Juliusz Nagórski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
m Bot dokonuje drobnych zmian redakcyjnych i typograficznych
Linia 21:
 
== Życiorys ==
Urodził się w Warszawie, w rodzinie Adama i Walentyny z Kietlińskich. Rodzice posiadali też dom letni w [[Nałęczów|Nałęczowie]], w którym często przebywał. Ukończył rządową szkołę realną (gimnazjum) w Warszawie; już wówczas zauważono jego wyjątkowe uzdolnienia plastyczne i muzyczne. W 1904 rozpoczął studia na Wydziale Inżynierii i Budownictwa [[Politechnika Warszawska|Instytutu Politechnicznego]] im Mikołaja II, a równolegle rozpoczął naukę w warszawskiej [[Szkoła Sztuk Pięknych w Warszawie|Szkole Sztuk Pięknych]]. Gdy po strajku studentów w 1905 Instytut Politechniczny został zamknięty, J. Nagórski wyjechał do [[Paryż|Francji]]. Rozpoczął studia w zakresie architektury w paryskiej [[École nationale supérieure des beaux-arts|École des Beaux-Arts]], równocześnie uczęszczał na zajęcia do prywatnej szkoły rysunku, tzw. [[Académie Julian]]. W czasie nauki otrzymał pięć medali (rodzaj wyróżnień w EBA). Odbył dwa staże: w 1907 praktykował u [[Bronisław Brochwicz-Rogoyski|Bronisława Brochwicz-Rogoyskiego]] przy budowie centrali telefonicznej [[PAST|Cedergren w Warszawie]], a w 1908 przy budowie teatru w [[Nancy]]. W 1909 otrzymał zaświadczenie :''"Certificat„Certificat d’études - section d’architecture"d’architecture” (posługiwał się nim jako dyplomem,którego formalnie nigdy nie uzyskał).'' Po powrocie do Warszawy rozpoczął pracę samodzielnego architekta (początkowo współpracował z arch. Marianem Kontkiewiczem, z którego kuzynką ożenił się). Jego twórczość można podzielić na trzy podstawowe etapy. Początkowo (przed 1914) tworzył w stylu [[Eklektyzm|historyzmu]] m. in. z elementami tzw. stylu narodowego i [[Architektura secesji|secesji]], po 1918 został zwolennikiem neo[[klasycyzm]]u w jego najbardziej monumentalnej, państwowotwórczej postaci, a od końca lat 20 - tych wszedł do obozu tzw. umiarkowanego [[Modernizm (architektura)|modernizmu]]. Przez cały okres swojej aktywności zawodowej pozostał jednak wierny kulturze francuskiej. Oprócz prac z obszaru tzw "czystej„czystej architektury"architektury” zajmował się też scenografią teatralną, urbanistyką; był też cenionym malarzem-portrecistą (wystawiał na Salonach TZSP), a nawet rzeźbiarzem. W lipcu 1935 zamierzał kandydować na senatora RP, a we wrześniu tego roku odbył podróż na [[MS Piłsudski|M/S "Piłsudski"„Piłsudski”]] do Nowego Jorku, gdzie burmistrz La Guardia przyjmował uroczyście swego homologa, prezydenta [[Stefan Starzyński|Stefana Starzyńskiego]]. W październiku 1939 roku odpowiadając na apel S. Starzyńskiego o odbudowę zniszczonego bombardowaniami miasta rozpoczął współpracę z przedsiębiorcą budowlanym, R. Strzeszewskim. Założył też własne biuro projektowe, którym kierował architekt Jan Łukasik. Biuro to wykonało dokumentację projektową szeregu prac adaptacyjnych w obiektach przejętych przez władze okupacyjne (m.in. Pałacu Rady Ministrów, czy [[Pałac Brühla w Warszawie|Pałacu Brühla]]). Sprawa ta z negatywnym wydźwiękiem trafiła na łamy prasy podziemnej (za naganne kontakty z okupantem groziła kara cywilna tzw. infamii, czyli ostracyzmu środowiskowego), ale po wyjaśnieniach została anulowana (nie było więc ani procesu, ani wyroku). Zostało to szczegółowo opisane w obszernej monografii architekta która ukazała się w 2016 roku. Nagórski zginął 7 sierpnia 1944 w egzekucji ludności cywilnej, najprawdopodobniej na terenie tzw. Bazaru Janasza przylegającego do [[Hale Mirowskie w Warszawie|Hali Mirowskiej]]. W 2013 roku Muzeum Politechniki Warszawskiej zorganizowało wystawę poświęconą J. Nagórskiemu, której komisarzem był dr Marek Tomiczek, autor w.w. monografii.
 
=== Życie prywatne ===
Linia 33:
* Kamienica przy ulicy Koszykowej 8 (dla W. Kleinadla);
* Kamienica przy ulicy Smolnej 15 (dla Józefa Wernera)<ref name="Łoza211">{{Cytuj książkę | nazwisko = Łoza | imię = Stanisław | tytuł = Architekci i budowniczowie w Polsce | wydawca = Wydawnictwo „Budownictwo i Architektura” | miejsce = Warszawa | data = 1954 | strony = 211}}</ref>;
* Kamienica przy ulicy Smolnej 17 (dla firmy "Steinhagen„Steinhagen i Saenger"Saenger”)<ref name="Łoza211"/>;
* Kamienica u zbiegu ulic Marszałkowskiej 75 i Wilczej 35 dla [[Jan Fruziński|Jana Fruzińskiego]] – przebudowa i rozbudowa;
* Oficyna pałacu ks. Michała Korybut Woronieckiego przy ulicy Mokotowskiej 62;
Linia 39:
* Kamienica własna przy ulicy Targowej 15<ref>[http://www.twoja-praga.pl/praga/ulice/2467.html Targowa 15, Twoja Praga]</ref>;
* Gmach Biblioteki Ordynacji Krasińskich przy ulicy Okólnik 9/9a;
* Salon wydawniczy ''"Biblioteki„Biblioteki Polskiej"Polskiej”'' przy ulicy Nowy Świat 23/25;
* Yacht Club Oficerski przy ulicy Wybrzeże Kościuszkowskie 2;
* Restauracja kamienic przy ulicy Świętojańskiej 2 i 4 (dla rodziny Kościelskich);
Linia 60:
 
== Bibliografia ==
* "Czy„Czy wiesz kto to jest?",”. praca zbiorowa pod redakcją Stanisława Łozy, Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej Warszawa 1938, s. 514;
* Marek Tomiczek, "Juliusz„Juliusz Nagórski - monografia architekta," Lokomobila, Warszawa 2015, s. 40 - 45.
* Marek Rudzki, "Ferowanie„Ferowanie fałszywych wyroków - Sprawa architekta Juliusza Nagórskiego," Przegląd Polski, Nowy Dziennik, Nowy Jork, 14 stycznia 2000, s. 12-13.
 
== Przypisy ==