Euzebiusz z Cezarei: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy
drobne techniczne
Linia 41:
|www =
}}
'''Euzebiusz z Cezarei''' (ur. ok. [[264]], zm. ok. [[340]]) – pisarz, [[teologia|teolog]] i historyk [[chrześcijaństwo|chrześcijański]], [[biskup]] [[Cezarea Nadmorska|Cezarei]] w [[Palestyna|Palestynie]] od [[313]]<ref>Praca zbiorowa pod redakcja [[Aleksander Krawczuk|Aleksandra Krawczuka]], 2005, ''Wielka Historia Świata Tom 3 Świat okresu cywilizacji klasycznych'', ss. 433, Oficyna Wydawnicza FOGRA, {{ISBN|83-85719-84-9}}.</ref>. Uczeń [[Pamfil z Cezarei|Pamfila z Cezarei]], obrońcy twórczości [[Orygenes]]a – jako wyraz oddania dla swego mistrza przyjął przydomek ''syn Pamfila''<ref>Por. Pamfil z Cezarei, w: {{cytuj książkę | tytuł = Słownik wczesnochrześcijańskiego piśmiennictwa |inni= [[Jan Maria Szymusiak]], [[Marek Starowieyski]] (oprac. )| wydawca = Księgarnia św. Wojciecha | miejsce = Poznań | rok = 1971 | strony= 313}}</ref>.
 
== Działalność pisarska ==
Euzebiusz jest uważany za twórcę dziejopisarstwa chrześcijańskiego. Jest autorem ''Historii Kościelnej'' (''Historia Ecclesiastica'', wyd. polskie, [[1924]]) – pierwszej próby przedstawienia dziejów Kościoła od jego założenia do czasów zwycięstwa [[Konstantyn I Wielki|Konstantyna Wielkiego]] nad [[Licyniusz (cesarz rzymski)|Licyniuszem]]. Po śmierci władcy napisał też obszerny utwór [[panegiryk|panegiryczny]] na cześć Konstantyna, którego łaciński tytuł brzmi: ''[[Vita Constantini|De Vita Constantini]]''.
 
Oprócz tego jest także autorem wielu innych dzieł historycznych i dogmatycznych: ''Preparatio evangelica'', ''Demonstratio evangelica''. Pisał na temat rozbieżności w Ewangeliach<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.britannica.com/EBchecked/topic/196614/Eusebius-of-Caesarea | tytuł = Eusebius of Caesarea | data dostępu = 2013-06-29 | opublikowany = [[Encyklopedia Britannica|Encyclopaedia Britannica]]}}</ref>. Ważnym źródłem historycznym jest również jego ''Kronika''; napisana w [[Koine|grece]] opisuje dzieje chaldejskie, hebrajskie, egipskie i rzymskie do roku 325. Dzieło to w języku oryginalnym zachowało się jedynie we fragmentach, całość przetrwała jednak w łacińskim i ormiańskim przekładzie [[Hieronim ze Strydonu|Hieronima]]. Zachowały się też fragmenty w kronikach syryjskich i bizantyńskich.
 
Euzebiusz był również wybitnym politykiem. Będąc umiarkowanym [[arianizm|arianinem]], poparł jednak, dla zachowania jedności Kościoła, ''[[Nicejsko-konstantynopolitańskie wyznanie wiary|Credo]]'' uchwalone w [[Sobór nicejski I|Nicei]] ('''Nikea''', grec. Νίκαια, ''Nikaia'', dzisiaj Íznik) w roku [[325]]. Jest ostatnim [[subordynacjonizm|subordynacjonistą]] uważającym Syna Bożego za niższego od Ojca, niepotępionym za poglądy<ref>Henryk Pietras, ''Początki Teologii Kościoła'', WAM 2000, s. 192</ref>. Zaufany cesarza [[Konstantyn I Wielki|Konstantyna]] stworzył chrześcijańską filozofię władzy, która legła u podstaw tzw. "teokracji bizantyńskiej".
 
== Dzieła ==