 1975 w filmie fabularnym w reżyserii [[Ewa Petelska|Ewy]] i [[Czesław Petelski|Czesława Petelskich]] pt. ''[[Kazimierz Wielki (film)|Kazimierz Wielki]]'' oraz w 2018 w serialu telewizyjnym ''[[Korona królów|Korona królów]]'' w reżyserii [[Wojciech Pacyna|Wojciecha Pacyny]] i [[Jacek Sołtysiak|Jacka Sołtysiaka]]<ref>{{Cytuj stronę | url =http://www.filmpolski.pl/fp/index.php?osoba=11159499 | tytuł =Jan Grot | autor = | opublikowany =filmpolski.pl | data = | język =pl | data dostępu = 2018-01-14}}</ref>.
 
{{Przypisy}}