Wersja z 23:14, 15 sty 2018 edytuj Paweł Ziemian BOT (dyskusja \| edycje) Boty 1 384 060 edycji m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy ← poprzednia edycja		Wersja z 11:35, 19 lut 2018 edytuj anuluj edycję Kenraiz (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 104 277 edycji drobne merytoryczne następna edycja →
Linia 3: \| obrazek = Agave.americana(01).jpg \| opis obrazka = [[Agawa amerykańska]] \|systematyka_ref=<ref name=apweb>{{cytuj stronę \|url=http://www.mobot.org/MOBOT/research/APweb/ \| tytuł=Angiosperm Phylogeny Website \| data dostępu=~~2009~~2018-0602-1219 \| autor = Stevens P.F. \| rok=2001– \| język=en}}</ref> \|domena=[[eukarionty]] \|królestwo=[[rośliny]] Linia 20: \| commons = Category:Agavaceae }} '''Agawowe''' (''Agavoideae'' Herbert) – [[takson]] wyróżniany w różnych systemach w randze [[rodzina (biologia)\|rodziny]] lub podrodziny (tu opisany jako podrodzina zgodnie z ujęciem [[system APG III\|systemu APG III]] z 2009 i [[system APG IV\|APG IV]] z 2016). Obejmuje [[sukulenty]] liściowe i [[Drzewo\|drzewa]] występujące na wszystkich kontynentach z wyjątkiem [[Antarktyda\|Antarktydy]], poza strefą okołobiegunową i znaczną częścią [[Australia\|Australii]] oraz Azji zachodniej. == Systematyka == ; Pozycja według [[Angiosperm Phylogeny Website]] (aktualizowany [[system APG ~~III~~IV]] z ~~2009~~2016): Podrodzina w obrębie rodziny [[szparagowate\|szparagowatych]] (''Asparagaceae'' ''s.l.''), tworząca [[klad]] wspólnie z ''Aphyllanthoideae'', ''Brodiaeoideae'' i ''Scilloideae''<ref name=apweb/>. W obrębie rodziny [[Angiosperm Phylogeny Website]] wyróżnia kilka linii rozwojowych<ref name=apweb/>: {{Klad \| style=font-size:100%;line-height:90% \| label1=agawowe \| 1={{Klad \| 1=''[[Anemarrhena]]'' (plemię ''Anemarrheneae'' Reveal) \| 2={{Klad \| 1={{Klad \| 1=''[[agawa\|Agave]]'' i in. (plemię ''Agaveae'' Dumortier) \| 2=~~''[[Hesperocallis]]''~~{{Klad \| 1=''[[Behnia reticulata\|Behnia]]'' (plemię ''Behnieae'' Reveal) }} ~~\| 2={{Klad~~ ~~\| 1=''[[Behnia]]''~~ \| 2={{Klad \| 1={{Klad \| 1=''[[Herreria]]'' i ~~in.~~''[[Herreriopsis]]'' (plemię ''Herrerieae'' Baillon) \| 2=''[[pajęcznica\|Anthericum]]'' i in. (plemię ''Anthericeae'' Bartling) }} }} }} }} }} }} }} [[Klad bazalny]] tworzy [[takson monotypowy\|monotypowy]] rodzaj ''Anemarrhena'' z jednym gatunkiem – ''A. asphodeloides'', występującym w północnych [[Chiny\|Chinach]] i [[Korea\|Korei]]. Następnie następuje podział na dwa [[klad]]y, jeden obejmujący m.in. rodzaj [[agawa]] ''Agave'' i drugi obejmujący grupy ''Behnia–Herreria–Anthericum''. W kladzie wspólnie z agawami znajduje się 9 innych rodzajów występujących na obu kontynentach amerykańskich oraz we wschodniej Azji. Kladem bazalnym w tej linii rozwojowej jest rodzaj ''[[Hesperocallis]]'', poza tym należą do niej m.in. ''[[Camassia]]'', ''[[Funkia]]'', ''[[Furcraea]]'', ''[[Hesperaloe]]'', ''[[Hosta]]'', ''[[Polianthes]]'', ''[[Yucca]]''. W różnych systemach ta grupa roślin