Zenon Nowak: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Andrzei111 (dyskusja | edycje) m drobne redakcyjne |
Aight 2009 (dyskusja | edycje) drobne techniczne |
||
Linia 2:
{{Polityk infobox
|polityk = Zenon Nowak
|data urodzenia = [[27 stycznia]] [[1905]]▼
|miejsce urodzenia = ▼
|data śmierci = [[21 sierpnia]] [[1980]]▼
|miejsce śmierci = ▼
|grafika = [[Plik:Zenon Nowak.jpg|Zenon Nowak]]
▲ |miejsce urodzenia = [[Pabianice]]
▲ |miejsce śmierci = [[Warszawa]]
|funkcja = [[Najwyższa Izba Kontroli|Prezes Najwyższej Izby Kontroli]]
|partia =
|od = 28 czerwca
|do = 22 czerwca
|poprzednik = [[Konstanty Dąbrowski]]
|następca = [[Mieczysław Moczar]]
|2 funkcja = [[Wiceprezes Rady Ministrów]]
|2 partia = [[Polska Zjednoczona Partia Robotnicza]]
|2 od = 21 listopada 1952<ref>Od 18 marca 1954 do 24 października 1956 I zastępca Prezesa Rady Ministrów.</ref>
|2 do = 22 grudnia 1968
|odznaczenia = {{order|OBPL|2}} {{order|OSP|1}} {{order|OOP|KKG}} {{order|ORP}}
|commons = Category:Zenon Nowak
}}
'''Zenon Nowak''' (ur. [[27 stycznia]] [[1905]], zm. [[21 sierpnia]] [[1980]]) – polityk [[Polska Zjednoczona Partia Robotnicza|Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej]], [[Wiceprezes Rady Ministrów|wicepremier]], [[poseł]] na Sejm PRL [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej I kadencji|I]], [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej III kadencji|III]], [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej IV kadencji|IV]] i [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej V kadencji|V]] kadencji, działacz środowisk robotniczych i inteligenckich w okresie [[Polska Zjednoczona Partia Robotnicza|Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej]].▼
[[Plik:Zenon Nowak grób.JPG|upright|thumb|240px|Grób Zenona Nowaka]]
▲'''Zenon Nowak''' (ur. [[27 stycznia]] [[1905]] w [[Pabianice|Pabianicach]], zm. [[21 sierpnia]] [[1980]]
== Życiorys ==
Urodził się w rodzinie robotniczej, uzyskał wykształcenie wyższe. W latach 1917–1920 był górnikiem w kopalni w [[Westfalia|Westfalii]], po powrocie do kraju pracował jako robotnik rolny, tkacz w [[Pabianice|Pabianicach]] i górnik na [[Śląsk|Śląsku]]. Komendant oddziału Gwardii Robotniczej w [[Brześć|Brześciu]] w okresie 1939–1940. W latach 1942–1945 pracował w [[Roboty przymusowe w III Rzeszy|obozie pracy w Sudetach]], następnie do 1947 służył w [[Armia Radziecka|Armii Radzieckiej]] i powrócił do kraju.
W 1924 Zenon Nowak został członkiem [[Komunistyczna Partia Polski|Komunistycznej Partii Polski]], w latach 1945–1948 członek [[Polska Partia Robotnicza|Polskiej Partii Robotniczej]], a następnie działacz [[Polska Zjednoczona Partia Robotnicza|PZPR]]. W okresie od 27 lutego 1951 do 24 czerwca 1965 oraz od 25 czerwca 1968 do 22 grudnia 1968 wiceprezes [[Rada Ministrów w Polsce|rady ministrów]] w rządach [[Bolesław Bierut|Bolesława Bieruta]] i [[Józef Cyrankiewicz|Józefa Cyrankiewicza]]. W latach 1968–1971 przewodniczący Centralnej Komisji Kontroli Partyjnej [[Polska Zjednoczona Partia Robotnicza|PZPR]]. W latach 1969–1971 prezes [[Najwyższa Izba Kontroli|Najwyższej Izby Kontroli]]. Od 1971 do 1978 [[ambasador]] [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|PRL]] w [[Moskwa|Moskwie]]. W okresach 1953–1956 i 1961–1972 poseł na [[Sejm Rzeczypospolitej Polskiej|Sejm]] PRL. W latach 1978-1980 członek Prezydium Ogólnopolskiego Komitetu [[Front Jedności Narodu|Frontu Jedności Narodu]]. Zenon Nowak na VII Plenum KC PZPR w 1956 wystąpił z zarzutem, że we władzach krajowych za dużo jest osób pochodzenia [[Żydzi|żydowskiego]]. Uważany za wpływową postać wśród [[natolińczycy|"natolińczyków"]]<ref>{{cytuj książkę |nazwisko= Eisler|imię= Jerzy|autor link= |tytuł= Zarys dziejów politycznych Polski 1944-1989| rozdział= Październik i „Mała stabilizacja"| nazwisko r= | imię r= | autor r link= |wydawca= POW „BGW"|miejsce= Warszawa|rok= 1992|strony= 62|isbn= 8370662080}}</ref>.▼
W 1924 wstąpił do [[Komunistyczna Partia Polski|Komunistycznej Partii Polski]], od 1932 do 1938 członek jej Komitetu Centralnego, od 1925 w [[Komunistyczny Związek Młodzieży Polski|Komunistycznym Związek Młodzieży Polski]]. W 1947 został członkiem [[Polska Partia Robotnicza|Polskiej Partii Robotniczej]], a następnie [[Polska Zjednoczona Partia Robotnicza|Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej]]. W 1948 II sekretarz komitetu wojewódzkiego PPR w [[Poznań|Poznaniu]] i I sekretarz KW w [[Katowice|Katowicach]] oraz kierownik wydziału personalnego i członek biura organizacyjnego Komitetu Centralnego PPR. W [[Komitet Centralny Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej|Komitecie Centralnym PZPR]] kierownik wydziału kadr (1948–1950), członek ( 1948–1954) biura organizacyjnego i jego członek sekretariatu (od 1950). W latach 1948–1980 członek KC PZPR, w okresie 1950–1954 jego sekretarz i zastępca członka [[Biuro Polityczne KC PZPR|Biura Politycznego KC PZPR]]. Członek BP KC PZPR od 1954 do 1956, w latach 1968–1971 przewodniczący Centralnej Komisji Kontroli Partyjnej.
