Andrzej Sapkowski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy
drobne bio, wydzielenie nagród, źródła/przypisy
Linia 29:
}}
[[Plik:Andrzej Sapkowski - Book World Fair 2010 Prague.jpg|thumb|240px|Sapkowski na targach w Pradze (2010)]]
'''Andrzej Sapkowski''' (ur. [[21 czerwca]] [[1948]] w [[Łódź|Łodzi]]) – [[Polska|polski]] [[pisarz]] [[fantasy]], z wykształcenia ekonomista<ref name="lo"/>. Twórca postaci [[Wiedźmin (postać)|wiedźmina]]. Jest najczęściej po [[Stanisław Lem|Lemie]] tłumaczonym polskim autorem fantastyki<ref>{{cytuj stronę | url = http://fakty.interia.pl/kultura/news/sapkowski-potwierdza-powstanie-nowy-wiedzmin,1795388,5 | tytuł = Sapkowski potwierdza: Powstanie nowy „Wiedźmin”! | data = 2012-05-11 | data dostępu = 2013-02-17 | opublikowany = interia.pl}}</ref>.
 
W 2012 roku minister kultury i dziedzictwa narodowego [[Bogdan Zdrojewski]] odznaczył go srebrnym medalem [[Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”|Gloria Artis]]<ref>[http://ksiazki.polter.pl/Tworcy-fantastyki-zasluzeni-dla-kultury-w59430 Informacja na stronie ksiazki.polter.pl].</ref>.
 
== Życiorys ==
Urodził się i mieszka do dzisiaj w [[Łódź|Łodzi]]. Od 9 lipca 2008 roku jest honorowym obywatelem tego miasta<ref>[http://sapkowski.pl/modules.php?name=News&file=article&sid=835 Andrzej Sapkowski honorowym obywatelem Łodzi], Oficjalna strona internetowa, 9 lipca 2008.</ref>. Jest absolwentem [[XXI Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Prusa w Łodzi|XXI Liceum Ogólnokształcącego im. Bolesława Prusa w Łodzi]] oraz [[Uniwersytet Łódzki|Uniwersytetu Łódzkiego]], z(handel wykształceniazagraniczny, ekonomistą1972)<ref name="lo">[http://lo21.szkoly.lodz.pl/index.php?page=wybitni XXI LO w Łodzi – wybitni absolwenci].</ref><ref name="ppibl" />. Początkowo pracował w handlu zagranicznym – handlował futrami w firmie „Skórimpex”.
 
Karierę literacką zaczynał jako [[tłumacz]], przekładając na język polski opowiadanie ''Słowa Guru'' [[Cyril M. Kornbluth|Cyryla M. Kornblutha]] w „[[Nowa Fantastyka|Fantastyce]]”. Popularność zdobył cyklem opowiadań i pięciotomową [[saga o wiedźminie|sagą o wiedźminie]] (pierwsze opowiadanie „[[Wiedźmin (opowiadanie)|Wiedźmin]]”, debiut pisarza, ukazało się w grudniu 1986 w miesięczniku „Fantastyka”), jako laureat III nagrody w konkursie literackim ogłoszonym przez czasopismo<ref name="ppibl" />. Oprócz tego wydał [[esej]] o [[Rycerze Okrągłego Stołu|Rycerzach Okrągłego Stołu]] ''Świat króla Artura. Maladie'', leksykon miłośnika fantasy ''[[Rękopis znaleziony w Smoczej Jaskini]]'', poradnik dla osób zaczynających grać w [[Gra fabularna|RPG]] pt. ''[[Oko Yrrhedesa]]'', [[powieść|powieści]] z cyklu o Reinmarze z Bielawy ([[Trylogia husycka]]), powieść ''[[Żmija (powieść)|Żmija]]'' oraz wiele opowiadań i artykułów w czasopismach i zbiorach opowiadań.
 
