Gazociąg Jamał-Europa: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy |
rozbudowa artykułu, dodanie linków |
||
Linia 1:
[[Plik:Yamal-europe.png|thumb|upright=1.3|Gazociąg Jamał-Europa]]
[[Plik:Major russian gas pipelines to europe.png|thumb|upright=1.3|Główne istniejące i planowane gazociągi z Rosji do Europy ]]
'''Gazociąg Jamał-Europa''', '''gazociąg Jamalski'''<ref>{{Cytuj stronę | url = http://ksng.gugik.gov.pl/pliki/zeszyty/zeszyt_11.pdf | tytuł = Nazewnictwo geograficzne świata. Zeszyt 11. Europa. Część I| opublikowany = Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Polski przy Głównym Geodecie Kraju | strony = 183 | data = 2009 | data dostępu = 2017-10-06}}</ref> – [[gazociąg]] [[Tranzyt (transport)|tranzytowy]] o łącznej długości 4196 kilometrów, budowany w celu połączenia [[Europa|Europy]] ze złożami [[Gaz ziemny|gazu ziemnego]] na półwyspie [[Jamał]].▼
▲'''Gazociąg Jamał-Europa''', '''gazociąg Jamalski'''<ref>{{Cytuj stronę
== Gazociąg na terytorium Polski ==▼
Na terytorium [[Polska|Polski]] gazociąg budowany był i oddawany do eksploatacji etapami. W listopadzie 1996 roku zakończono prace budowlano-montażowe na pierwszym 107-kilometrowym odcinku, na trasie [[Górzyca (województwo lubuskie)|Górzyca]] – [[Lwówek]], który umożliwia przesyłanie gazu z [[Rosja|Rosji]] przez Polskę do [[Niemcy|Niemiec]]. W latach 1997–1999 realizowana była budowa drugiego odcinka o długości ok. 210 kilometrów na trasie Lwówek–[[Włocławek]] oraz trzeciego o długości ok. 365 kilometrów na trasie Włocławek – [[Kondratki]].▼
25 sierpnia 1993 roku zostało podpisane „Porozumienie między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Federacji Rosyjskiej o budowie systemu gazociągów dla tranzytu gazu rosyjskiego przez terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i dostaw gazu do Rzeczypospolitej Polskiej”. Według niego projektowanie, wykonawstwo, dostawa materiałów i urządzeń miało być realizowane przede wszystkim przez polskie firmy na podstawie umów zawieranych przez EuRoPol GAZ s.a. Projekt wykonał Gazoprojekt SA z Wrocławia<ref name=":4">{{Cytuj |autor = |tytuł = Wykonawstwo |data = |data dostępu = 2018-02-04 |opublikowany = www.europolgaz.com.pl |url = https://www.europolgaz.com.pl/o-gazociagu/historia-budowy/wykonawstwo}}</ref>. Roboty budowlano-montażowe w zakresie części liniowej wykonały firmy Gazobudowa, GAZ-2000, Megagaz i Karpaty. Wszystkie pięć tłoczni zbudowała firma ABB Zamech Elbląg<ref name=":4" />. System sterowania i przetwarzania danych wykonała firma Alstom Polska<ref name=":4" />.
Przekroczenia rzek wykonały firmy<ref name=":4" />:
* Wisły - metodą wykopu otwartego - polski oddział firmy Habau Austria
* Warty - metodą mikrotunelingu - Freitag Budpol
* Noteci Zachodniej - metodą wykopu otwartego (na palach) - Freitag Budpol
* Skrwa - metodą mikrotunelingu - spółka Gazobudowa
* Narwi w dwóch miejscach - wykop otwarty - spółka Karpaty
▲Na terytorium [[Polska|Polski]] gazociąg
We wrześniu 1999 roku [[EuRoPol GAZ]] S.A. zakończył budowę całej pierwszej nitki gazociągu Jamał-Europa na terytorium Polski. Ostatni, tzw. złoty spaw na gazociągu wykonano 23 września 1999 roku, w miejscowości [[Chełsty (województwo mazowieckie)|Chełsty]], gmina Różan.
