Bitwa pszczyńska: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy
poprawa przek., WP:SK+ToS+mSK, drobne redakcyjne
Linia 12:
|strona1 = {{Państwo|POL}}
|strona2 = {{państwo|DEU|wariant=III Rzesza}}
|dowódca1 = [[Ignacy Misiąg]]<br /> [[Bernard Mond]]
|dowódca2 = [[Heinrich von Vietinghoff]]
|siły1 = [[6 Dywizja Piechoty (II RP)|6 Dywizja Piechoty]]
Linia 20:
}}
{{Kampania wrześniowa}}
'''Bitwa Pszczyńska''' – walki w dniach 1-2 września 1939 w okolicy miasta [[Pszczyna]] pomiędzy wojskami [[III Rzesza|III Rzeszy]] a wojskami [[Polska|polskimi]]. Była to jedna z [[Bitwa graniczna 1939|bitew granicznych]] [[Kampania wrześniowa|wojny obronnej]] Polski w 1939 roku.
 
Walki można podzielić na trzy etapy:
* walki na pozycjach przysłaniających w [[Rybnik]]u, [[Bój o Żory|Żorach]] i [[Bój o Bożą Górę|Bożej Górze]] oraz wysuniętych w okolicach wsi [[Suszec]]-Branica, [[Brzeźce (województwo śląskie)|Brzeźce]], [[Wisła Wielka]] - 1 września 1939
* walki na pozycjach głównych w okolicach Pszczyny - rankiem [[2 września]] [[1939]]
* walki w [[Ćwiklice|Ćwiklicach]] - 2 września 1939
 
Zgodnie z polskimi założeniami obrona tego odcinka miała być długotrwała, jednak Polacy przeciwstawili niemieckiej [[5 Dywizja Pancerna (III Rzesza)|5 Dywizji Pancernej]], posiadającej 316 czołgów{{fakt}} zaledwie 13 [[tankietka|tankietek]]{{fakt}}. Miażdżąca przewaga Niemców oraz błędy dowodzenia po stronie polskiej przesądziły losy walk. Na skutek poniesionej porażki, dowództwo polskie podjęło decyzję o wycofaniu wojsk z całego obszaru [[Górny Śląsk|Górnego Śląska]].
Linia 33:
Po stronie niemieckiej w walkach brała udział [[5 Dywizja Pancerna (III Rzesza)|5 dywizja pancerna]] wchodząca w skład [[VIII Korpus Armijny (III Rzesza)|VIII korpusu armijnego]], należącego do [[Grupa Armii Południe|grupy armii "Süd"]] (''południe'').
 
Głównym celem 5 DPanc. było zdobycie przyczółków na [[Wisła|Wiśle]], co miało ułatwić dalszy atak w głąb Polski. Przełamanie polskiej pozycji obronnej miało się odbyć w najdogodniejszym miejscu - w nieufortyfikowanym i słabo obsadzonym odcinku na południu od [[Pszczyna|Pszczyny]] o długości około 3 km. Na podstawie doniesień wywiadu, Niemcy wiedzieli o słabości tego odcinka - obronna linia [[schron]]ów pod Pszczyną nie była jeszcze w tym miejscu skończona.
 
Przełamanie pozycji pod Pszczyną zmusiłoby polskie siły do wycofania się z całego [[Górny Śląsk|Górnego Śląska]]. Działania niemieckiej 5 DPanc były zgodne z doktryną "[[blitzkrieg]]u".
Linia 49:
 
Linia obronna składała się z trzech części:
* pozycja przysłaniająca - [[Rybnik]], [[Bój o Bożą Górę|Boża Góra]], [[Bój o Żory|Żory]]
* wysunięta linia obrony - biegnąca m.in. przez przysiółek Suszec-Branica, Brzeźce, Wisłę Wielką.
* zasadnicza (główna) linia obrony - biegnąca od południa, od rzeki Wisły, dalej na zachód od Pszczyny, po [[Czarków (powiat pszczyński)|Czarków]] na północy.
 
Celem obrony na pozycji wysuniętej miała być osłona pozycji głównej do czasu obsadzenia jej przez główne siły 6. Dywizji Piechoty. Odcinka tego bronił oddział wydzielony 6.DP o kryptonimie "Ignacy", dowodzony przez płk. Ignacego Misiąga<ref name=pabich63>Jan Pabich, ''Niezapomniane karty ...'', s. 63</ref>. Taktyka na odcinku zasadniczym miała polegać na przyjęciu uderzenia wroga na linii zasadniczej oraz obrony zaatakowanego odcinka do czasu nadejścia [[Odwód|odwodów]].
 