Jego książki zostały przetłumaczone na blisko dwadzieścia języków: angielski, niemiecki, rosyjski, hiszpański, francuski, litewski, czeski, słowacki, ukraiński, portugalski, bułgarski, serbski, fiński, włoski, szwedzki, holenderski, estoński, chiński, węgierski. Jest laureatem wielu nagród literackich polskich i zagranicznych.
Andrzej Sapkowski jest laureatem wielu nagród literackich polskich i zagranicznych, w tym [[Paszport „Polityki”|Paszportu Polityki]] oraz pięciokrotnie [[nagroda im. Janusza A. Zajdla|nagrody im. Janusza A. Zajdla]] – za opowiadania ''[[Mniejsze zło (opowiadanie)|Mniejsze zło]]'' (1990), ''[[Miecz przeznaczenia (opowiadanie)|Miecz przeznaczenia]]'' (1992), ''W leju po bombie'' (1993), oraz powieści ''[[Krew elfów]]'' (1994) i ''[[Narrenturm]]'' (2002). Jest drugim, po [[Jacek Dukaj|Jacku Dukaju]] najczęściej nagradzanym autorem w historii tej nagrody. W 2003 został nominowany do [[Nagroda Literacka „Nike”|Nagrody Literackiej Nike]] za ''[[Narrenturm]]''<ref>{{Cytuj stronę|tytuł = Nagroda Nike 2003|url = http://nike.org.pl/strona.php?p=28&eid=6|opublikowany = nike.org.pl|data dostępu = 2015-08-06|imię = |nazwisko =}}</ref>. W czerwcu 2009 r. został nagrodzony [[David Gemmel Award for Fantasy]] za ''Blood of Elves'' – angielskie wydanie pierwszego tomu sagi o wiedźminie ''[[Krew elfów]]''<ref>[http://www.wydawca.com.pl/index.php?s=info&kat=1&dzial=97&poddzial=0&id=4800 Portal rynku wydawniczego wydawca.pl].</ref>.
 
Jego książki zostały przetłumaczone na blisko dwadzieścia języków: angielski, niemiecki, rosyjski, hiszpański, francuski, litewski, czeski, słowacki, ukraiński, portugalski, bułgarski, serbski, fiński, włoski, szwedzki, holenderski, estoński, chiński, węgierski.
 
Na podstawie jego literatury powstały: komiks ''[[Wiedźmin (komiks)|Wiedźmin]]'' (6 zeszytów w latach 1993–1995), film pełnometrażowy i serial telewizyjny ''[[Wiedźmin (film)|Wiedźmin]]'', gra fabularna ''[[Wiedźmin: Gra Wyobraźni]]'' oraz gra karciana. W oparciu o cykl wiedźmiński powstała seria komputerowych gier RPG, wydana przez warszawskie studio [[CD Projekt RED]], w skład której wchodzą: ''[[Wiedźmin (gra komputerowa)|Wiedźmin]]'' (premiera 26 października 2007), której Andrzej Sapkowski był konsultantem, ''[[Wiedźmin 2: Zabójcy królów]]'' (17 maja 2011 roku) oraz ''[[Wiedźmin 3: Dziki Gon]]'' (19 maja 2015). W maju 2017 r. serwis Netflix zapowiedział nakręcenie serialu opartego na prozie Sapkowskiego i osadzonego w świecie Wiedźmina, nawiązując współpracę z Andrzejem Sapkowskim jako konsultantem kreatywnym<ref>{{Cytuj|tytuł=THE WITCHER SAGA COMING TO NETFLIX|data dostępu=2017-06-17|opublikowany=Netflix Media Center|url=https://media.netflix.com/en/press-releases/the-witcher-saga-coming-to-netflix|język=en}}</ref>.
 
W 2016 roku podczas spotkania autorskiego na Polconie pisarz w ironiczny sposób - negatywnie - wypowiedział się na temat wpływu gier CD Project RED na sprzedaż i odbiór książek, środowisko graczy zareagowało na słowa swoistym bojkotem Sapkowskiego<ref>Turzański Adrian, ''Sapkowski kontra lemingi'', kawerna.pl, http://www.kawerna.pl/biblioteka/felietony/item/14365-sapkowski-kontra-lemingi.html, 2016-09-20. [dostęp 2017-10-04].</ref>. Autor broni swego poglądu tym, że z jego obserwacji - jego tytuły opatrzone okładką z grafiką komputerową - zostawały odbierane przez niektórych czytelników jako tzw. ''game'' ''related'', czyli książka na podstawie gry, co z kolei przekłada się na odebranie twórczości łódzkiego pisarza jako wtórnej, nieoryginalnej<ref>Sapkowski Andrzej, ''Nie mam kłopotu z grą „Wiedźmin”...'', rozm. M. Zwierzchowski, polityka.pl, http://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kultura/1676902,1,sapkowski-nie-mam-klopotu-z-gra-wiedzmin-ale-prawdziwy-wiedzmin-jest-tylko-jeden-i-pochodzi-z-ksiazek.read, 2016-09-25, [dostęp 2017-10-04].</ref>.
 
