Aproksymacja: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Redukuję wywołanie Szablon:Przypisy i dodaję nagłówek
Linia 1:
{{dopracować|więcej przypisów=2012-09}}
 
'''Aproksymacja''' ({{Łac.|approximare}} – przybliżać)<ref>[http://www.slownik-online.pl/kopalinski/59A5C9CAC7BE7D60412565A100519BCF.php ''Słownik Wyrazów Obcych''].</ref> – proces określania rozwiązań przybliżonych na podstawie rozwiązań znanych, które są bliskie rozwiązaniom dokładnym w ściśle sprecyzowanym sensie. Zazwyczaj aproksymuje się byty (np. funkcje) skomplikowane bytami prostszymi. Często stosowana w przypadku szukania rozwiązań dla danych uzyskanych metodami empirycznymi, które mogą być obarczone błędami{{odn|Fortuna|Macukow|Wąsowski|1993|s=73}}.
 
== Zadanie najlepszej aproksymacji ==
Niech dana będzie [[przestrzeń liniowa]] <math>X</math> z [[Przestrzeń unormowana|normą]] <math>\|\cdot\|</math> i niech <math>V \subset X</math> będzie podprzestrzenią liniową <math>X</math> skończonego wymiaru. Zadanie najlepszej aproksymacji polega na znalezieniu takiego <math> v^* \in V</math> (elementu najlepszej aproksymacji dla danego <math>x \in X</math>), że zachodzi:
: <math>\displaystyle{\forall{v \in V}}\quad\|x - v^*\| \leqslant \|x-v\|</math>
 
Należy przez to rozumieć, że element <math>v^*</math> jest elementem „najbliższym„najbliższym” ”dodo aproksymowanego <math>x</math> spośród wszystkich elementów <math>v \in V </math>.
: <math>\displaystyle{\forall{v \in V}}\quad\|x - v^*\| \leqslant \|x-v\|</math>
 
Zadanie najlepszej aproksymacji jest zawsze rozwiązywalne, tzn. dla każdego <math>x \in X </math> istnieje element najlepszej aproksymacji <math>v^*</math>, ale niekoniecznie jest on jedyny. Należy zauważyć, że element najlepszej aproksymacji zależy od normy, jaka została przyjęta w przestrzeni <math>X</math>.
Należy przez to rozumieć, że element <math>v^*</math> jest elementem „najbliższym ”do aproksymowanego <math>x</math> spośród wszystkich elementów <math>v \in V </math>.
 
Zadanie najlepszej aproksymacji jest zawsze rozwiązywalne tzn. dla każdego <math>x \in X </math> istnieje element najlepszej aproksymacji <math>v^*</math>, ale niekoniecznie jest on jedyny. Należy zauważyć, że element najlepszej aproksymacji zależy od normy, jaka została przyjęta w przestrzeni <math>X</math>.
 
=== Zadanie najlepszej aproksymacji w przestrzeniach unitarnych ===
Linia 21 ⟶ 20:
Aproksymacje można wykorzystać w sytuacji, gdy nie istnieje [[funkcja analityczna]] pozwalająca na wyznaczenie wartości dla dowolnego z jej argumentów, a jednocześnie wartości tej nieznanej funkcji są dla pewnego zbioru jej argumentów znane. Mogą to być na przykład wyniki badań [[aktywność biologiczna|aktywności biologicznej]] dla wielu konfiguracji [[lek]]ów. Do wyznaczenia aproksymowanej aktywności biologicznej nieznanego leku można wówczas zastosować jedną z wielu metod aproksymacyjnych.
 
Aproksymowanie funkcji może polegać na przybliżaniu jej za pomocą kombinacji liniowej tzw. [[funkcje bazowe|funkcji bazowych]]{{odn|Fortuna|Macukow|Wąsowski|1993|s=74}}. Od funkcji aproksymującej, przybliżającej zadaną funkcję nie wymaga się, aby przechodziła ona przez jakieś konkretne punkty, tak jak to ma miejsce w [[interpolacja (matematyka)|interpolacji]]. Z matematycznego punktu widzenia aproksymacja funkcji <math>f</math> w pewnej [[przestrzeń Hilberta|przestrzeni Hilberta]] <math>H</math> jest zagadnieniem polegającym na odnalezieniu pewnej funkcji <math>g\in G,</math> gdzie <math>G</math> jest podprzestrzenią <math>H</math>, tj. <math>G\subset H </math> takiej, by odległość (w sensie obowiązującej w <math>H</math> normy) między <math>f</math> a <math>g</math> była jak najmniejsza. Funkcja aproksymująca może wygładzać daną funkcję (gdy funkcja jest gładka, jest też różniczkowalna).
 
Aproksymacja funkcji powoduje pojawienie się błędów, zwanych błędami aproksymacji{{odn|Fortuna|Macukow|Wąsowski|1993|s=73}}. Dużą zaletą aproksymacji w stosunku do interpolacji jest to, że aby dobrze przybliżać, funkcja aproksymująca nie musi być [[wielomian]]em wysokiego stopnia (w ogóle nie musi być [[wielomian]]emwielomianem). Przybliżenie w tym wypadku rozumiane jest jako minimalizacja pewnej funkcji błędu. Prawdopodobnie najpopularniejszą miarą tego błędu jest średni błąd kwadratowy, ale możliwe są również inne funkcje błędu, jak choćby błąd średni.
 
Istnieje wiele metod aproksymacyjnych. Jednymi z najbardziej popularnych są: [[aproksymacja średniokwadratowa]] i [[aproksymacja jednostajna]] oraz [[aproksymacja liniowa]], gdzie funkcją bazową jest [[funkcja liniowa]].
 
Wiele z metod aproksymacyjnych posiada fazę wstępną, zwaną również fazą uczenia, oraz fazę pracy. W fazie wstępnej, metody te wykorzystując zadane pary punktów i odpowiadających im wartości aproksymacyjnych, niejako „dostosowują” swoją strukturę wewnętrzną zapisując dane, które zostaną wykorzystane później w fazie pracy, gdzie dla zadanego punktu dana metoda wygeneruje odpowiadającą mu wartość bądź wartości aproksymowane. Funkcja aproksymująca może być przedstawiona w różnej postaci. Najczęściej jest to postać:
Linia 32 ⟶ 31:
* funkcji matematycznych uzyskanych na drodze statystyki matematycznej (przede wszystkim [[Regresja liniowa|regresji]]),
* sztucznych [[Sieć neuronowa|sieci neuronowych]].
 
Funkcje aproksymujące w postaci wielomianu i funkcji sklejanych można wykorzystać nie tylko wtedy, gdy funkcja aproksymowana jest w postaci jednej zmiennej.
 
Linia 45:
 
== Bibliografia ==
* {{Cytuj książkę |nazwisko=Fortuna |imię=Zenon | nazwiskonazwisko2=FortunaMacukow | imię2=Bohdan | nazwisko2nazwisko3=MacukowWąsowski | imię3=Janusz | nazwisko3=Wąsowski | tytuł=Metody numeryczne | wydawca=[[Wydawnictwa Naukowo-Techniczne]] | miejsce=Warszawa | rok=1993 | isbn=83-204-1551-9}}
 
[[Kategoria:Aproksymacja| ]]