== Przebieg na terytorium Rosji ==
Właścicielem gazociągu jest EuRoPol GAZ S.A. w którym udziały mają [[Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo|PGNiG]] (48%), [[Gazprom]] (48%) i [[Gas-Trading]] (4%)<ref>[http://biznes.onet.pl/wiadomosci/energetyka/pgnig-blokuje-200-mln-euro-dla-gazpromu-rosjanie-reaguja/sv3hsl PGNiG blokuje 200 mln euro dla Gazpromu].</ref>.▼
Trasa biegnie od węzła przesyłu gazu [[Torżok]] w obwodzie [[Obwód twerski|Twerskim]], gdzie odbiera gaz z Regionów Północnego Tyny (SRTO) - gazociąg Torzhok . Sekcja rosyjska ma 402 km długości i trzy tłocznie: [[Rżew|Rżewską]], [[Chołm-Żyrkowskij|Chołm-Żyrkowską]] i [[Smoleńsk|Smoleńską]]<ref>{{Cytuj |tytuł = EuRoPol Gaz modernizuje system konserwacji Gazociągu Jamalskiego - BiznesAlert.pl |czasopismo = BiznesAlert.pl |data = 2016-04-14 |data dostępu = 2018-02-04 |url = http://biznesalert.pl/europol-gaz-modernizuje-system-konserwacji-gazociagu-jamalskiego/ |język = pl-PL}}</ref>.
== Przebieg na terytorum Białorusi ==
▲== Przypisy ==
Trasa o długości 575 kilometrów przebiega przez Białoruś z 5 stacjami kompresorowymi: [[Nieśwież|Nieświeską]], Krupską, [[Słonim|Słonimską]], [[Mińsk|Mińską]] i [[Orsza|Orszańską]]<ref name=":5">{{Cytuj |tytuł = Yamal – Europe |data dostępu = 2018-02-04 |opublikowany = www.gazprom.com |url = http://www.gazprom.com/about/production/projects/pipelines/active/yamal-evropa/ |język = en}}</ref>.
Trasa gazociągu przebiega przez 5 województw: podlaskie, mazowieckie, kujawsko-pomorskie, wielkopolskie oraz lubuskie i rozpoczyna się we wsi [[Kondratki]] (położonej na płd. od Białegostoku), kończy zaś we wsi [[Górzyca (województwo lubuskie)|Górzyca]] (położonej na płn. od Słubic). Przebiega on głównie przez tereny rolne, które można uprawiać, gdyż przykrywa go około 1,5 m warstwa ziemi<ref>T. Kubacka KOMPENDIUM WIEDZY O PRZEDSIĘBIORSTWIE ENERGETYCZNYM SGT EUROPOL GAZ SA http://www.rynek-gazu.cire.pl[dostęp 03-02-2018] (pdf)</ref>. W terenach lesnych pozostawiono bezpośrednio nad gazociagiem 8 metrowy pas niezalesiony<ref name=":4" />.
Polski odcinek składa się z nitki o długości 684 km<ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = Fakty i liczby |data = |data dostępu = 2018-02-04 |opublikowany = www.europolgaz.com.pl |url = https://www.europolgaz.com.pl/o-gazociagu/fakty-i-liczby}}</ref> i 5 tłoczni: [[Kondratki]], [[Zambrów]], [[Ciechanów]], [[Włocławek]], [[Szamotuły]]<ref>{{Cytuj |tytuł = ABB Zamech Gazpetro unowocześnia rurociąg Jamalski |czasopismo = Serwis branży ciepłowniczej – www.energetykacieplna.pl |data dostępu = 2018-02-04 |url = https://www.energetykacieplna.pl/wiadomosci-i-komunikaty/abb-zamech-gazpetro-unowoczesnia-rurociag-jamalski-41810-10 |język = pl}}</ref>.
Według danych EuRoPol GAZ S.A. obecna przepustowość gazociagu wynosi – 32,96 mld m3/rok (m3 przy ciśnieniu 1,01325 bar i temperaturze 20ºC)<ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = EuRoPol GAZ s.a. |data = |data dostępu = 2018-02-04 |opublikowany = europolgaz.com.pl |url = http://europolgaz.com.pl/}}</ref>.