Członek [[Stowarzyszenie Pisarzy Polskich|Stowarzyszenia Pisarzy Polskich]]<ref name="ppibl">{{cytuj stronę | url = http://www.ppibl.ibl.waw.pl/mediawiki/index.php?title=Andrzej_SAPKOWSKI | tytuł = Andrzej Sapkowski | data dostępu = 2018-02-13 | opublikowany = Polscy pisarze i badacze literatury przełomu XX i XXI wieku | język = pl}}</ref>.
 
Jest żonaty, ma syna Krzysztofa z pierwszego małżeństwa<ref>[http://www.jablonski.art.pl/wywiad2.htm, Wywiad] data dostępu: 2 marca 2017</ref>.
 
== Nagrody<ref name="ppibl" /> ==
=== polskie ===
* [[Paszport „Polityki”]] (1997),
* [[Nagroda im. Janusza A. Zajdla]] – pięciokrotnie, za opowiadania ''[[Mniejsze zło (opowiadanie)|Mniejsze zło]]'' (1990), ''[[Miecz przeznaczenia (opowiadanie)|Miecz przeznaczenia]]'' (1992), ''W leju po bombie'' (1993), oraz powieści ''[[Krew elfów]]'' (1994) i ''[[Narrenturm]]'' (2002) (jest drugim, po [[Jacek Dukaj|Jacku Dukaju]] najczęściej nagradzanym autorem w historii tej nagrody),
* [[Nagroda Sfinks|Nagrodą Sfinksa]] – sześciokrotnie (1995, 1997, 1998, 2000, 2005, 2007),
* Nagroda Fundacji Literackiej im. Natalii Gall (1990),
* Nagroda Biblioteki Raczyńskich w Poznaniu (1995),
* Tytuł Twórca Roku przyznawanym przez Śląski Klub Fantastyki (kilkakrotnie),
* nominowany do [[Nagroda Literacka „Nike”|Nagrody Literackiej Nike]] w 2003 za ''[[Narrenturm]]''<ref>{{Cytuj stronę|tytuł = Nagroda Nike 2003|url = http://nike.org.pl/strona.php?p=28&eid=6|opublikowany = nike.org.pl|data dostępu = 2015-08-06|imię = |nazwisko =}}</ref>.
=== zagraniczne ===
* [[World Fantasy Award]] (2016) w kategorii „Osiągnięcie życia” (głównie za ''[[Saga o wiedźminie|Sagę o wiedźminie]]'')<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.sfadb.com/World_Fantasy_Awards_2016 | tytuł = World Fantasy Awards 2016 | data = 2017-07-27 | data dostępu = 2017-08-18 | opublikowany = sfadb.com | autor = | język = en}}</ref>,
* [[David Gemmell Award for Fantasy]] za ''Blood of Elves'' – angielskie wydanie pierwszego tomu sagi o wiedźminie ''[[Krew elfów]]'' (2009)<ref>[http://www.wydawca.com.pl/index.php?s=info&kat=1&dzial=97&poddzial=0&id=4800 Portal rynku wydawniczego wydawca.pl].</ref>,
* Międzynarodowa nagroda [[Eurocon Award]] przyznawaną przez Europejskie Stowarzyszenie Science Fiction (Best Author, 1996, Grand Master, 2010),
* Nagroda Ikaros i Ludvik (Czechy, 1993),
* Nagrody czeskiej Akademie Science Fiction, Fantasy a Hororu w kategorii „najlepsza przełożona książka nieanglosaska” (1995, 2000, 2004, 2008),
* Nagroda im. Davida Ben Guriona, przyznawanej przez Izraelski Klub Miłośników Fantastyki („za fundamentalny wkład do fantastyki”, Moskwa 1997),
* Nagrodę Ignotus przyznawaną przez hiszpańską Asociación Española de Fantasía|Ciencia Ficción y Terror (w 2003 w dwóch kategoriach, 2004),
* Nagroda Tähtifantasia przyznawaną przez Helsińskie Stowarzyszenie Miłośników Literatury Science Fiction (2011, 2012),
* Nagroda 12 osumaa („12 trafień”) Helsińskiej Biblioteki Miejskiej (2011),
* Nagroda FantLab's Book of the Year (Книга года по версии Фантлаба) przyznawaną przez rosyjski fanzin FantLab (2011),
* nominacja do Science Fiction & Fantasy Translation Awards (2012).
 
== Twórczość ==