== Walki na pozycjach wysuniętych ==
Po zdobyciu [[Wodzisław Śląski|Wodzisławia]]<ref name=autonazwa1>Piotr Hojka, ''Wodzisław Śląski w czasie II wojny światowej'', Wodzisław Śląski 2011</ref>, [[Rybnik]]a i [[Żory|Żor]]<ref name=autonazwa2>Jan Delowicz, ''Ziemia rybnicko-wodzisławska i jej mieszkańcy w wojnie obronnej 1939 roku'', Żory 2009</ref>, niemiecka 5 DPanc. zmierzała w kierunku punktów polskiej obrony: [[Brzeźce (województwo śląskie)|Brzeźc]], oraz na północ od nich, [[przysiółek|przysiółka]] ''Branica'' (na wschód od [[Suszec|Suszca]]). Brzeźce były korzystnym miejscem na obronę: miejscowość położona na wzgórzu, rzeka [[Pszczynka]], sieć [[rówRów melioracyjnywodny|rowów melioracyjnych]], podmokły teren. Odcinków broniły dodatkowo [[bateria (wojsko)|baterie]] [[artyleria|artylerii]].
 
1 września, Niemcy trzykrotnie atakowali odcinek w Brzeźcach i pomimo przedarcia się kilku czołgów, ostatecznie wszystkie trzy ataki zostały odparte przez żołnierzy 20 Pułku Piechoty, wspieranych przez trzy [[bateria (wojsko)|baterie]] I dywizjonu [[6 Pułk Artylerii Lekkiej (II RP)|6 Pułku Artylerii Lekkiej]] (6.pal)<ref name=pabich128>Jan Pabich, ''Niezapomniane karty ...'', ss. 128-129.</ref>.
Linia 74:
Rankiem 2 września Niemcy uderzyli [[czołg]]ami (w liczbie około 130) z pozycji położonej we wsi [[Łąka (województwo śląskie)|Łąka]] w kierunku [[Goczałkowice-Zdrój|Goczałkowic]] i wzgórza. Zdobywając te pozycje w Goczałkowicach mieli dogodne położenie do kolejnego ataku z południa na północ na następny fragment polskiej linii obrony. Polacy stawiali opór, ale ulegli z powodu przewagi wroga. Na południe od Pszczyny powstała 2-3 kilometrowa wyrwa w polskiej obronie. Przez wyrwę niemieckie wojska pancerne (w tym około 280 czołgów) uderzyły głównie w kierunku na [[Ćwiklice]] i [[Jankowice (wieś w powiecie pszczyńskim)|Jankowice]]. Z powodu przytłaczającej przewagi, wynik walki był przesądzony.
 
Gdy wojska niemieckie minęły Ćwiklice, płk Misiąg wydał fatalny rozkaz wyjścia [[odwód|odwodów]] 6 DP - II i III batalionu 16 pp z lasu "''Brzeziny''" i przemieszczenia się do Ćwiklic. Doszło do masakry – II batalion został dosłownie rozjechany przez czołgi. Poległo 217 żołnierzy.
 
I dywizjon 6. pal został rozbity przez atak czołgów, tracąc wszystkie 12 armat, a II dywizjon zdołał wycofać jedynie ich połowę (6 armat)<ref name=pabich186>Jan Pabich, ''Niezapomniane karty ...'', ss. 186-187.</ref>. Utracono też jedną baterię [[6 Dywizjon Artylerii Ciężkiej|6 Dywizjonu Artylerii Ciężkiej]] i pluton armat 16 Pułku Piechoty (wzmocniony wcześniej do 3 dział przez dołączenie pozostałego działa z plutonu armat 20 pp)<ref name=pabich157/><ref name=pabich186/>.
Linia 81:
 
Skutki przegranej bitwy miały wpływ na losy całej armii "Kraków"; musiała ona wycofać się z całego obszaru Górnego Śląska.
 
== Zobacz też ==
* [[6 Dywizja Piechoty (II RP)|6 Dywizja Piechoty]]
* [[Bój o Bożą Górę]]
* [[Bój o Żory]]
 
== Przypisy ==
Linia 93 ⟶ 98:
* Janusz Ryt, ''Bitwa pszczyńska 1939'', Pszczyna 2007
* Jan Pabich, ''Niezapomniane karty. Z dziejów 6 Pułku Artylerii Lekkiej'', Wydawnictwo Literackie, Kraków, 1982, {{ISBN|83-08-00402-4}}.
 
== Zobacz też ==
* [[6 Dywizja Piechoty (II RP)|6 Dywizja Piechoty]]
* [[Bój o Bożą Górę]]
* [[Bój o Żory]]
 
[[Kategoria:Bitwy kampanii wrześniowej|Pszczyńska]]