lub jej część wyłączana bywała w randze rodzin: ''Chlorogalaceae'' Doweld & Reveal, ''Funkiaceae'' Horaninov, ''nom. illeg.'', ''Hesperocallidaceae'', ''Hostaceae'' B. Mathew, ''Yuccaceae'' J. Agardh. Linia 48 ⟶ 46: [[Klad bazalny]] dla kolejnej linii rozwojowej stanowi monotypowy rodzaj ''Behnia'' z jednym gatunkiem – ''Behnia reticulata'' występującym w Afryce południowo-wschodniej. Następnie wyróżnia się dwie linie rozwojowe, do pierwszej zaliczając rodzaje ''[[Herreria]]'' i ''[[Herreriopsis]]'' (Ameryka Południowa i Madagaskar), do drugiej 8 rodzajów z: ''[[Anthericum]]'', ''[[Chlorophytum]]'', ''[[Echeandia]]'', ''[[Leucocrinum]]'', ''[[Paradisea]]''. ; Pozycja według [[System APG II\|systemu APG II]] (2003~~) i [[Angiosperm Phylogeny Website\|APweb]] (2001...~~): Takson wyróżniany w randze rodziny wchodzącej w skład linii rozwojowej obejmującej [[hiacyntowate]] (''Hyacintheaceae''), ''[[Themidaceae]]'' i ''[[Aphyllanthaceae]]'' w rzędzie [[szparagowce\|szparagowców]] (''Asparagales'')<ref name=apweb/>. ; Wykaz rodzajów<ref ~~według~~name="agava">{{Cytuj ~~GRIN~~stronę \| url = http://www.mobot.org/MOBOT/research/APweb/genera/agavaceaegen.html \| tytuł = List of Genera in AGAVACEAE/AGAVOIDEAE \| praca = Vascular plant families and genera \| opublikowany = Royal Botanic Gardens, Kew \| data dostępu = 2018-02-19}}</ref><ref>{{cytuj stronę \|url=https://npgsweb.ars-grin.gov/gringlobal/taxonomyfamily.aspx?id=26 \| tytuł=Genera of Agavaceae \| data dostępu=2009-06-12 \| opublikowany=Germplasm Resources Information Network (GRIN) \| rok=2001– \| język=en}}</ref>: * ''Agave'' L. (~~[[synonim~~w ~~(taksonomia)\|synonimy]]~~tym m.in.: ''Runyonia'' Rose, ''Polianthes'' L. – [[tuberoza]]) – [[agawa]] * ''[[Anemarrhena asphodeloides\|Anemarrhena]]'' Bunge * ''Anthericum'' L. – [[pajęcznica]] * ''[[Behnia reticulata\|Behnia]]'' Didr. * ''[[Beschorneria]]'' Kunth * ''Camassia'' Lindl. – [[kamasja]] * ''[[Chlorogalum]]'' Kunth * ''~~Chlorophytum~~Chlorophyton'' Ker Gawl. – [[zielistka]] * ''[[Diamena]]'' Ravenna * ''[[Diora (roślina)\|Diora]]'' Ravenna * ''[[~~Echeandia~~Echeandra]]'' Ortega * ''[[Eremocrinum]]'' M. E. Jones * ''[[Furcraea]]'' Vent. * ''[[Hagenbachia]]'' Nees & Mart. Linia 70 ⟶ 67: * ''[[Hesperaloe]]'' Engelm. * ''[[Hesperocallis]]'' A. Gray * ''[[Hesperoyucca]]'' (Engelmann) Baker * ''Hosta'' Tratt. – [[funkia]] * ''[[Leucocrinum]]'' Nutt. ex A. Gray * ''[[Manfreda (roślina)\|Manfreda]]'' Salisb. * ''[[Paradisea]]'' Mazzuc. * ''Polianthes'' L. (syn. ''Bravoa'' Lex., ''Pseudobravoa'' Rose) – [[tuberoza]] * ''[[Prochnyanthes]]'' S.Watson * ''[[Schoenolirion]]'' Torr. ex Durand * ''Yucca'' L. (syn. ''Clistoyucca'' (Engelm.) Trel.~~, ''Hesperoyucca'' Baker~~, ''Samuela'' Trel.) – [[jukka]], juka ~~Zaliczany tu dawniej rodzaj [[kordylina]] (''Cordyline'' Comm. ex R.Br.) włączany jest do rodziny ''[[Laxmanniaceae]]''.~~ ; Pozycja w [[system Reveala\|systemie Reveala]] (1994-1999):

Agawowe: Różnice pomiędzy wersjami