Waldemar Łysiak: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
m Bot poprawa: linki wewnętrzne, apostrofy, cudzysłowy itp.
Linia 31:
 
== Życiorys ==
Waldemar Łysiak jest synem inżyniera Stanisława Łysiaka oraz Wiktorii z Kowalewskich{{r|WPPiBL200}}. Dwie starsze siostry Łysiaka zginęły w [[Powstanie warszawskie|Powstaniu Warszawskim]]{{r|ŁnŁ353}}. Ukończył [[XXXV Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Prusa w Warszawie|Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Prusa w Warszawie]]{{r|WPPiBL200}}. W latach 1963–1968 studiował na Wydziale Architektury [[Politechnika Warszawska|Politechniki Warszawskiej]] i uzyskał tytuł inżyniera architekta ze specjalizacją w zakresie konserwacji zabytków{{r|WPPiBL200}}. W latach 1968–1971 pracował w państwowym przedsiębiorstwie [[Pracownie Konserwacji Zabytków]]{{r|WPPiBL200}}. Następnie studiował historię sztuki na [[SapienzaUniwersytet -La UniwersytetSapienza w RzymskiRzymie|Uniwersytecie Rzymskim]] w latach 1970–1972 oraz w Międzynarodowym Centrum Studiów nad Ochroną i Konserwacją Zabytków w [[Rzym]]ie w latach 1970–1973{{r|WPPiBL200}}. W 1977 obronił na [[Wydział Architektury Politechniki Warszawskiej|Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej]] pracę [[Doktor (stopień naukowy)|doktorską]] pt. ''Doktryna fortyfikacyjna Napoleona'', pisaną pod kierunkiem profesora [[Andrzej Gruszecki|Andrzeja Gruszeckiego]]{{r|ŁnŁ353}}. Wykładał historię kultury i cywilizacji na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej{{r|WPPiBL200}}.
 
Łysiak ożenił się w 1965 roku z Zofią Poisel{{r|WPPiBL200|ŁnŁ353}}. Ma troje dzieci; jego syn [[Tomasz Łysiak]] jest [[dziennikarz]]em [[radio]]wym i [[aktor]]em.
 
Łysiak jest [[Bibliofilstwo|bibliofilem]], jego zbiór zawiera m.in. rękopisy wierszy [[Cyprian Kamil Norwid|Norwida]] oraz jedyny zachowany pierwodruk ''[[Treny|Trenów]]'' [[Jan Kochanowski|Kochanowskiego]]<ref>{{Cytuj stronę | url = https://polonia.dk/news/show/9633| tytuł =Łysiak Trenów nie dał | opublikowany =polonia.dk | data =2001-10-20 | język =pl | data dostępu = 2017-01-29}}</ref><ref>{{Cytuj stronę | url =http://wiadomosci.wp.pl/kat,1345,title,Pierwodruk-Trenow-dla-Biblioteki-Kornickiej,wid,209263,wiadomosc.html?&ticaid=11887c | tytuł =Pierwodruk "Trenów"„Trenów” dla Biblioteki Kórnickiej | opublikowany = wiadomosci.wp.pl | data =2002-06-22 | język =pl | data dostępu = 2017-01-29}}</ref>.
 
== Twórczość ==
=== Pisarstwo ===
{{Osobny artykuł|Lista książek Waldemara Łysiaka}}
Pierwszą powieścią była ''Kolebka'' wydana w 1974, nagrodzona w konkursie z okazji 50-lecia [[Związek Literatów Polskich|ZLP]] i 25-lecia [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|PRL]]. Po powrocie ze studiów na [[SapienzaUniwersytet -La UniwersytetSapienza w RzymskiRzymie|La Sapienzy]] napisał esej o [[Orvieto]], który stał się później częścią wydanych w 1974 ''Wysp zaczarowanych''.
 
Jego kolejne publikacje to książki o tematyce napoleońskiej. ''Szuańska ballada'' z 1976 to historia konfliktu pomiędzy Napoleonem Bonaparte i [[Georges Cadoudal|Georges'emGeorges’em Cadoudalem]], przywódcą rojalistycznych [[Szuanie|szuanów]]. Wydany w 1980 ''Szachista'' opisuje nieudaną próbę porwania Napoleona, którą zaplanowali [[torysi]] pod przywództwem [[Robert Stewart (wicehrabia Castlereagh)|Roberta Castlereagh]]. Uprowadzenia próbowano dokonać przy pomocy [[Mechaniczny Turek|Mechanicznego Turka]]. Inne książki o podobnej tematyce z tego okresu to: ''Francuska ścieżka'' (1976), ''Empirowy pasjans'' (1977), ''Cesarski poker'' (1978).
 
W 1981 opublikował ''Flet z mandragory'' (ukończony w 1978). W 1984 wydał zbiór opowiadań „''MW''”, {{fakt|pod okiem PRL-owskiej [[cenzura|cenzury]] przemycił opis [[Zbrodnia katyńska|zbrodni katyńskiej]] opisując fikcyjny „mord na szwoleżerach polskich w Bourreaugne”|data=2017-10}} („bourreau” to po [[Język francuski|francusku]] kat).
 
