Liturgia chrześcijańska: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
uzup. nt. korzeni modlitw eucharystycznych
drobne redakcyjne, styl
Linia 40:
 
[[Plik:Israeli Jewish Passover.jpg|thumb|Liturgia domowa [[Pesach|sederu paschalnego]] we współczesnej rodzinie Izraelskiej. Podstawowe obrzędy i błogosławieństwa z czasów Jezusa dotrwały do dziś w prawie niezmienionej postaci.]]
Doszedł do tego rozwój liturgii synagogalnej oraz liturgii sprawowanej w domach i w bractwach religijnych (''haburot''). Zbierały się one na uroczyste posiłki liturgiczne, mające charakter ''ofiary komunii'' (por. Kpł 3,1; 1 Krl 3,15; Lb 15,5). Rozpoczynały się obrzędem łamania chleba i wypiciem kielicha wina. Zawierały dziękczynne modlitwy błogosławieństw (''[[Berachot (Talmud)|berakot]]''), m.in. dłuższe błogosławieństwo towarzyszące ostatniemu kielichowi [[Wino|wina]], zwanemu stąd ''kielichem błogosławieństwa'' (por. 1 Kor 10,16). Błogosławieństwo to składałoSkładało się z dwóch części: błogosławieństwadziękczynienia za pożywienie ioraz za ziemię Izraela. Co do treści tego błogosławieństwa, obowiązywał ogólnie przyjęty schemat wraz z pewnymi typowymi wyrażeniami, które ci, którzy przewodniczyli posiłkom znali na pamięć. Pod warunkiem, że stosowali ów schemat i właściwe wyrażenia, mogli swobodnie komponować błogosławieństwo. Dodatki i warianty nie umniejszały świadomości bycia wwiernym wiernejotrzymanej zgodzie z tym, co zostało przyjęte i poznanetradycji. Później, gdy przyszła potrzeba utrwalenia tych modlitw na piśmie, podstawową troską było to, by spisać sam schemat i towarzyszące wyrażenia, a nie zaś szczegółowe wersje konkretnych błogosławieństw, kiedyś usłyszanych{{odn|Cabié|1986|s=21-22}}.
 
=== Liturgia pierwszych wieków ===
Linia 49:
Co do kształtu liturgii i treści modlitw błogosławieństw, Jezus modlił się w ten sam sposób, co inni Żydzi jego czasów, którzy przewodniczyli w czasie świątecznego posiłku. Używał formuł, które dyktował zwyczaj, a które były zgodne z linią wytyczoną przez tradycyjne modlitwy błogosławieństw. Dotyczy to także dłuższego błogosławieństwa przy ostatnim kielichu, zwanego „birkat ha-mazon”. Równocześnie jednak prawdopodobne jest, że w wolności właściwej swojej osobie, Jezus zaadaptował tę starożytną modlitwę, dając jej nową treść, związaną z Nowym Przymierzem w swojej krwi{{odn|Cabié|1986|s=22}}.
 
[[Plik:DomusDoura.png|thumb|right|350px|Schemat zachowanego ''Domus Ecclesiaeecclesiae'' w [[Dura Europos]] w [[Syria starożytna|Syrii]]. W pomieszczeniu z lewej strony mieściła się kaplica, w środku wewnętrzne patio, z którego było wejście do pokoju nauczania, a po prawej stronie [[baptysterium]].]]
Pierwszym językiem liturgii był prawdopodobnie [[Język aramejski|aramejski]]. Liturgia odbywała się w domach, które z czasem zaczęto nazywać [[domus ecclesiae]]. Około 155 r. [[Justyn Męczennik|św. Justyn]] opisał bardzo szczegółowo jak wyglądało niedzielne zgromadzenie eucharystyczne chrześcijan. Miało dwie podstawowe części: liturgię słowa i liturgię eucharystii:
{{Cytat|Czyta się wtedy pisma apostolskie lub prorockie, jak długo na to czas pozwala. Gdy lektor skończy, przewodniczący zabiera głos, upominając i zachęcając do naśladowania tych wzniosłych nauk.