== Przebieg na terytorum Niemiec ==
Najbardziej wysuniętym na zachód punktem gazociągu jest kompresor Mallnow koło Frankfurtu nad Odrą, w pobliżu granicy niemiecko-polskiej, gdzie gazociąg łączy się z systemem przesyłowym gazu YAGAL-Nord<ref>{{Cytuj |tytuł = Gazociąg Jamał-Europa już po remoncie |data dostępu = 2018-02-04 |url = http://www.tvp.info/8390602/gazociag-jamaleuropa-juz-po-remoncie?captcha_key= |język = pl}}</ref>.
== Właściciel ==
Właściciele gazociągu na terenie poszczególnych państw<ref name=":5" />:
* Rosji i Białorusi jest Gazprom
▲
* Niemiec jest WINGAS (spółka joint venture Gazpromu i Wintershall Holding GmbH)
== Badania archeologiczne ==
W latach 1993-1994 na polskim odcinku gazociągu jamalskiego zlokalizowano ponad 700 stanowisk archeologicznych. Przebadano pas o szerokości 13 metrów. Badania sfinansował EuRoPol Gaz S.A. W ich wyniku odkryto i zinwentaryzowanie kilkuset obozowisk, osad, cmentarzysk ciałopalnych i szkieletowych oraz kilku rzadkich świątyń pogańskich. Znaleziono również broń, narzędzia, ozdoby złote, srebrne i brązowe, przedmioty kultu, zabawki i najstarszy w Europie fragment tkaniny lnianej<ref>{{Cytuj |autor = NSS Integrator |tytuł = Gigawat Energia - 10-lecie EuRoPol Gazu. Będą nowe tłocznie. |data dostępu = 2018-02-05 |opublikowany = www.gigawat.net.pl |url = http://www.gigawat.net.pl/archiwum/article/articleview/333/1/37.html |język = pl}}</ref>. 1 czerwca 2001 roku w dawnym nieczynnym spichlerzu dotychczas otwarto Muzeum Archeologii Gazociągu Tranzytowego <ref>{{Cytuj |tytuł = Wykopaliska z gazociągu znajdą się w jednym miejscu - Szamotuły - NaszeMiasto.pl |data dostępu = 2018-02-05 |opublikowany = szamotuly.naszemiasto.pl |url = http://szamotuly.naszemiasto.pl/archiwum/wykopaliska-z-gazociagu-znajda-sie-w-jednym-miejscu,96361,art,t,id,tm.html |język = pl-PL}}</ref>. Budynek ma trzy kondygnacje, każda o powierzchni ok. 150 m kw. Piwnice przeznaczono na pomieszczenia magazynowe na znaleziska i laboratorium do prac suchych i mokrych, parter na sale wystawowe, a piętro pomieszczenia do prac studyjnych oraz pokój noclegowy<ref>{{Cytuj |tytuł = Wyborcza.pl |data dostępu = 2018-02-05 |opublikowany = poznan.wyborcza.pl |url = http://poznan.wyborcza.pl/poznan/1,36000,297081.html}}</ref>. Budynek wchodzi obecnie w skład Muzeum Zamek Górków w Szamotułach i odbywają się tu również wystawy i koncerty nie związane z budową gazociągu<ref>{{Cytuj |autor = Monika Romanowska Pietrzak |tytuł = 60-lecie istnienia Muzeum |data = |data dostępu = 2018-02-05 |opublikowany = zamek.org.pl |url = http://zamek.org.pl/aktualnosci/60-lecie-istnienia-muzeum/ |język = pl-PL}}</ref>.
== Druga nitka ==
Planowana budowa drugiej nitki nie doszła do skutku z powodu uruchomienia prac nad [[Gazociąg Północny|gazociągiem Północnym]] po dnie [[Morze Bałtyckie|Bałtyku]].
==Przypisy ==
{{Przypisy}}
| |||