Maciej Rataj: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian |
bez takiego psucia kolejności, najważniejsze urzędy pow. być najwyżej; kat., dr. |
||
Linia 7:
| data śmierci = 21 czerwca 1940
| miejsce śmierci = [[Palmiry]]
| funkcja = [[
| partia = [[Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast” (1913–1931)|Polskie Stronnictwo Ludowe
| od =
| do =
| poprzednik = [[Gabriel Narutowicz]] ([[Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej|Prezydent RP]])
| następca = [[Stanisław Wojciechowski]] ([[Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej|Prezydent RP]])
| 2 funkcja = [[Pełniący obowiązki prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej|Zastępujący Prezydenta Rzeczypospolitej]]
| 2 partia = [[Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast” (1913–1931)|Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast”]]
| 2
| 2
| 2 poprzednik = [[Stanisław Wojciechowski]] ([[Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej|Prezydent RP]])
| 2 następca = [[Ignacy Mościcki]]<br />([[Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej|Prezydent RP]])
| odznaczenia = {{order|KN|KNMPP}} {{order|OKG|1}} {{order|MZiW}} {{order|KWE|KC}}▼
| 3 funkcja = [[Marszałkowie Sejmu Rzeczypospolitej|Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej]]
| 3 partia = [[Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast” (1913–1931)|Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast”]]
Linia 25:
| 3 poprzednik = [[Wojciech Trąmpczyński]]
| 3 następca = [[Ignacy Daszyński]]
| 4 funkcja = [[
| 4 partia = [[Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast” (1913–1931)|Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast”]]
| 4 od =
| 4 do =
| 4 poprzednik = [[
| 4 następca = [[
| 5 funkcja = [[
| 5 partia = [[
| 5 od =
| 5 do =
| 5 poprzednik = [[
| 5 następca = [[
| 6 funkcja = [[
| 6 partia = [[
| 6 od =
| 6 do =
| 6
▲ | odznaczenia = {{order|KN|KNMPP}} {{order|OKG|1}} {{order|MZiW}} {{order|KWE|KC}}
| commons = Category:Maciej Rataj
| quote = Maciej Rataj
| podpis = Maciej Rataj - signature.png
}}
'''Maciej Rataj''' (ur. [[19 lutego]] [[1884]] w [[Chłopy (Ukraina)|Chłopach]], zm. [[21 czerwca]] [[1940]] w [[Palmiry|Palmirach]]) – polski [[polityk]], [[Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej|marszałek Sejmu]] i [[pełniący obowiązki prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej|zastępujący Prezydenta RP]], działacz ludowy i [[Publicystyka|publicysta]], zastępca komisarza cywilnego przy Dowództwie Głównym [[Służba Zwycięstwu Polski|Służby Zwycięstwu Polski]], członek [[Główna Rada Polityczna|Głównej Rady Politycznej]]<ref>Stanisław Dzięciołowski, ''Parlament Polski Podziemnej 1939–1945'', Warszawa 2004, s. 12.</ref>.
== Wykształcenie ==
Urodził się w biednej rodzinie rolniczej w podlwowskiej wsi [[Chłopy (Ukraina)|Chłopy]]. Jego ojciec był człowiekiem doceniającym konieczność wyedukowania syna. W Chłopach Maciej Rataj ukończył jednoklasową szkołę ludową, a następnie czteroklasową w [[Komarno (Ukraina)|Komarnie]]. Przez pewien okres przebywał w [[Uście Solne|Uściu Solnym]]. Później przeniósł się do Lwowa, gdzie uczył się w IV gimnazjum klasycznym. Egzamin dojrzałości zdał w czerwcu 1904. Już wtedy współpracował z pismem „[[Przyjaciel Ludu]]”. Wówczas podjął decyzję o studiowaniu [[filologia klasyczna|filologii klasycznej]] na [[Lwowski Uniwersytet Narodowy im. Iwana Franki|Uniwersytecie Lwowskim]]. W trakcie studiów prowadził działalność oświatową, kształceniową i polityczną w środowiskach chłopskich. Działał w Kole [[Towarzystwo Szkoły Ludowej|Towarzystwa Szkoły Ludowej]] im. Tadeusza Kościuszki i w Bratniej Pomocy. Pod koniec edukacji na Uniwersytecie Lwowskim wszedł w skład Komisji Reprezentacyjnej Związku Młodzieży Postępowej (działali w niej już wówczas m.in. [[Stanisław Kot]] i [[Kazimierz Świtalski]]). Studia ukończył w 1908, po czym został nauczycielem gimnazjalnym we Lwowie. Jako zastępca nauczyciela w C. K. Gimnazyum VI. we Lwowie w roku szkolnym 1917/1918 uczył języka łacińskiego<ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum VI. we Lwowie za rok szkolny 1917/18 | wydawca = Fundusz Naukowy | miejsce = Lwów | data = 1918 | strony = 3, 4, 9 | url = http://www.pbc.rzeszow.pl/dlibra/docmetadata?id=5832}}</ref>. W 1918 został nauczycielem w gimnazjum w [[Zamość|Zamościu]].