Łysiak jest autorem trylogii „łotrzykowsko-heroicznej”, w skład której wchodzą następujące książki: tom 1 – ''Dobry'' (1990), tom 2 – ''Konkwista'' (1988, opublikowana pod pseudonimem "Valdemar„Valdemar Baldhead"Baldhead”) i tom 3 – ''Najlepszy'' (1992). W 2006 ukazał się ''Najgorszy'', zmieniając cykl w czteroksiąg. Choć każda z książek cyklu jest osobnym dziełem, to łączą się ze sobą tematyką, postaciami i stylistyką okładek. Ze względu na okładkę i nawiązanie tytułem mogłoby się wydawać, że cykl ma 5 części, ale wydany w 1990 ''Lepszy'' jest pamiętnikiem zmagań autora z cenzurą.
 
Waldemar Łysiak jest także autorem ośmiotomowego ilustrowanego przewodnika po malarstwie ''Malarstwo białego człowieka'', wydanego w latach 1997-2000 oraz monografii [[Frank Lloyd Wright|Franka Lloyd Wrighta]].
 
Wydał też cztery publikacje o charakterze publicystycznym – ''Stulecie kłamców'' (2000), ''Rzeczpospolitą kłamców – Salon'' (2004), dwuczęściowy ''Alfabet szulerów – Salon 2'' (2006) oraz ''Mitologię świata bez klamek'' (2008). W pierwszej z nich przedstawia swoją wizję kłamstw występujących jego zdaniem powszechnie w [[Polityka|polityce]], dotyczących [[Wojnawojna|wojny]], [[Pokój (polityka)|pokoju]], [[Demokracja|demokracji]], [[Ekonomia|ekonomii]], [[Dekolonizacja|dekolonizacji]], [[komunizm]]u, [[libertynizm]]u i [[relatywizm]]u.
 
''Rzeczpospolita kłamców – Salon'' jest z kolei kontynuacją treści poruszanych we wcześniejszych książkach, ale tym razem Łysiak zajmuje się tym, co uważa za kłamliwe w polskim życiu publicznym. Obiektem krytyki stał się w niej m.in. [[Adam Michnik]], [[Jacek Kuroń]], a także środowisko byłego [[Komitet Obrony Robotników|KOR-u]] nazwane przez niego „[[różowy salon|różowym salonem]]”, które jego zdaniem kontroluje polskie media i politykę. Celami krytyki pisarza stali się również polscy laureaci [[Nagroda Nobla|nagrody Nobla]]: [[Wisława Szymborska]] i [[Czesław Miłosz]], którym zarzucał antypolską postawę. W przypadku Miłosza zarzucono mu manipulację cytatami i sfałszowanie intencji autora<ref>[http://www.us.szc.pl/teka_8_artykuly?xml=load_page&st=7051&ar=1&id=6757&gs=&pid=8610 Tomasz Czapiewski ''Błotne kąpiele'']</ref>. W 2005 książka została nominowana do [[Nagroda Literacka im. Józefa Mackiewicza|nagrody im. Józefa Mackiewicza]].
Linia 71:
imienia generała Tadeusza Kościuszki|s=96-97}}</ref>.
 
Dosadność i wulgarność wypowiedzi Łysiaka w przestrzeni publicznej była krytykowana przez badaczy lingwistyki. Mirosław Karwat opisał język używany przez Łysiaka jako „demagogię prostacką”, rozumianą jako „paradoksalną symbiozę widocznej tendencyjności, złej woli [...] oraz wspólnego przeżywania − przez nadawcę, jak i wdzięcznych odbiorców takiej krytyki − «prawdy subiektywnej»<ref>{{Cytuj|autor=Mirosław Karwat|tytuł=Demagogiczne schematy krytyki przeciwników|czasopismo=Studia Pragmalingwistyczne|data=2015|wolumin=VII|s=31, 34}}</ref>. Iwona Benenowska, analizując pogardliwe wypowiedzi Łysiaka wobec [[Lech Wałęsa|Lecha Wałęsy]], skonstatowała, że radykalnie różnią się od erudycyjnych pism eseisty o tematyce historycznej i stanowią przykład „chłostania słowem o niskich rejestrach”<ref>{{Cytuj|autor=Iwona Benenowska|tytuł=Dosadność, odwaga, bezkompromisowość ..., czy agresja językowa? Waldemar Łysiak o Lechu Wałęsie w "Micie„Micie tytana Nikodema W."|czasopismo=Bydgoskie Studia nad Pragmatyką Językową|data=2015|s=328}}</ref>.
 
== Krytyka ==
Jeszcze w 1981 roku Waldemar Łysiak, jak wynika z relacji prezesa Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej Sławomira Tabkowskiego, miał spotykać się z zarzutami dotowania [[Polska Zjednoczona Partia Robotnicza|Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej]]. Łysiak zaprzeczał tym pomówieniom, jednakże Tabkowski wyjaśniał ich przyczynę tym, iż wydawnictwo, które osiągało dochody z publikacji książek eseisty (sprzedawanych nawet w półmilionowych nakładach), przekazywało zysk partii<ref>{{Cytuj|autor=Marta Polaczek-Bigaj|tytuł=Robotnicza Spółdzielnia Wydawnicza "Prasa„Prasa-Książka-Ruch"Ruch” u schyłku okresu PRL i przyczyny jej likwidacji|czasopismo=Kultura i Wychowanie|data=2013|s=58}}</ref>.
 
== Przypisy ==