Walenty Krosnowski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m usunięcie powiadomienia o propozycji CzyWiesza (Wikiprojekt:Czy wiesz/ekspozycje/2018-02-28)
drobne jęz.
Linia 21:
Pochodził z [[Krzyżanówek|Krzyżanówka]] k. [[Kutno|Kutna]]<ref name=":0">{{Cytuj |autor = Marian Tyrowicz |tytuł = Towarzystwo Demokratyczne Polskie 1832-1863 |data = 1964 |s = 338}}</ref>. Studiował na Wydziale Prawa [[Uniwersytet Warszawski|Uniwersytetu Warszawskiego]]. Należał do [[Sprzysiężenie Wysockiego|Sprzysiężenia Wysockiego]] (kółka [[Leonard Rettel|Leonarda Rettla]]<ref>{{Cytuj |autor = Piotr Wysocki, Leonard Rettel |tytuł = Pamiętnik Piotra Wysockiego o powstaniu 29 listopada 1830 roku |data = 1867 |miejsce = Paryż |s = 14}}</ref>), które zainicjowało wybuch [[Powstanie listopadowe|powstania listopadowego]].
 
Do historii przeszedł jako uczestnik [[Atak na Belweder|ataku na Belweder]] w noc listopadową (29 XI 1830). Było to pierwsze zbrojne wystąpienie powstańców listopadowych. Walenty Krosnowski należał do grupy atakującej siedzibę [[Konstanty Romanow (1779–1831)|wielkiego księcia Konstantego]] od strony ogrodowej. Szturm belwederski zakończył się niepowodzeniem, jednak w jego wyniku wielki książę Konstanty bezpowrotnie utracił władzę w [[Królestwo Polskie (kongresowe)|Królestwie Polskim]]. Sam Krosnowski w czasie ataku, jako jedyny belwederczyk, wpadł w ręce Rosjan<ref name=":1">{{Cytuj |autor = Piotr Wysocki, Leonard Rettel |tytuł = Pamiętnik Piotra Wysockiego o powstaniu 29 listopada 1830 roku |data = 1867 |miejsce = Paryż |s = 35}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Juliusz Stanisław Harbut |tytuł = Noc listopadowa w świetle i cieniach procesu przed Najwyższym Sądem Kryminalnym |data = 1926 |s = 164}}</ref>, jednaklecz odzyskał wolność już po kilku dniach, gdy wielki książę Konstanty zezwolił wiernym mu polskim oddziałom wojskowym powrócić do [[Warszawa|Warszawy]] i połączyć się z powstańcami<ref name=":1" />.
 
W trakcie powstania Krosnowski dosłużył się stopnia porucznika. Po upadku zrywu udał się, wraz z tysiącami rodaków, na emigrację do Europy zachodniej. Tam wstąpił do [[Komitet Narodowy Polski (1831–1832)|Komitetu Narodowego Polskiego]] (1832) i [[Towarzystwo Demokratyczne Polskie|Towarzystwa Demokratycznego Polskiego]] (jako jeden z pierwszych jego członków<ref name=":0" />). W 1832 brał udział w słynnym zjeździe demokratów w niemieckim [[Hambach an der Weinstraße|Hambach]]<ref name=":0" /> ([[Hambacher Fest]]). W listopadzie 1833 r. wystąpił ze struktur TDP na znak protestu przeciwko niekorzystnym (w jego ocenie) zmianom programowym organizacji<ref>{{Cytuj |autor = Sławomir Kalembka |tytuł = Towarzystwo Demokratyczne Polskie w latach 1832-1846 |data = 1966 |s = 36}}</ref>. Najwyższy Sąd Kryminalny w Warszawie skazał go zaocznie na karę śmierci za udział w zamachu na życie wielkiego księcia Konstantego. Wyrok ten zamieniono następnie na dożywotnią banicję (1834)<ref>{{Cytuj |autor = Juliusz Stanisław Harbut |tytuł = Noc listopadowa w świetle i cieniach procesu przed Najwyższym Sądem Kryminalnym |data = 1926}}</ref>.