Incydent Trent: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy
Linia 2:
'''Incydent Trent''' – wydarzenie w czasie [[wojna secesyjna|wojny secesyjnej]] w [[Stany Zjednoczone|USA]], które doprowadziło do naruszenia brytyjskiej [[państwo neutralne|neutralności]] w tym konflikcie.
 
[[8 listopada]] [[1861]] brytyjski statek pocztowy ''Trent'' został zatrzymany przez amerykański [[okręt]] ''San Jacinto'' w okolicach [[Bahamy|Bahamów]]<ref name="Encyclopaedia Britannica">{{Cytuj stronę | url = https://www.britannica.com/event/Trent-Affair | tytuł = Trent Affair, American Civil War | opublikowany = Encyclopaedia Britannica | język = en | data dostępu = 2018-01-06}}</ref><ref name="en.wikisource.org">{{Cytuj stronę | url = https://en.wikisource.org/wiki/The_New_International_Encyclop%C3%A6dia/Trent_Affair,_The | tytuł = Trent Affair, The, w: The New International Encyclopædia | opublikowany = en.wikisource.org | język = en | data dostępu = 2018-01-06}}</ref>. Na statku płynęli [[Skonfederowane Stany Ameryki|konfederaccy]] posłowie do [[Londyn]]u (James Mason) i [[Paryż]]a ([[John Slidell]]){{r|en.wikisource.org}}<ref name="history.state.gov">{{Cytuj stronę | url = https://history.state.gov/milestones/1861-1865/trent-affair | tytuł = The Trent Affair, 1861 | opublikowany = history.state.gov | język = en | data dostępu = 2018-01-06}}</ref>. Choć sam statek został puszczony wolno, obaj dyplomaci zostali aresztowani, dostarczeni do [[Boston]]u, a następnie internowani w forcie Warren za miastem{{r|en.wikisource.org}}. Dowódca ''San Jacinto'', kapitan [[Charles Wilkes]], został okrzyknięty bohaterem{{r|en.wikisource.org}} i uzyskał podziękowanie za swoją akcję specjalnym adresem [[Izba Reprezentantów Stanów Zjednoczonych|Izby Reprezentantów]]{{r|Encyclopaedia Britannica}}. Ze strony brytyjskiej akcja amerykańska została potraktowana jako akt [[agresja (prawo)|agresji]], Wilkes w jaskrawy sposób naruszył bowiem normy prawa międzynarodowego<ref name="history.com">{{Cytuj stronę | url = http://www.history.com/topics/american-civil-war/trent-affair | tytuł = Trent Affair | opublikowany = history.com | język = en | data dostępu = 2018-01-06}}</ref>, stwarzające wprawdzie możliwość przeszukania „Trenta”, ale zabraniające zatrzymywania kogokolwiek. Rząd [[Henry Temple|Palmerstona]] wystosował bardzo ostrą w tonie notę protestacyjną, dając stronie amerykańskiej siedem dni na zadowalające je wyjaśnienia. W swym [[ultimatum]] Wielka Brytania groziła nie tylko oficjalnym [[uznanie międzynarodowe|uznaniem]] Konfederacji, lecz także przystąpieniem po jej stronie do wojny<ref name="thecanadianencyclopedia.ca">{{Cytuj stronę | url = http://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/article/trent-affair/ | tytuł = Trent Affair | opublikowany = thecanadianencyclopedia.ca | język = en | data dostępu = 2018-01-06}}</ref> i umiędzynarodowieniem konfliktu. Nota miała być dostarczona do władz amerykańskich za pośrednictwem ambasadora brytyjskiego w USA, lorda Richarda Lyonsa. Lyons, rozumiejąc jednak powagę sytuacji, wstrzymał dostarczenie noty o kilka dni, w międzyczasie kontaktując się z [[SekretarzeSekretarz stanu Stanów Zjednoczonych|sekretarzem stanu]] [[William H. Seward|Williamem Sewardem]]. Ta zwłoka oraz inne zakulisowe działania dały rządowi [[Abraham Lincoln|Lincolna]] (postawionemu w trudnej sytuacji, gdyż opinia publiczna Unii akceptowała raczej nową wojnę niż ustępstwa) dostatecznie dużo czasu na odpowiednią i przemyślaną odpowiedź władzom brytyjskim. W odpowiedzi Amerykanie wyrazili ubolewanie z powodu incydentu{{r|en.wikisource.org}} i obiecali uwolnienie internowanych dyplomatów, co nastąpiło{{r|Encyclopaedia Britannica}}, gdy tylko euforia związana z ich pojmaniem nieco przycichła na początku roku [[1862]]. Obu konfederatom pozwolono wejść na inny brytyjski statek, którym dotarli do celu. Niebezpieczeństwo wojny z Wielką Brytanią zostało w ten sposób zażegnane.
 
== Zobacz też ==
* [[prawo wizyty i rewizji]]
Linia 8 ⟶ 9:
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==
* [[Krzysztof Michałek]] ''Dyplomaci i okręty: z dziejów polityki zagranicznej Skonfederowanych Stanów Ameryki, 1861-1865'' PWN, 1987 {{ISBN|83-01-0713-97}}.