Żyrowa: Różnice pomiędzy wersjami

|herb artykuł =

|dopełniacz wsi =

|opis zdjęcia = Frontowa elewacja pałacu w Żyrowej

|województwo = [[Województwo opolskie|opolskie]]

 

== Historia ==

Historia miejscowości i pałacu sięga czasów średniowiecznych i jest związana jest z klasztorem [[Zakon Braci Mniejszych|minorytów]] (z Jemielnicy), którzy na przełomie XIII i XIV wieku zbudowali pierwszy obiekt w miejscu obecnego pałacu.

 

== Zabytki ==

Według rejestru [[Narodowy Instytut Dziedzictwa|Narodowego Instytutu Dziedzictwa]] na listę zabytków wpisane są<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.nid.pl/pl/Informacje_ogolne/Zabytki_w_Polsce/rejestr-zabytkow/zestawienia-zabytkow-nieruchomych/OPO-rej.pdf|tytuł=Rejestr zabytków nieruchomych woj. opolskiego|opublikowany=Narodowy Instytut Dziedzictwa|strony=51|data dostępu=2012-12-13}}</ref>:

* kościół filialny pw. św. Mikołaja, wzniesiony ok. [[1300]] r., rozbudowany z późnobarokową [[fasada|fasadą]] w pierwszej połowie [[XVIII wiek|XVIII]] w., restaurowany w [[XIX wiek|XIX]] w. i w latach [[1932]]–[[1936]]. Jest trój-przęsłowym kościołem 1-przestrzennym z 2-przęsłowym [[prezbiterium]], z prostym zamknięciem i wczesnogotyckim sklepieniem krzyżowo-żebrowym o groszkowatym przekroju żeber, z prostym zwornikiem, w narożnikach szczątkowe służki o kielichowatych głowicach, szeroki korpus z dobudowaną później emporą muzyczną, pierwotnie kryty stropem, od XVIII w. ze [[sklepienie kolebkowe|sklepieniem kolebkowym]], z lunetami i gurtami na pilastrach, z dekoracją stiukową, na sklepieniach medaliony w stiukowych otokach. Kwadratowy aneks jako [[kaplica]] (pn.), z czes. kapą nad ukośnie ustawionymi pilastrami, masywna wieża zach., górą 8-boczna, w rodzaju tamburu z przełamanym hełmem barok., kaplice z hełmami cebulastymi, na fasadzie rzeźba św. [[Jan Nepomucen|Jana Nepomucena]] (XVIII w.). – Zachowana część wyposażenia, m.in. rokokowy ołtarz gł., z przemalowanym obrazem, XVIII w. (Św. Anna nauczająca Marię), wyżej medalion z przedstawieniem [[Mikołaj z Miry|św. Mikołaja]]; dwa ołtarze boczne, w ramach stiukowych i z obrazami ([[Święty Florian|św. Floriana]], [[Józef z Nazaretu|św. Józefa]] z Dzieciątkiem) F. A. Sebastiniego (4. ćw. XVIII w.); barokowa ambona (l. pół. XVIII w.).

 

* zespół pałacowy, z XVII-XIX w.:

** park

** folwark

* kuźnia, z k. XIX w.

 

== Geologia ==

W Żyrowej znajduje się mała ekspozycja [[Karbon|dolnokarbońskich]] [[szarogłaz]]ów oraz znajdowała się najdłuższa jaskinia [[Chełm (Wyżyna Śląska)|Chełmu]], została jednak zasypana po 1945 r.<ref>Robert Niedźwiedzki, Joachim Szulc, Marek Zarankiewicz, 2012: Przewodnik geologiczny. Kamienne skarby Ziemi Annogórskiej. Wyd.: Stowarzyszenie Kraina św. Anny, strona 70. {{ISBN|978-83-63036-04-1}}.</ref>