== Ruch ludowy ==
Linia 59 ⟶ 58:
W 1919 w Zamościu odbył się zjazd delegatów okręgu zamojskiego, który miał wyłonić kandydatów PSL „Wyzwolenie” na posłów do [[Sejm Ustawodawczy (1919–1922)|Sejmu Ustawodawczego]]. Podczas tego wydarzenia udało mu się otrzymać nominację. Wkrótce potem został posłem. Po ukonstytuowaniu się izby, został wiceprezesem Komisji Konstytucyjnej. Jej przewodniczącym był [[Władysław Seyda]], który często był nieobecny na posiedzeniach. Z tego powodu to Rataj faktycznie kierował pracami Komisji, mając swój wkład w uchwalenie [[konstytucja marcowa|konstytucji marcowej]]. W trakcie kadencji powrócił do PSL „Piast”, nie przystąpiwszy do nowo powstałego klubu poselskiego PSL „Wyzwolenie” (wcześniej istniał wspólny klub poselski „Piasta” i „Wyzwolenia” – Związek Sejmowych Klubów Stronnictw Ludowych – którego był wiceprzewodniczącym). W [[Sejm Rzeczypospolitej Polskiej|Sejmie]] zasiadał także w komisjach: oświatowej, spraw zagranicznych i wojskowych.
28 czerwca 1919 niektóre państwa europejskie, m.in. Polska, [[Rumunia]], [[Grecja]], [[Czechosłowacja]], [[Jugosławia]] podpisały tzw. [[mały traktat wersalski]]. Gwarantował poszanowanie i obronę praw [[mniejszość narodowa|mniejszości narodowych]] zamieszkujących wymienione kraje. W krajach będących sygnatariuszami tego traktatu, mniejszości narodowe czujące się dyskryminowane mogły odwoływać się bezpośrednio do [[Liga Narodów|Ligi Narodów]] z pominięciem drogi sądowej, krajowej. Była to pewna forma ingerencji w suwerenność nowo powstałych państw (państwa istniejące przed wojną nie musiały w ogóle podpisywać małego traktatu). Maciej Rataj wystąpił z wnioskiem o odmówienie lub odroczenie [[ratyfikacja|ratyfikacji]] tego dokumentu przez Sejm. Został on jednak odrzucony przez większość izby. W [[Pierwszy rząd Wincentego Witosa|rządzie Wincentego Witosa]], zaprzysiężonym 24 lipca 1920, został
1 czerwca 1921 minister wyznań II RP Maciej Rataj podpisał reskrypt o „przywróceniu” 19 tymczasowych parafii prawosławnych, który de facto zmniejszył liczbę parafii z 69. istniejących przed wojną na obszarze tzw. trzech powiatów przyłączonych (bielskiego, białostockiego i sokólskiego). Majątki zamykanych parafii przejmował Skarb Państwa, który mógł je następnie przekazać Kościołowi katolickiemu. Państwo polskie chciało w ten sposób wykorzystać fakt exodusu większości prawosławnych mieszkańców Podlasia w głąb Rosji w 1915 do celów polonizacyjnych. Powrót znacznej ilości z nich w 1922 zadecydował, iż ostatecznie dokument nie wszedł w życie.
Linia 120 ⟶ 119:
[[Kategoria:Ministrowie wyznań religijnych i oświecenia publicznego]]
[[Kategoria:Ministrowie kultury II Rzeczypospolitej]]
[[Kategoria:Nauczyciele II Rzeczypospolitej]]
[[Kategoria:Nauczyciele prywatni]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Niepodległości z Mieczami]]
Linia 130:
[[Kategoria:Politycy PSL „Wyzwolenie”]]
[[Kategoria:Politycy Stronnictwa Ludowego]]
[[Kategoria:Polscy nauczyciele języka łacińskiego]]
[[Kategoria:Polscy publicyści]]
[[Kategoria:Posłowie na Sejm I kadencji (1922–1927)]]
|