Płodozmian: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
link
→Historia dr. red: przywrócenie "ewolucję" (pierwotne "ewolucję" zostało zmienione na "rewolucję" w edycji 217.153.161.186 z 00:22, 23 sty 2007)
Linia 7:
 
== Historia ==
Obserwując rewolucjęewolucję systemów gospodarowania ziemi uprawnej łatwo zauważyć, że początkowe proste systemy upraw, takie jak [[system żarowy]], są stopniowo zastępowane przez coraz bardziej skomplikowane systemy płodozmianowe. Wiąże się to bezpośrednio z wyjaławianiem gleby przez roślinę uprawianą na tym samym stanowisku od dłuższego czasu, czego skutkiem było zawsze obniżenie każdego następnego plonu rośliny a także nasilenie występowania [[choroby roślin|chorób roślin]]. Pierwszym zalążkiem systemu płodozmianowego była [[dwupolówka]], gdzie obszar uprawny dzielono na dwa pola: na pierwszym siano po kolei [[zboża|zboże]] jare i ozime, drugie [[ugór|ugorowano]] w celu regeneracji gleby. Stopniowo rozwinęła się ona w [[trójpolówka|trójpolówkę]] tzw. klasyczną, bądź ugorowo-zbożową, tu grunty orne dzielono na trzy pola, ugorując je kolejno, następnie obsiewając zbożem ozimym i w trzecim roku jarym. System ten wprowadzono w Europie Zachodniej w [[IX wiek]]u zgodnie z zarządzeniem [[Karol Wielki|Karola Wielkiego]], w Europie Środkowej upowszechnił się około [[XIII wiek]]u. Z czasem trójpolówka klasyczna ewoluowała w system płodozmianowy, trójpolówkę bezugorową, gdzie zamiast zostawiać pole ugorem, zaczęto obsiewać je [[bobowate|roślinami motylkowymi]] lub [[rośliny okopowe|okopowymi]]. W Polsce ulepszoną trójpolówkę wprowadzono na przełomie XVIII i XIX wieku.
Nowoczesny płodozmian wywodzi się bezpośrednio z trójpolówki bezugorowej, znano go i stosowano w [[XVI wiek]]u we Flandrii, udoskonalono w klasyczną [[czteropolówka|czteropolówkę]], zwaną ''płodozmianem norfolskim'' w 1731 w Anglii, która obejmowała zboża ozime i jare, rośliny motylkowe i okopowe; w Niemczech pod koniec [[XVIII wiek]]u płodozmian propagował [[Albrecht Thaer|Albrecht Daniel Thaer]], w Polsce natomiast ksiądz [[Jan Krzysztof Kluk]], a w początkach wieku XIX [[Jan Nepomucen Kurowski]], [[Michał Oczapowski]], czy [[Dezydery Chłapowski|Dezydery Adam Chłapowski]].