Od jego nazwiska wzięło się popularne powiedzenie: „Tak czy owak – Zenon Nowak”, nawiązujące do wyjątkowo skutecznego opierania się roszadom personalnym w kierownictwie partii i państwa. Kiedy na VIII Plenum w październiku 1956 frakcja „[[Puławianie|puławian]]” rozprawiała się z „[[Natolińczycy|natolińczykami]]”, Nowak został wprawdzie usunięty z Biura Politycznego i utracił stanowisko I wicepremiera, ale rangę wicepremiera zachował.▼
▲
Został pochowany 27 sierpnia 1980 na [[Cmentarz Wojskowy na Powązkach|Cmentarzu Wojskowym na Warszawskich Powązkach]]. W pogrzebie uczestniczyli m.in. członkowie władz PZPR: [[Władysław Kruczek]], [[Emil Wojtaszek]], [[Henryk Kisiel]] i [[Józef Muszyński (poseł)|Jerzy Muszyński]]. W imieniu Komitetu Centralnego PZPR Zenona Nowaka pożegnał członek Biura Politycznego KC PZPR, przewodniczący Centralnej Komisji Kontroli Partyjnej [[Władysław Kruczek]].▼
▲Od jego nazwiska wzięło się popularne powiedzenie: „Tak czy owak – Zenon Nowak”<ref>http://www.archiwum.wyborcza.pl/Archiwum/1,0,1962391,20030103SZ-DLO,Tak_czy_owak_Zenon_Nowak,.html</ref>, nawiązujące do wyjątkowo skutecznego opierania się roszadom personalnym w kierownictwie partii i państwa. Kiedy na VIII Plenum w [[Polski październik 1956|październiku 1956]] frakcja „[[Puławianie|puławian]]” rozprawiała się z
▲Został pochowany 27 sierpnia 1980 na [[Cmentarz Wojskowy na Powązkach|Cmentarzu Wojskowym na Warszawskich Powązkach]]. W pogrzebie uczestniczyli m.in. członkowie władz PZPR: [[Władysław Kruczek]], [[Emil Wojtaszek]], [[Henryk Kisiel]] i [[Józef Muszyński (poseł)|Jerzy Muszyński]]. W imieniu Komitetu Centralnego PZPR Zenona Nowaka pożegnał członek Biura Politycznego KC PZPR, przewodniczący Centralnej Komisji Kontroli Partyjnej
== Odznaczenia ==
* [[Order Budowniczych Polski Ludowej]] (1964)<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Wręczenie odznaczeń w Belwederze | czasopismo = [[Nowiny (dziennik rzeszowski)|Nowiny]] | strony = 1 | data = Nr 170 z 20 lipca 1964 | url = http://www.pbc.rzeszow.pl/dlibra/docmetadata?id=2909}}</ref>
* [[Order Sztandaru Pracy]] I klasy
*
* [[Order Rewolucji Październikowej]] ([[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|Związek Radziecki]], 1975)<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Wręczenie Orderu Rewolucji Październikowej ambasadorowi PRL w ZSRR | czasopismo = [[Nowiny (dziennik rzeszowski)|Nowiny]] | strony = 1 | data = Nr 36 z 12 lutego 1975 | url = http://www.pbc.rzeszow.pl/dlibra/docmetadata?id=5438}}</ref>
== Przypisy ==
Linia 41 ⟶ 48:
* ''[[Trybuna Ludu]]'', 28 sierpnia 1980
* [http://bs.sejm.gov.pl/F?func=find-b&request=000005304&find_code=SYS&local_base=ARS10 Profil na stronie Biblioteki Sejmowej]
* [https://katalog.bip.ipn.gov.pl/informacje/632 Informacje w BIP IPN]
{{Rząd Bolesława Bieruta i Józefa Cyrankiewicza}}▼
{{Drugi rząd Józefa Cyrankiewicza}}▼
{{Trzeci rząd Józefa Cyrankiewicza}}▼
{{Czwarty rząd Józefa Cyrankiewicza}}
▲{{Trzeci rząd Józefa Cyrankiewicza}}
{{Wiceprezesi Rady Ministrów}}▼
▲{{Drugi rząd Józefa Cyrankiewicza}}
▲{{Rząd Bolesława Bieruta i Józefa Cyrankiewicza}}
{{Prezes NIK}}
▲{{Wiceprezesi Rady Ministrów}}
{{Kontrola autorytatywna}}
| |||